ပူေနးေက်ာင္းသား ဘ၀

စာမိတ္ဆက္
ဒီပုိ႕စ္ေလးကို အပုိင္းမ်ားခြဲျပီး လြန္ခဲ့ေသာ ၅ လ ၆ လ ေလာက္ကထဲက တင္ျပီးျဖစ္ပါသည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ပူးေနတကၠသိုလ္ သို႔မဟုတ္ အိႏၵိယတကၠသိုလ္ တခုခုသုိ႔ တက္ေရာက္ ပညာသင္လုိသူမ်ားက ျပန္လည္တင္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိလာသျဖင့္ အပုိင္း(၁) အပုိင္း(၂)ႏွင့္ အပုိင္း (၃) တုိ႔ကို တစုတေ၀းထဲ ေပါင္းျပီး တင္လုိက္ရပါသည္။

ပူေနးေက်ာင္းသားဘ၀
ဤပုိ႔စ္ကေတာ့ ေယ်ဘုယ် ေက်ာင္းတုိင္းအတြက္ မျဖစ္မေန ေတြ႔ၾကံဳရမည့္ အခက္အခဲမ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အိႏၵိယျပည္ၾကီးမွာ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ျဖက္သန္းရတဲ့ဘ၀ေလးကို စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားအား ခံစားၾကည့္ေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵေလးတစ္ခုတည္းနဲ႔ ဤပုိ႔စ္ေလးကို တင္ျဖစ္သြားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

အိႏၵိယကို ေရာက္လာၾကတဲ့ ျပည္ပေက်ာင္းသားတုိင္းမွာ အခက္အခဲမ်ားစြာရွိတယ္ဆုိတာ အိႏၵိယျပည္မွာ ေက်ာင္းတက္ဖူးသူတုိင္း သိရွိျပီးျဖစ္ပါသည္။ ေဒသတစ္ခု စည္းမ်ဥ္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ပူေနးျမိဳ႕မွာေတာ့ ျပည္ပေက်ာင္းသား မ်ားလာတာေၾကာင့္ အျခားျမိဳ႕မ်ားထက္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒေတြ ပုိမ်ားေနသည္ဟူ၍ ဆုိပါတယ္။

ပူေနးေရာက္လ်င္
ျမိဳ႕ကိုေရာက္လာတာႏွင့္တျပိဳင္တည္း ပထမဆုံး ေက်ာင္းသားျဖစ္ဘုိ႔ထက္ stay-permit ရဘုိ႔ ပုိအေရးၾကီးေနသည္၊ မြတ္ဆလင္ဘာသာ၀င္ႏုိင္ငံေတြက လြဲရင္ အျခားႏုိင္ငံျခားေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ၁၄ ရက္အတြင္း FRO (Foreign Register Office) သုိ႔ အေျပးသြားရသည္။ မြတ္ဆလင္ဘာသာ၀င္ ႏိုင္ငံမွ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ၁၄ နာရီအတြင္း ေဖာ္ျပပါရုံးသုိ႔ သြားေရာက္ သတင္းပုိ႔ရပါသည္။

ထိုရုံးကို သြားေတာ့ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ခံစာမ်ားစြာ ပါရပါတယ္၊ တကၠသိုလ္က ထုတ္ေပးေသာ (၁) Eligible Letter ေခၚ ေက်ာင္းသားျဖစ္ေၾကာင္း ယာယီေထာက္ခံစာ ေကာ္ပီ။ (၂) ပတ္စပုိ႕မိတၱဴ (၃) ရဲရုံးအတြက္တင္ရန္ A Form C form စသည္မ်ား ျဖည့္ရ (၄) မိမိေနသည့္ အိမ္ (သို႔) အေဆာင္၏ ေထာက္ခံစာ (၅) မိမိတက္မည့္ ဌာနက ထုတ္ေပးေသာ Bonafide ေခၚ ေက်ာင္းသား ျဖစ္ေၾကာင္း certificate (မူရင္း) (၆) ဓာတ္ပုံ ၂ ပုံ ယူေဆာင္ကာ ေဖာ္ျပပါရုံးသို႔ သြားကာ တန္းစီရပါသည္။ ေက်ာင္းသားလက္ခံခ်ိန္ျဖစ္သျဖင့္ ရုံးတုိင္းမွာ ႏုိင္ငံျခားသားေက်ာင္းသားမ်ားသျဖင့္ တန္းစီရတဲ့ ဒုကၡ မေသးလွပါ။

Department မွ Bonafide Certificate
ကိုယ္တက္ေရာက္ သင္ၾကားမည့္ ဌာန Department မွ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ တရား၀င္ျဖစ္ေၾကာင္း လုပ္ထုံးမ်ားကလဲ အမ်ားသား။ International Student Center ေခၚ ျပည္ပေက်ာင္းသားေရးရာဌာန၊ ကိုယ္တက္ေရာက္မည့္ ဌာနႏွင့္ ဘဏ္ တုိ႔ကို ေျပးလြားရေပသည္၊ ျပည္ပေက်ာင္းသားေရးရာဌာနမွ ေက်ာင္းသားျဖစ္ရန္ အခ်က္အလက္ certificate အားလုံးျပီးျပည့္စုံစြာ စစ္ေဆးျပီးမွသာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၆၅၅ သြင္းဘုိ႔ ခ်လန္ (ေငြေျပစာ) ထုတ္ေပးသည္၊ ထုိေငြေျပစာကို ဘဏ္မွာ သြားသြင္းရသည္၊ ထုိေငြးသြင္းျပီး ေျပစာမ်ားျဖင့္ ကိုယ္တက္ေရာက္မည့္ ဌာနသုိ႔ သြားေရာက္ရျပန္သည္၊ ထုိဌာနမွ Department fee ရူပီး ၁၂၀၀၀ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅၀ ၀န္းက်င္) တန္ တႏွစ္စာ ခ်လန္ျဖတ္ပုိင္းထုတ္ေပးသည္၊ ဘဏ္သုိ႔ ေျပးရျပန္သည္၊ ဘဏ္မွာက ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားက တန္စီးေနၾကသျဖင့္ ေစာင့္ဆိုင္းရသည့္ ဒုကၡ မလြယ္ပါ။ ထုိအားလုံးျပီးကာမွ မိမိတက္ေရာက္မည့္ ဌာနရဲ့ Head လက္မွတ္ျဖင့္ Bonafide Certificate ထုတ္ေပးရန္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူကာ Department Office မွ တံဆိပ္ရယူျပန္သည္။ ထိုေထာက္ခံစာ အားလုံး စုစည္းျပီးကာမွ အထက္ေဖာ္ျပပါ ရဲရုံး FRO သုိ႔ သြားရသည္။ အခ်ိဳ႕လဲ ဤ procedure မ်ားအားလုံး ၁၄ အတြင္းျပီးႏုိင္သလုိ အခ်ိဳ႕မွာေတာ့ မမီသျဖင့္ ရွိတဲ့ လက္မွတ္ေလးႏွင့္ အရင္တင္ထားရသည္၊ က်န္တာ ေနာက္မွ ျပန္ပုိ႔ရင္ရသည္။ ၁၄ ရက္အတြင္း မပုိ႔ပါက ဒဏ္ရုိက္ခံရမည္။

ေနစရာဘယ္လုိ ဖန္တီးမလဲ?
အခုဆုိရင္ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္သြားပါျပီ။ အဓိက အေရးၾကီးသည့္ ျပႆနာတစ္ခုရွိပါေသးသည္။ သူကေတာ့ ေနစရာပင္ ျဖစ္သည္။ International Hostel တြင္ အခန္းရဘုိ႔ မလြယ္၊ ၾကိဳတင္ျပီး တင္ထားေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ပင္ တစ္ႏွစ္ေစာင့္ရသည္၊ မႏွစ္က ေရာက္လာေသာ ပါဠိဌာနမွ သီတဂူစတား သူငယ္ခ်င္းေတြ အခုထိ အခန္းမရရွိေသးပါ၊ အျပင္မွာ အိမ္ခန္းငွါး ေနရသည္။ ပူေနး အိမ္ငွါးစရိတ္သည္ ႏွစ္စဥ္ ျမင့္မားလာသည့္အတြက္ တစ္ေယာက္တည္း အိမ္ခန္းငွါးျပီး ေနဘုိ႔ဆုိတာ သီတဂူစတားတုိ႔လုိ ဘုန္းကံနဲသူေတြအတြက္ မျဖစ္ႏုိင္၊ ၾကြားလုိက္ဦးမယ္။ စုေပါင္းငွါးမွသာ လုံျခံဳေရးေရာ ေငြေရးေၾကးေရးေရာ သက္သာမည္။ မႏွစ္က သီတဂူေက်ာင္းသားမ်ား စုေပါင္းငွါးသည့္ အိမ္သည္ တစ္လလ်င္ ၁၂၀၀၀ (အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃၀၀ ၀န္းက်င္)။ တကၠသုိလ္က အေဆာင္ရလ်င္ေတာ့ ၆ လ ရူပီး ၉၀၀၀ (အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၀၀) ေပးေဆာင္ရသည္၊ သက္သာသည္ဟု ဆုိႏုိင္သည္၊ လုံျခဳမႈရွိသည္။ ယခုအခါ အခန္းရဘုိ႔ ေစာင့္ဆုိင္းေနသူ waiting lists ေတြ မ်ားစြာ တန္းစီေနသည္။ အခ်ိဳ႕ေတာ့ အေဆာင္မွာ မေနခ်င္ၾက၊ ခ်စ္သူ ရီးစားရွိသူေတြ၊ ပုိက္ဆံတတ္ႏုိင္သူေတြကေတာ့ အျပင္မွာ အိမ္ခန္းငွါးေနၾကသည္၊ ပုိလြတ္လပ္သည္၊ အေဆာင္မွာက အမ်ိဳးသားေဆာင္သို႔ အမ်ိဳးသမီးမတက္ရသလုိ အမ်ိဳးသမီးေဆာင္မွာ လဲ အမ်ိဳးသားမ၀င္ရ၊ ယခုအခါ လုံျခံဳေရးအတြက္ ပုိတင္းက်ပ္လာသည္ျဖစ္ရကား အမ်ိဳးသားဧည့္သည္ သည္ပင္ အမ်ိဳးသားေဆာင္ တက္ခြင့္မရေတာ့ပါ၊ သူငယ္ခ်င္းေတြ လာေတြ႔လ်င္ ေအာက္ထက္က ဧည့္ခန္းမွာ ေတြ႔ရန္ လုံးျခဳံေရးက လာေျပာေပးသည္။

ဘယ္လုိစားမလဲ?
ေနာက္တစ္ခု အေရးၾကီးသည့္ အခ်က္တစ္ခု ရွိပါေသးသည္၊ စားေရးေသာက္ေရးပင္ ျဖစ္သည္။ စားေရးေသာက္ေရးကို ဘယ္လုိ ေျဖရွင္းၾကမလဲ? တကၠသိုလ္အေဆာင္မွာ စားစရိတ္ကို ကိုယ့္ဘာသာ ေျဖရွင္းရသည္။ အခ်ိဳဳ႕တကၠသုိလ္မ်ားက အေဆာင္တြင္ mass ပါသည္။ ျပည္ပေက်ာင္းသား အမ်ားစုသည္ အသားဟင္းကို ၾကိဳက္ၾကသည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံသား ၈၅ ရာခုိင္ႏႈံးက အသား မစား၊ ျပႆနာက သူတုိ႔က အသားမစားေတာ့ အခ်ိဳ႕တကၠသုိလ္ေတြရဲ့အေဆာင္မွာ အသားမခ်က္ရ၊ ပူေနးတကၠသိုလ္ကေတာ့ ျပည္ပေက်ာင္းသားေတြခ်ည္း ေနသျဖင့္ ေက်ာင္းသား ၁၀ ေယာက္အတြက္ မီးဖုိခန္း တစ္ခန္းေပးသည္။ အျပင္မွာ အိမ္ငွါးလ်င္ အသားခ်က္ခြင့္ရွိသည့္ အိမ္ကုိ ရွာေဖြ ငွါးရသည္၊ အခ်ိဳ႔အိမ္ပုိင္ရွင္မ်ားက အသားဟင္း ခ်က္စားခြင့္ မျပဳ။ သူငယ္ခ်င္းေတြ စုခ်က္စားလ်င္ အကုန္အက် သက္သာသည္။ သီတဂူစတားတုိ႔ သီးတင္းသုံးေဖာ္ေတြ ဌာနမတူေပမဲ့ အေဆာင္မွာ အတူေန အတူုခ်က္စားသည့္ မိသားစုစနစ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ အလွည့္က် ခ်က္စားၾကသည္။ အခ်ိဳ႕လဲ အတူမခ်က္ေပမဲ့ ကိုယ့္ဘာသာခ်က္ျပီး စားခ်ိန္ေရာက္ အတူ၀ုိင္းဖြဲ႕စားၾကသျဖင့္ အျခားျပည္ပေက်ာင္းသားမ်ားသည္ပင္ အံၾသခ်ီးမြမ္းၾကသည္။ ျမန္မာေတြက စည္းရုံးမႈရွိသည္၊ cooperation ရွိသည္။ အမ်ားစုႏိုင္ငံေတြက ကိုယ့္ဘာသာ ေနၾကသည္၊ self-life style ကို သေဘာက်သည္။

ပါတီပြဲေလးမ်ား
အေဆာင္မွာေတာ့ ျပည္ပေက်ာင္းသားမ်ား စုေ၀းရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကိုယ့္ႏုိင္ငံရဲ့ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္၊ ဥပမာ ႏွစ္သစ္ကူးလုိမ်ိဳးေရာက္လာလ်င္ အေဆာင္မွဴးထံ ခြင့္ယူကာ ပါတီပြဲ၊ အတီးအက အခုံ၊ အစားအစာတုိ႔ျဖင့္ က်င္းပတတ္သည္။ အျပင္မွာ အိမ္ခန္းငွါးေနေသာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြက အေဆာင္မွာ လာစုတက္ၾကသည္။ အေဆာင္သည္ စုရပ္တစ္ခု ျဖစ္ေနသည္။ အမ်ိဳးသားေဆာင္ႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးေဆာင္သည္ ကပ္လ်က္ရွိေနသည္အတြက္ စုေ၀းရတာ ပုိအဆင္ေျပေနသည္။

ယာယီလက္မွတ္
Admission Letter or Eligible Letter
သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က ေမးတယ္၊ အရွင္ဘုရား- အရွင္ဘုရားတုိ႔ ပူေနးတကၠသိုလ္တက္ခ်င္ရင္ Admission Letter or Eligible Letter ကို ဘယ္လုိ ရေအာင္လုပ္မလဲ ဘုရားတဲ့ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းသည္လည္း အေရးပါေန၍ ကြ်ႏု္ပ္ႏွင့္ဖီလုိဆုိဖီ ပုိ႕စ္မတင္မီ ပူေနးတကၠသိုလ္တက္ရန္ စိတ္၀င္စားသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္၍ ဤပုိ႔စ္ကို တင္လိုက္ရပါသည္။
မွန္ပါသည္၊ ေမးသင့္သည့္ ေမးခြန္းျဖစ္သည့္အျပင္ အက်ိဳးမ်ားမည့္ ေမးခြန္းလဲျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီအခ်က္ တင္ျပဘုိ႔ ေမ့သြားခဲ့ပါတယ္၊ ပူေနးေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ဘုိ႔ရန္ အလြန္အေရးပါသည့္ ေမးခြန္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္၊ ဤ Letter မပါဘဲ student visa မရႏိုင္ပါ၊ အိႏၵိယသံရုံးက တကၠသုိလ္တစ္ခုခုက ေက်ာင္းသားျဖစ္ေၾကာင္း လက္ခံလုိက္တဲ့ admission စာတစ္ေစာင္ပါမွ ေက်ာင္းသားဗီဇာ အတြက္ ၂ ႏွစ္စာ ထုတ္ေပးသည္ ထုိႏွစ္ႏွစ္စာအတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၇၅ ေပးေဆာင္ရသည္။

ကိုယ့္ေနရာကေန Admission Letter or Eligible Letter ဘယ္လုိ ရေအာင္ လုပ္မလဲ?
အိႏၵိယျပည္၊ ကိုယ္တက္ေရာက္မည့္ တကၠသိုလ္သုိ႔ ကိုယ္တုိင္ သြားရလ်င္ သြားစရိတ္ ျပန္စရိတ္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၇၀၀ ေလာက္ ကုန္က်ဦးမည္။ ဒါမွမဟုတ္ လူၾကံဳႏွင့္ပုိ႔ျပန္လ်င္လဲ အျပန္အသြားဆုိေတာ့ အခ်ိန္ၾကာမည္၊ စိတ္လဲ မခ်ရေပ။ ျမန္မာျပည္မွာ အင္တာနတ္ေခတ္ေတြ ေခတ္မစားခင္က အဲဒီလုိ လူၾကံဳႏွင့္ပုိ႔ၾကရသည္၊ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္တုိင္ သြားျပီး ေဆာင္ရြက္ရသည္၊ လူပန္း ေငြကုန္ အခ်ိန္ကုန္ေခတ္ေပါ့။ ယခုအခါမွာ အင္တာနတ္ေတြ အီေမးလ္ ေတြ အဆင္ေျပလာေတာ့ လူကိုယ္တုိင္ သြားစရာမလိုေတာ့ေပ၊ google ကို အထူးေက်းဇူးတင္ရေပသည္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီ စာကို ကုိယ့္ ျပည္တြင္းကေနဘယ္လုိ ရေအာင္ လုပ္မလဲ?

အိႏၵိယမွာ ကိုယ့္သူငယ္ခ်င္း၊ ဒါမွ မဟုတ္ ကိုယ့္အတြက္ အကူအညီေပးႏုိင္မည့္ မိတ္ေဆြ လုိပါသည္၊ အေကာင္းဆုံးက ကိုယ္တက္ေရာက္မည့္ တကၠသုိလ္တြင္ တက္ေရာက္ ပညာသင္ဆဲ ပုဂၢိဳလ္ဆုိလ်င္ ပုိအဆင္ေျပသည္၊ အေၾကာင္းကား သြားရ လာရတာမလြယ္ကူပါ၊ အိႏၵိယျပည္ၾကီးသည္ အလြန္က်ယ္၀န္းသည္ျဖစ္ရကား တေနရာႏွင့္ တေနရာ သြားဘုိ႔ဆုိတာ ခက္ခဲပါသည္။ ရုံးကိစၥမ်ားသည္လည္း တစ္ရက္တည္းႏွင့္ ျပီးသည္မဟုတ္၊ ခဏခဏ ရုံးကိုသြားရသည္၊ ကုလား tomorrow တုိ႔ ဧ မိနစ္ တုိ႔ဆုိတာ အလြန္ေၾကာက္စရာပါ၊ tomorrow ဆုိ တစ္ပတ္ေလာက္ေတာ့ အနဲဆုံး သြားရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကိုယ္တက္ေရာက္မည့္ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ဘာသာရပ္ကို အတိအက် ေျပာဘုိ႔ လုိသည္၊ ဟုိတကၠသိုလ္တက္ခ်င္သလုိလုိ ဒီတကၠသိုလ္လုိလုိ ဟုိဘာသာရပ္တက္ခ်င္ သလုိလုိ ဒီဘာသာ ယူခ်င္သလိုလို ၀ါးတားတား လုပ္ေနရင္ လုပ္ေပးရသည့္ ပုဂၢိဳလ္အတြက္ အရမ္းကို ခက္ခဲပါသည္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အတိက်သာ ေျပာလုိက္ပါ။

ဘာေတြ လုိအပ္သလဲ
ကိုယ္တက္ေရာက္မည့္ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ဘာသာရပ္တုိ႔ကို ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိသည့္ (လုပ္ေပးႏုိင္သူ) သူအား အတိအက်ေျပာျပီး၊ ကိုယ့္ရဲ့ ကိုယ္ေရးရာဇ၀င္ စသည္တုိ႔ကို ပုိ႔ေပးရပါသည္။ အဲဒါေတြကေတာ့ (၁) ပတ္စပုိ႔ (၂) ပတ္စ္ပုိ႔ ဓာတ္ပုံဆုိဒ္ ပုံမ်ား (၂) ေအာင္လက္မွတ္ certificate (၃) ထုိေအာင္လက္မွတ္ရဲ့ အမွတ္စာရင္း Mark sheet (၄) ေမြးစားရင္း Birth Certificate (၅) တကၠသိုလ္တစ္ခုခုရဲ့ ေထာက္ခံစာ (ေအာင္လက္မွတ္ရခဲ့သည့္ ေနရာ) No Objection (၆) ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ကိုယ့္အတြက္ လုပ္ေပးမည့္သူထံ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၅၀ ၾကိဳပုိ႔ေပးထားလ်င္ ပုိေကာင္းသည္၊ အထက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို စကန္ scan ဖတ္ျပီး အီးေမးလ္ကေန ပုိ႔ႏုိင္ပါသည္။ အေၾကာင္းကား (၁)ေလွ်ာက္လြာမ်ား ၀ယ္ျခင္း၊ (၂) Notary ေခၚ ေရွ႔ေန ေထာက္ခံစာ ရေအာင္ ယူျခင္း၊ (၃) ေလွ်ာက္လႊာတင္ျခင္းႏွင့္ စရိတ္စကေတြ ရွိေနပါသည္။

အခ်ိန္
ဘယ္အခ်ိန္ အဲဒီ Admission Letter ထြက္လာမလဲဆုိေတာ့ အတိအက် ေျပာ၍ မရပါ။ သီတဂူစတားတုန္းက လုပ္ေပးေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္းအား ခဏခဏ အပူတုိက္မိသည္၊ မရေသးဘူးလား မထြက္ေသးဘူးလား ၾကာလွပါလား စသည္ျဖင့္ ေျပာမိသည္၊ သူစိတ္ဆိုးသည္၊ ဟုတ္ပါသည္ သီတဂူစတားလဲ အေျခအေနကို ေကာင္းေကာင္းမသိခဲ့၊ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္အတြက္ ကိုယ္တုိင္ကုိယ္က် လုပ္ေပးလုိက္ေတာ့မွ အေတြ႔အၾကံဳရလုိက္သည္။ International Center ကို ေခါက္တုန္႕ေခါက္ျပန္သြားေနရသည္၊ ေက်ာင္းသားအသစ္ လက္ခံခ်ိန္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီထြက္လာမည့္ စာေလးတစ္ေဆာင္ရဘုိ႔ သြားေစာင့္ရတာမလြယ္၊ တန္းစီေနရသည္၊ ေရာက္သြားျပန္ေတာ့လဲ ကိုယ့္လူအတြက္ စာက ထြက္မလာေသး၊ ေနာက္ေန႔ ထက္သြား တန္းစီရျပန္၊ ကိုယ့္ေရွ႕မွာက ႏုိင္ငံေပါင္းစုံက ေက်ာင္းသာတန္းရွိသည္၊ ျမန္မာျပည္မွာတုန္းကလုိ ဘုန္းၾကီးပဲ ဆုိျပီး ေရွ႕မွာေက်ာ္တက္လို႔မရပါ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈကို သတိရမိသည္၊ လြမ္းမိသည္။

ပုံမွန္ေက်ာင္းသားလက္ခံခ်ိန္
ေက်ာင္းသားလက္ခံခ်ိန္သည္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တကၠသုိလ္ၾကီးေတြမွာ တူညီၾကပါသည္။ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေလး နဲနဲေတာ့ ကြာၾကသည္၊ ပူေနးတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား စတင္လက္ခံခ်ိန္သည္ June လမွာ ျဖစ္ျပီး admission ကေတာ့ ေလွ်ာက္လြာမ်ားတင္ျပီး ၂၀ ရက္ သို႔မဟုတ္ တစ္လ ထိရွိႏုိင္သည္။ admission ပိတ္ခ်ိန္သည္ July လက္ကုန္အထိျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ၀င္ခြင့္ စာေမးပြဲသည္ August လ ပထမဆုံးတနဂၤေႏြေန႔ က်င္းပသည္။ ေက်ာင္းစဖြင့္ခ်ိန္ကေတာ့ August လမွာပဲ စဖြင့္သည္။ Admission ထြက္လာလ်င္ အိႏၵိယမွ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူက ကိုယ့္ရဲ့ admission ကို စကန္ဖတ္ျပီး အီးေမးလ္ႏွင္ ျပန္ပုိ႔ေပးပါလိမ့္မည္၊ ရရျခင္းပဲ ထုိစာျဖင့္ အိႏၵိယသံရုံးကို သြားကာ ေက်ာင္းသား ဗီဇာ ေလွ်ာက္ေလသတည္း။ ဤ admission သည္ ဗီဇာေလွ်ာက္ရန္ ယာယီေက်ာင္းသားျဖစ္ေၾကာင္း လက္မွတ္ပဲျဖစ္ပါသည္၊ တကယ့္ေက်ာင္းသားျဖစ္ဘုိ႔ကိုေတာ့ ကိုယ္တက္မည့္ တကၠသိုလ္ေရာက္ခါမွသာ ရုံးကိစၥေတြ ဆက္လက္ လႈပ္ရွားရပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ပူေနးတကၠသိုလ္တက္ရန္ ျပင္စင္ထားသူမ်ား ေရွးဦးစြာ သိထားရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။

ပူေနးတကၠသိုလ္ႏွင့္ Migration
မိတ္ဆက္
တကၠသိုလ္တစ္ခုမွ B.A, B.Sc ျပီးေသာ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ သို႔မဟုတ္ M.A, M.Sc ျပီးေသာ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္သည္ အျခားတကၠသိုလ္တစ္ခုသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ျပီး M.A, M.Sc သုိ႔မဟုတ္ Ph.D အတြက္ ေက်ာင္းတက္မည္ဆုိလွ်င္ ေက်ာင္းေျပာင္းလႊဲစာ (Migration certificate သို႔မဟုတ္ transfer certificate) လုိအပ္သည္။ ထုိ certificate ထုတ္ေပးသည့္ စနစ္မွာ တကၠသိုလ္ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုမတူညီၾကပါ။ သီတဂူစတား သိေသာ migration certificate ကို ဘယ္လုိယူရမလဲ ဆုိတာ ပူေနးတကၠသို္လ္၏ system ကို ဗဟုသုတအျဖစ္ တင္ျပလိုပါသည္။ ေမာင္ေကာေရ- ဒီေလာက္ ခက္ခက္ခဲခဲ လုပ္ယူရတဲ့ migration ကို ေနာင္ ပူေနးတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းတက္မည့္သူေတြအတြက္ မွတ္တမ္းေလးေရးထားခဲ့ပါဟု သီတင္းသုံးေဖာ္တစ္ေယာက္က ေျပာလာပါသည္။ ဒီမွတ္စုေလးက ပူေနးတကၠသိုလ္သုိ႔ ေက်ာင္းတက္မည့္သူ migration ရရန္အတြက္ အားထုတ္ေနသူေတြႏွင့္ အျခားဗဟုသုတရလုိေသာ သူေတြအတြက္ မွတ္စုေလးတစ္ပုဒ္အျဖစ္ တင္ျပလုိက္ပါသည္။

ပူေနး migration
ပုံမွန္အားျဖင့္ ပူေနးတကၠသိုလ္သည္ ဘယ္တကၠသုိလ္ပဲ လာလာ ဘယ္ႏိုင္ငံကပဲ လာလာ migration certificate မပါဘဲ လက္ခံေလ့ရွိသည္၊ သုိ႔ေသာ္ အိႏၵိယတကၠသိုလ္မ်ား ဘုတ္အဖြဲ႔ကေသာ္၎ သုိ႔မဟုတ္ ေက်ာင္းသား၏ ႏုိင္ငံမွာ ရွိေသာ အိႏၵိယသံရုံးကေသာ္၎၊ သုိ႔မဟုတ္ အိႏၵိယႏုိင္ငံရွိ ေက်ာင္းသား၏ႏုိင္ငံပုိင္ သံရုံးကေသာ္၎ ထုိ ေအာင္လက္မွတ္ Passing Certificate ႏွင့္ အမွတ္စာရင္း Mark sheet တုိ႔ကို အသိမွတ္ျပဳဘုိ႔ လုိသည္၊ ထုိဌာနတစ္ခုခုမွ အသိမွတ္ျပဳ ေထာက္ခံစာမ်ား ပါရပါသည္။ ဤကား ပူေနးတကၠသိုလ္မွ migration certificate မပါဘဲ ေအာင္လက္မွတ္မ်ားကို လက္ခံျခင္းအေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္။

ပူေနးတကၠသိုလ္မွ migration ထုတ္ယူျခင္း
ပူေနးတကၠသိုလ္မွ M.A ျပီးေသာ ေက်ာင္းသားသည္ အကယ္၍ ပူေနးတကၠသိုလ္မွာ ဆက္မတက္ေတာ့ဘဲ အျခားတကၠသိုလ္မွာ Ph.D ဆက္လုပ္မယ္ဆုိရင္ Migration ထုတ္ယူဘုိ႔လုိပါသည္။ ထုိသို႔ migration certificate တစ္ခုရဘုိ႔ရာ လမ္းေၾကာင္း procedure မသိရင္ေတာ့ ရြာလည္ျပီသာမွတ္ေပေတာ့။ သီတဂူစတားသည္လည္း ဆရာ guide အခက္အခဲ ေၾကာင့္၎၊ ပူေနးတကၠသိုလ္ရဲ့ ရွည္လ်ားလွတဲ့ procedure ေတြေၾကာင့္ ဗီဇာ limitation ရွိေနတာေၾကာင့္ အျခားတကၠသိုလ္တစ္ခုသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ကာ Ph.D လုပ္ရန္စိတ္ကူးထားသည္ျဖစ္၍ migration certificate ရရန္ၾကိဳးပမ္းေနရသည္။ လမ္းေၾကာင္းသိရင္ေတာ့ သိပ္မခက္ခဲေပမဲ့ ဘာသတင္း information မွ ရမထားဘဲ ကိုယ္ကိုယ္တုိင္လုပ္ၾကည့္ေတာ့ ၅ ရက္ေလာက္ အခ်ိန္ အလကား ကုန္သြားသည္။ ေရွးဦးစြာ ကိုယ့္ရဲ့ဌာန (ဖီလုိဆုိဖီဌာန) က ရုံးမွာ သြားစုံစမ္းခဲ့သည္၊ ငါ migration certificate လုိခ်င္တယ္ ဘယ္မွာ ရႏုိင္မလဲ? ေမးေတာ့ ဟာ ငါတုိ႔ ဌာနက migration ေရာ transfer certificate (TC) ကိုေရာ ျပည္တြင္းေက်ာင္းသားအတြက္ေရာ ျပည္ပေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ပါ ထုတ္ေပးေလ့မရွိဘူး။ Migration Department ကို သြားပါဆုိေတာ့ ညႊန္ၾကားတဲ့အတုိင္း သြားခဲ့ေသာ္လည္း local (ျပည္တြင္း) ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္သာ ထုတ္ေပးတာ ျပည္ပေက်ာင္းသားေတြ အတြက္မပါဘူး၊ International Center (ျပည္ပေက်ာင္းသားေရးရာ ဌာန) မွာ သြားစုံစမ္းပါလုိ႔ ေျပာလိုက္ျပန္၊ သူေျပာသည့္အတုိင္း ထုိ ဌာနသုိ႔ သြားသည့္အခါ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ျပည္ပေက်ာင္းသားမ်ား ရုံးထဲ ၀င္ရန္ တန္းစီေနၾကသည္။ ဒီလူအုပ္ၾကီး ျမင္ျပီး စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္မိသည္၊ ငါ ဘယ္လုိလုပ္ ဒီဌာနထဲသုိ႔ ၀င္လုိ႔ရမလဲ။ ဒီလိုနဲ႕ လူအုပ္ထဲတုိးျပီး အတင္းၾကည့္ေတာ့ ရုံးထဲ၀င္ရန္ အျပင္ဘက္မွာ လက္မွတ္ထုိးေနရသည္၊ ပါလာေသာ အိပ္ေတြကို လုံျခံဳေရး ဒုတ္ေခ်ာင္းေတြႏွင့္ ထုိးျပီး စစ္ေဆးေနသည္။ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီ စစ္ေဆးေနေတာ့ အျပင္မွာတင္ ၁ နာရီေလာက္ၾကာသြားသည္။

ဌာန အေဆာက္အဦးအတြင္းေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း ရုံထဲေရာက္ဖုိ႔ တစ္ခါ တန္ဆီရျပန္သည္၊ အေတာ္ကို စိတ္ပ်က္ဖုိ႔ေကာင္းသည္၊ အဲဒီေလာက္ ခက္ခဲစြာ တန္းစီးျပီးမွ ရုံးခန္းထဲသို႔ေရာက္ရသည္၊ အဆင္ေျပ အေမာေျပမလား ေအာင့္ေမ့ migration ကိုသာ ဒီဌာနက ထုတ္ေပးသည္ (TC) transfer certificate မပါဘဲ ထုတ္ေပးလုိ႔ မရဘုူးဟုေျပာျပန္သည္၊ ဒါဆုိ အဲဒီ TC ကို ဘယ္က ရႏုိင္မလဲဆိုိေတာ့ မင္းတုိ႔ ဖီလိုဆုိဖီဌာနကပဲ ေပးမွာေပါ့ ဟု လႊဲခ်ျပန္ေတာ့--ဟူးးးးးးးး ေမာသြားလုိက္တာမွ လြန္ပါေရာ-- Ph.D ဆက္လုပ္ခ်င္စိတ္ေတာင္ ေပ်ာက္သြားတယ္။ TC, DD, စသည့္ ေဖာင္မ်ား ျဖည့္ျပီး ပုိ႔ခဲ့လုိ႔ tomorrow လာခဲ့ ဟု ေျပာသည္၊ သြားတန္းစီရျပန္သည္။ မင္းဟာ ဒါရုိက္တာဆီမွာပဲ ရွိေသးတယ္ tomorrow လာခဲ့လုိ႔ ေျပာျပန္သည္၊ ေနာက္ေန႔ သူေျပာတဲ့အတုိင္း သြားျပန္ေသာ္လည္း ဒီေန႔ ဒါရုိက္တာမလာဘူး tomorrow ေတာ့ ေသခ်ာ ရမွာပါကြာဟု ေျပာျပန္သည္။ အိႏၵိယ၏ tomorrow, one minute, one second ဆုိတာေတြရဲ့ အထာကို ကုလားတုိင္းက သိၾကသည္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူတုိ႔ အခ်င္းခ်င္းသည္ပင္ ေျပာသည့္ စကားတုိင္းကိုပင္ တံဖုိးမထားၾကေတာ့ေပ၊ ယုံၾကည္မႈလည္းမရွိၾကေတာ့ေပ။

ျပည္ျမန္မာျပန္ခ်င္
အိႏၵိယမွာ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ေနလုိက္ရေတ့ာ အေတာ္ေလး ရုိးအီးသြားသည္၊ အခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားေတြေတာ့ ျမန္မာျပည္ ျပန္ခ်င္စိတ္ကို မရွိၾကတာ၊ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒီမွာက ပုိက္ဆံအကုန္အက် မ်ားေပမဲ့ ေနရတာ အဆင္ေျပပုံရသည္ထင္၊ မီးမပ်က္ ေရက အဆင္သင့္၊ လိုင္း speed အား ေကာင္းတဲ့ အင္တာနက္ကိုလည္း ေစ်းေပါေပါနဲ႔ သုံးႏုိင္၊ အလြယ္တကူ တံဖုိးနဲနဲႏွင့္ တယ္လီဖုန္းကိုလည္း လူတုိင္း သုံးႏုိင္ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ဟန္တူသည္။ သီတဂူစတားေတာ့ အဲဒီဟာေတြကို သိပ္မမက္ေမာေပ သို႔ေသာ္ရခ်င္သည္၊ P:၊ ဒါေမပဲ့ ့ အိႏၵိယ (ကုလား)ရဲ့ tomorrow, one minute, one second ဆုိတဲ့ ရုံး၊ ရဲစခန္း၊ ဌာနက ေျပာေသာ စကားေတြကို စိတ္ပ်က္ျပီး ေၾကာက္ရႊံ႕ေနေတာ့သည္။ ယခု migration ရရန္ ၾကိဳးစားၾကည့္လုိက္မွ အေတာ္ကို ခက္ခဲတဲ့ အိႏၵိယ လူမ်ိဳးေတြပဲ။ လြယ္တာကို ခက္ေအာင္လုပ္၊ အလုပ္ရႈပ္ေအာင္လုပ္တဲ့ သူေတြပဲလုိ႔ ျမင္မိသည္။ ဒီလုိနဲ႔ ဌာန၊ ေက်ာင္းသားေရးရာ ဌာန ႏွင့္ migration office တုိ႔ သတင္းအတိအက် မေပးဘဲ ဟုိလႊဲခ် ဒီလႊဲခ်ျခင္းျဖင့္ ခံရသည့္ေက်ာင္းသားေတြမွာေတာ့ မသက္သာ၊ အခ်ိန္ကုန္ လူပင္ပန္း။ ကိုယ္လည္း ျမန္မာျပည္ကို အျမန္ျပန္ခ်င္တာေၾကာင့္ migration ကို မရ ရေအာင္ မပ်င္းမရိ ဟုိေမး ဒီေမးရင္းနဲ႔ အေျဖတစ္ခုေတာ့ရလာသည္။

ဘယ္လုိရေအာင္ ယူမလဲ?
လမ္းေၾကာင္းသိဖုိ႔သာ လုိသည္။ သီတဂူစတားလဲ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္လာေရာ သီတဂူစတားလုိပဲ migration ရရန္ ၾကိဳးစားေနသူေတြ ရွိေနၾကသည္။ ထုိင္းေက်ာင္းသား E-major ႏွင့္ Education ဌာနက ေက်ာင္းသား ၂ ေယာက္ သီတဂူစတားထံ ေရာက္လာသည္၊ သိပ္မၾကာပါ အီရန္ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္လဲ ေရာက္လာျပန္သည္။ သီတဂူစတား migration ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ဆရာၾကီးျဖစ္သြားသည္။ ကိုယ့္ေရွ႔က ျပီးသြားတဲ့ ျမန္မာ ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ ပူေနးတကၠသိုလ္မွာပဲ ျပန္လုပ္ၾကသည္ျဖစ္၍ migration ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး မသိၾက။ ဒီႏွစ္ ျမန္မာေက်ာင္းသား ပူေနးတကၠသိုလ္မွ M.A ျပီး ၄ ေယာက္ရွိသည္၊ ဖီလုိဆုိဖီဌာနမွ ၁၊ ပါဠိဌာနမွ ၂၊ ႏွင့္ အဂၤလိပ္စာဌာနမွ ၁၊ တုိ႔ျဖစ္သည္။ အားလုံးက ပူေနးတကၠသိုလ္မွာ ဆက္မတက္ၾကေတာ့ဘဲ အျခားတကၠသိုလ္ေတြမွာ တက္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနၾကသည္။ migration ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး သီတဂူစတားက အရင္ေလွ်ာက္ထားသည္ျဖစ္၍ ေနာက္လူေတြအတြက္ အလြယ္တကူ ေလွ်ာက္ႏုိ္င္သည္။
Migration ကို International student center ကေန ႏုိင္ငံျခားသား ေက်ာင္းသားမ်ား အတြက္ ထုတ္ေပးသည္။ ထုိသုိ႔ ထုတ္ေပးရာမွာ ျပည့္စုံရမည့္ documents ေတြကေတာ့----
၁။ TC (transfer certificate) ထုိ certificate ကို publish department မွ ၅ ရူးပီး ေပးျပီး ၀ယ္ရပါသည္။ ထုိ ေဖာင္တြင္ ညႊန္ၾကားထားသည့္အတုိင္း ျဖည့္သင့္တာ ျဖည့္ျပီး ကိုယ္ ေအာင္ခဲ့တဲ့ ဌာနမွဴးထံသြားျပီး လက္မွတ္ထုိးခုိင္းရပါသည္၊ ထုိဌာန၏ ရုံးတံဆိပ္ပါ ထုခဲ့ရသည္။
၂။ Mark sheet (M.A) တန္း ေအာင္ခဲ့ေသာ အမွတ္စာရင္း။ ကိုယ္ေအာင္ခဲ့ေသာ ဌာနမွ ထုတ္ေပးပါသည္။
၃။ DD form (demand draft) ျဖစ္ပါသည္။ ဒီေဖာင္ကိုေတာ့ ပူေနးတကၠသိုလ္ ဘဏ္မွ ရယူျပီး ၂၀၀ တန္းလက္မွတ္၀ယ္ျပီး ေငြသြင္းျပီး DD form ခ်က္ခ်င္း ထုတ္ေပးပါသည္။
၄။ online application form migration ပါရပါမည္။ ထိုေဖာင္ကို ရဘုိ႔ရန္မွာ ေရွးက ၁-၂-၃ documents ေတြ ျပည့္စုံျပီးမွ အြန္လုိင္းသုိ႔ သြားရပါမည္။ ထုိအြန္လုိင္းမွာ- http://migration.unipuenonline.in/ သို႔ သြားျပီး မိမိအေကာင့္တစ္ခု ဖန္တီးရန္ account create ကို သြားရပါမည္။ ညႊန္ၾကားထားသည့္အတုိင္း ထုိ account creation ေအာင္ျမင္ျပီးပါက ကိုယ္ျဖည့္မည့္ application form ေနရာသို႔ ေရာက္လာပါလိမ့္မည္၊ ထုိေနရာတြင္ ျဖည့္ရမွာက-- ကိုယ့္ရဲ့ အမည္၊ အေမနာမည္၊ ကိုယ္ Ph.D ဆက္လုပ္မည့္ တကၠသို္လ္ သို႔မဟုတ္ ေကာလိပ္၊ TC နံပါတ္ ႏွင့္ သူ႔ကို ထုတ္ေပးသည့္ ရက္စြဲ၊ DD နံပါတ္နွင့္ သူ႔ကို ထုတ္ေပးသည့္ ရက္စြဲ စသည္အားျဖင့္ ညႊန္ၾကားထားသည့္အတုိင္း ျဖည့္စြပ္ျပီးပါက submission လုပ္ရပါသည္။ ထုိအစီအစဥ္ အားလုံး ေအာင္ျမင္ျပီးပါက ပရင့္ထုတ္ရန္ Online application Form ထြက္လာပါလိမ့္မည္။ ပရင့္ထုတ္လုိက္ပါ။

ဤသုိ႔အားျဖင့္ ပူေနးတကၠသိုလ္ရဲ့ Migration တစ္ခုရဘုိ႔ရန္မွာ အစီအစဥ္ သိရွိထားပါက လြယ္ကူပါသည္။ အမ်ားစုက ထုိလမ္းကို မေလွ်ာက္ခဲ့ၾကေသးသျဖင့္ သိပ္မသိၾကေသးပါ။ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္သည္ အင္တာနက္ကို မျဖစ္မေန သုံးကို သုံးတတ္ရပါမည္။
၅။ ထုိျပဆုိခဲ့ေသာ form သို႔မဟုတ္ certificate ၄ ခုကို ယူျပီး international student center မွာ သြားျပီး ထုိ ေဖာင္မ်ားကိုျပကာ ရူပီး ၅၀၀ တန္ ျဖက္ပုိင္းတစ္ခု ေတာင္းရပါသည္၊ ပူေနးတကၠသိုလ္ ဘဏ္မွာ ထုိ ဖ်က္ပုိင္းႏွင့္ ၅၀၀ သြားသြင္းရပါသည္။
၆။ အထက္ပါ ေဖာင္ ၄ ခုႏွင့္ ၅၀၀တန္ ဘဏ္ဖ်က္ပုိင္းတုိ႔ကို ယူျပီး international student center မွာ သြားတင္ရပါမည္။ ဘဏ္ႏွင့္ ေက်ာင္းသားေရးရာဌာနတုိ႕၌ ေခါက္တုန္႔ေခါက္ျပန္ သြားရပါမည္၊ သြားရတာ မပင္ပန္းေပမည့္ ထုိဌာနေတြမွာ တန္းစီရသည့္ ဒုကၡက မေသးလွပါ။ လုပ္ဖူး ၾကံဳဖူးမွ သိပါမည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနာင္လာ ေနာက္သားမ်ား အင္တာနက္ သုံးတက္ေအာင္ သင္ထားၾကရန္ႏွင့္ ပူေနးတကၠသိုလ္မွ M.A ျပီးေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား migration ထုတ္ယူလုိေသာ ေက်ာင္သားမ်ားႏွင့္ စာဖတ္ပရိသတ္ အတြက္ ဗဟုသုတအျဖစ္ ဤပုိ႔စ္ကို သတင္းအျဖစ္ တင္လုိက္ရပါသည္။

Ph.D (သုေတသန) ေက်ာင္းသား
ပထမေျခလွမ္း
Course တစ္ခု ျပီးျပန္ေတာ့လဲ ေနာက္ထပ္ Course တစ္ခုတက္ရန္ျပင္ရျပန္၊ မည္သည့္ subject (ဘာသာရပ္)ႏွင့္မဆုိ M.A ျပီးေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ဟာ Ph.D ေဒါက္တာဘြဲ႕အတြက္ က်မ္းေရးရန္ Supervisor or Guide ရွာရတဲ့ ဒုကၡ ႏွင့္ မလြဲမေသြ ရင္ဆုိင္ၾကရမည္။ မထမဆုံး အခက္အခဲကေတာ့ ကိုယ့္က်မ္းစာ အတြက္ လမ္းညႊန္ေပးမဲ့ ဆရာရဘုိ႔ပင္ျဖစ္သည္၊ ဆရာတစ္ေယာက္ကို Ph.D ေက်ာင္းသား ၈ ေယာက္သာ လက္ခံခြင့္ရွိသည္ဟု မွတ္သားရပါသည္။
ရာႏွင့္ခ်ီေသာ M.A ေက်ာင္းသားမ်ား
အိႏၵိယႏွင့္ သီရိလကၤာ ႏွစ္ႏုိင္ငံတြင္ပင္ တစ္ႏွစ္ကို M.A ဘြဲ႔ရ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရာဂဏန္းႏွင့္ခ်ီျပီး ေမြးထုတ္ေပးေနသည္။ ပူေနးတကၠသုိလ္တြင္ပင္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ဒႆနိကေဗဒ တစ္ေယာက္ (သီတဂူစတား)၊ အဂၤလိပ္စာ ဌာန တစ္ေယာက္ႏွင့္ ပါဠိဌာန ၂ ေယာက္၊ စုစုေပါင္း ၄ ေယာက္ေသာ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးလုိက္သည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံတြင္ မဂဓတကၠသိုလ္၊ ဆန္စခရစ္တကၠသိုလ္ႏွင့္ နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီးမ်ားမွ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ား၊ အထူးအားျဖင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ေမြးထုတ္ေပးႏုိင္သလုိ သီရိလကၤာတကၠသိုလ္မ်ားမွလဲ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားကို ရာႏွင့္ခ်ီျပီး ေမြးထုတ္ေပးေနသည္ဟု သိရသည္။ ဤသုိ႔အားျဖင့္ ထုိတကၠသုိလ္အသီးသီးမွ တစ္ႏွစ္ကို M.A ဘဲြ႔ရ ျမန္မာေက်ာင္းသား ၂၀၀ ၀န္းက်င္ ေမြးထုတ္ေပးႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရပါသည္။

ျပႆနာက
ထုိ M.A ျပီးေက်ာင္းသားအားလုံး ေရွ႕ဆက္ျပီး Ph.D အတြက္ ျပင္ဆင္ႏုိင္ၾကမည္ဟူ၍ မဆုိႏုိင္ေပမဲ့ (အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳေၾကာင့္ ဆက္မတက္ႏုိင္ေပမဲ့) တစ္၀က္ေလာက္ (၁၀၀ နီးပါး)က ဆက္တက္ႏုိင္ၾကမည္။ ျပႆနာက ထုိ ၁၀၀ နီးပါးေသာ ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ Ph.D က်မ္းျပဳရန္ Supervisor အျဖစ္ ဆရာ အလုံေလာက္ မေပးႏုိင္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ သီရိလကၤာမွ ေက်ာင္းသား အမ်ားစုကလဲ အိႏၵိယဘက္ကိုပဲ ေရာက္လာၾကသည္။

Ph.D ေက်ာင္းသားျဖစ္ရန္
Ph.D ေက်ာင္းသားျဖစ္ဘုိ႔ရန္ M.A တန္းမွာတုန္းက ရမွတ္သည္ အနဲဆုံး ၅၅ % ႏႈန္းရွိရမည္ဟု သိရသည္။ အိႏၵိယ တကၠသိုလ္ေတြမွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တူညီတဲ့ စည္းမ်ဥ္းမ်ားရွိသလုိ မတူညီတဲ့ စည္းမ်ဥ္းမ်ားလဲ ရွိေနသည္။ ပူေနးတကၠသိုလ္တြင္မွာလဲ ဌာနတစ္ခု စည္းကမ္းတစ္မ်ိဳးရွိတက္သည္။ ယခုအခါ Ph.D ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပေက်ာင္းပါ ၀င္ခြင့္ေျဖဆုိရမည္။ ၀င္ခြင့္ ေျဖဆုိႏုိ္င္ေသာ ေက်ာင္းသားသည္ ျပည္တြင္းေက်ာင္းသားျဖစ္ပါက အနဲဆုံး Grade Point 55 or Second class ျဖစ္ရမည္၊ ျပည္ပေက်ာင္းသားျဖစ္ပါက အနဲဆုံး grade point 50 ဆုိ ၀င္ခြင့္ေျဖဆုိခြင့္ရွိသည္။ တကၠသိုလ္ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုလဲ Grade Point သက္မွတ္ပုံ ကြဲျပားျပန္သည္။

ပူေနးတကၠသိုလ္၏ Grade Point
ပူေနးတကၠသိုလ္မွာေတာ့ 40မွ 44 E grade? 45 မွ 49 အထိ D grade ၊ 50 မွ 54 point အထိ C grade ဟုသက္မွတ္သည္၊ 55 မွ 64 အထိ B၊ 65မွ 74 အထိ A grade ႏွင့္ 75 မွ 100 အထိ O grade ဟုသက္မွတ္ထားသည္၊ ပူေနးတကၠသိုလ္၏ ပုံစံသည္ Semester ႏွင့္ သြားသည္ျဖစ္ရကား M.A တန္းအတြက္ Semester 4 ခု ရွိသည္၊ ထုိ semester အားလုံးမွ grade points ေတြကို ေပါင္းျပီး ေနာက္ဆုံးရမွတ္ကို အတည္ျပဳသည္။ သီတဂူစတားတုိ႔ ဒႆနိကေဗဒဌာနတြင္ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုသည္ B grade (55) ႏွင့္ B grade ေအာက္မွာပဲ ရွိၾကသည္၊ B grade- 55 ရဘုိ႔ပင္ အလြန္ခက္ခဲပါသည္၊ အဂၤလိပ္စာေတာ္လွပါသည္ဆုိသည့္ အိႏၵိယေက်ာင္းသားမ်ားသည္ပင္ 55 ေအာက္မွာ အမ်ားစုရွိၾကသည္၊ သုိ႔ေသာ္ သူတုိ႔အတြက္ ကိစၥမရွိ၊ M.Phil ဆက္တက္ႏုိင္ရန္ အခ်ိန္ေပးႏုိင္ေသာေၾကာင့္။
သီတဂူစတားရရွိထားသည့္ grade points မ်ာသည္-
First semester တြင္ 56 point B grade Second semester တြင္ 56 point B grade
Third semester တြင္ 64 point B grade မွ်သာ ရရွိထားျပီးျဖစ္သည္။ Fourth semester တြင္လည္း 64 point B grade မွ်သာ ရရွိထားျပီးျဖစ္သည္။ အားလုံးေပါင္း 57.45 တုိ႔ျဖင့္ ေအာင္ျမင္သျဖင့္ Ph.D အတြက္ ဆက္လွမ္းရန္ အဆင္ေျပခဲ့သည္။

ဆုိလုိသည္မွာ ပူေနးတကၠသုိလ္က ဒႆနိကေဗဒ ေက်ာင္းသားသည္ အျခားတကၠသိုလ္ေတြမွာ Ph.D ေက်ာင္းသားျဖစ္ရန္ အခက္ခဲရွိႏုိင္သည္၊ အမ်ားစုတကၠသိုလ္ၾကီးေတြက 55 point ကို အနဲဆုံးထား သက္မွတ္ထားသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္၊ ကိုယ့္ပူေနးတကၠသိုလ္မွာပင္ ျပန္တက္ဘုိ႔ စိတ္ကူးျပန္ေတာ့လဲ ၀င္ခြင့္ စာေမးပြဲေၾကာင့္ ဗီဇာ မေလာက္ျဖစ္၍ အျခားတကၠသိုလ္ေတြမွာတက္ဘုိ႔ စိတ္ကူးရျပန္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆရာ (supervisor) ရေပမဲ့ 55 point မရပါက ေရွ႕ဆက္ရန္ စိတ္မခ်ရေပ။ အဲဒီအတြက္လဲ စိတ္ပူရျပန္သည္။

စတင္လႈပ္ရွား
ယခုအခ်ိန္အခါသည္ supervisor အလုအရက္ ရွာေနရသည့္ ေခတ္ျဖစ္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မေန႔က ေဂဇာတ္ မထြက္ေသးေပမဲ့ supervisor ရွာ ထြက္ခဲ့ရသည္၊ အစဥ္ေျပပါသည္ ပူေနးတကၠသိုလ္မွ အနားယူေတာ့မည့္ ဆရာမၾကီးသည္ အျခားတကၠသိုလ္တြင္ ဆက္လက္လုပ္မည္ ဟု သူငယ္ခ်င္းမ်ားထံမွ တဆင့္ၾကားရသျဖင့္ ခ်က္ျခင္း လႈပ္ရွားရေတာ့သည္၊ seat ျပည့္သြားရင္ တကၠသိုလ္မ်ား တစ္ခုျပီးတစ္ခု လုိက္ရွာေနရရင္ ပုိက္ဆံ၊ အခ်ိန္ကုန္မည္၊ ေနကလဲပူနဲ႔ လူလဲ အရမ္းပင္ပန္းမည္။ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ အကူအညီျဖင့္ ဆရာမၾကီးဆီ သြားၾကသည္။ ေတြ႔ပါျပီ ဆရာမ၊ ငါက ဒီတကၠသိုလ္မွာ အနားယူလိုက္ျပီဆုိေတာ့ ေက်ာင္းသားလက္ခံဘုိ႔ မျဖစ္ႏုိ္င္ဟုေျပာရွာေပမဲ့ ၾကိဳတင္သတင္းရယူထားေသာ သီတဂူစတားက ခ်က္ခ်င္းပဲ ေနာက္ထက္ တကၠသုိလ္တစ္ခုမွာ အလုပ္လုပ္မည္ဟုၾကားသိထားပါတယ္၊ ဆရာမ ဆက္လက္ အလုပ္လုပ္မည့္ တကၠသုိလ္မွာ ဆရာမဆီမွာပဲ Ph.D ဆက္လုပ္ခ်င္ပါသည္ဆုိေတာ့။

ဆရာမက ကိုယ္ေရးမဲ့ ေခါင္းစဥ္ကို ေမးသည္၊ မင္းေရးမည့္ေခါင္းစဥ္က သူမ်ားေရးထားတာ ရွိသလား? ဟုေမးသည္၊ မရွိပါဘူးဆရာမ၊ ေအး အဲဒါဆုိ မနက္ဖန္ခါ ကိုယ္ေရးမဲ့ က်မ္းစာ(thesis)ရဲ့ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ SYNOPSIS ေရးခဲ့ဟု ညႊန္ၾကားသည့္အတုိင္း အဲဒီေန႔ကပဲ ဆရာမဆီက အျပန္ ခ်က္ခ်င္း ေရးရသည္၊ နဂုိကလဲ နဲနဲျပင္ဆင္ထားသျဖင့္ ပုိ၍အဆင္ေျပသြားသည္။ ဒီကေန႔ေတာ့ ဆရာမႏွင့္ သြားေတြ႔ျပီး က်မ္းစာအက်ဥ္းခ်ဳပ္ စာတမ္းကို အပ္ခဲ့သည္၊ သေဘာက်ဟန္ရွိေပမဲ့ ေနာက္ေန႔ ထက္ခ်ိန္ျပန္သည္၊ ငါဖတ္ၾကည့္ဦးမယ္ မနက္ဖန္ခါ ထက္လာခဲ့ဦးတဲ့၊ ေနပူပူနဲ႔ သြားရလိမ့္မည္။ ကိုယ္က ျမန္ျမန္ႏွင့္ အဆင္ေျပခ်င္ေတာ့ ေနပူပူ မိုးရြာရြာ၊ တုံးတုိက္တုိက္ က်ားကိုက္ကုိက္ သည္းခံကာ သြားရမည္။ ကုလားျပည္မွာ သည္းမခံ၍မရ။ အခ်ိန္ ၊ ဗီဇာ ၊ ေငြေၾကး စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္ျမန္ျပီးေလ ေကာင္းေလပဲ။ ဤကား Ph.D ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္၏ ပထမဆုံး ေတြ႔ၾကံဳရမည့္ ဒုကၡပင္ျဖစ္သည္။

သီတဂူစတားသည္ ေလာေလာဆယ္ ဤ အစီအစဥ္ထိ အဆင္ေျပေနေသးသည္ဟူ၍ ဆုိႏုိင္သည္၊ ေဂဇာတ္ ေကာင္းဘုိ႔ရန္သာ လိုသည္။ အခုမွ ပထမ ေျခလွမ္းသာရွိပါေသးသည္။ ေနာက္ထက္ အစီအစဥ္မ်ားကိုေတာ့ အစီအစဥ္ အားလုံးျပီးမွ ဆက္ေရးပါဦးမည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏ Ph.D ေက်ာင္းသားဘ၀ တစ္စိတ္တေဒသ အျဖစ္ ဗဟုသုတရရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ ေျပာင္းလဲမႈမရွိဘဲ နဂုိမူလ တင္ျပီးပုိ႔စ္ကိုပဲ ျပန္တင္ထားပါသည္။


ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ပါေစ။
သီတဂူစတား
၁၉-၅-၂၀၁၀

Posted in: မွတ္စု