စာမိတ္ဆက္
ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ခရီးသြားမွတ္တမ္း၊ သတင္း (information) ေတြကို ေရးရတာကို ပုိသေဘာက်သည္။ ခရီးလည္းမသြားျဖစ္တာေၾကာင့္ ခရီးသြားပုိ႔စ္မ်ား မတင္ျဖစ္ေသး။ ဒါေပမဲ့ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး နတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးဆုိသလုိ အၾကိဳက္လဲ တစ္မ်ိဳးစီျဖစ္ၾကသည္။ ဗဟုသုတအျဖစ္ ရေစရန္ ရည္ရြယ္ျပီး သီတဂူစတား ခရီးသြားပုိ႔စ္ေတြ ေရးတင္ေပမည့္ အခ်ိဳ႕က ေ၀ဖန္သည္။ သိပ္မၾကိဳက္ၾက။ ျပစ္ျပစ္ခါခါ ေ၀ဖန္တာေတြလည္း ရွိခဲ့ဖူးျပီ။ အခ်ိဳ႕ၾကျပန္ေတာ့ သတင္းႏွင့္ေပါ့ေပါ့ပါးပါးေဆာင္းပါး, မွတ္တမ္းပုံစံမ်ိဳးကို ၾကိဳက္ၾကသည္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လူ႕အလုိ နတ္မလုိက္ႏုိင္တာဆုိတာ ဒါမ်ိဳးပဲ ျဖစ္သည္။ အခု ေနာက္ပုိင္း ခရီးမသြားျဖစ္တာေၾကာင့္ ဗုဒၶစာေပမ်ားကိုပဲ ဖတ္ရင္း ေရးရင္း သင္ရင္းျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ေစခဲ့သည္။
ေက်နပ္စရာေကာင္းသည္ကေတာ့ သီတဂူစတားပုိ႔စ္ကို တင္တုိင္းဖတ္ေဖာ္ရတဲ့ ပရိသတ္မ်ားရွိသလုိ အခ်ိဳ႕ရဟန္းေတာ္မ်ားက ပလႅင္ေပၚမွာေတာင္ အသုံးခ်ႏုိင္ၾကသည္။ သူငယ္ခ်င္းက အရွင့္ပုိ႔စ္နဲ႔ ဒီေန႔ တရားေဟာေၾကာင္း သတင္းပုိ႔သျဖင့္ ထုိအရွင္ကို မ်ားစြာ ေက်းဇူးတင္မိသည္၊ မိမိ၏ ပုိ႔စ္မ်ားကို ပရိသတ္ရင္ထဲ ေရာက္ေအာင္ ပုိ႔ေပးႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္လဲ ၀မ္းသာမိပါသည္။ သူငယ္ခ်င္းဓမၼကထိက တစ္ပါးကလဲ မစၦရိယႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ပုိ႔စ္တစ္ခုေလာက္ ေရးေပးပါဦးဟု မိန္႔သျဖင့္ ေလာကအဖ်က္တရား အပုိင္း (၂) တြင္ မစၦရိယအေၾကာင္း ေရးျဖစ္ဖုိ႔ အေၾကာင္းတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္သြားသည္။
မစၦရိယႏွင့္ ေဒါသေနာက္ခံရွိပုံ
မစၦရိယအေၾကာင္း ေလ့လာၾကမယ္ဆုိရင္ ေရွးဦးစြာ အဘိဓမၼာကို ရွာရပါလိမ့္မည္။ စိတ္ ေစတသိတ္ေတြရဲ့ သေဘာတရားေတြကို အဘိဓမၼာတြင္သာ မ်ားစြာ ေတြ႕ႏုိင္ပါသည္။ အဘိဓမၼာမွ ကင္း၍ မရပါ။ မစၦရိယသည္လည္း သံေယာဇဥ္တရားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေလာကအဖ်က္တရားပင္ ျဖစ္သည္။ သီတဂူစတားလည္း သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၶတကၠသိုလ္မွ Intermediate Level တန္းအတြက္ အဘိဓမၼာႏွင့္ပတ္သက္ျပီး သင္တန္းတစ္ခု တာ၀န္ယူထားသျဖင့္ အဆင့္သင့္ျဖစ္သြားသည္။ မစၦရိယဟုေသာ ပါဠိဘာသာအသုံးသည္ ျမန္မာေ၀ါဟာရအျဖစ္ အသုံးျပဳထားသျဖင့္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား အေတာ္အတန္ နားလည္သင့္သေလာက္ နားလည္ထားၾကသည္။ မစၦရိယကို ၀န္တုိျခင္းဟု ဘာသာျပန္ဆုိသည္၊ avarice ဟူ၍လည္း ျပန္ဆုိထားသည္။ ယခုအခါ၌ မလွဴရက္ မေပးကမ္းရက္ေသာ သူကို မစၦရိယရွိသူဟု ေခၚဆုိၾကသည္။ ႏွေျမွာျခင္း, ကပ္ေစးႏွဲျခင္း, တြန္႔တုိျခင္း စသည္အားျဖင့္ ဘာသာျပန္ဆုိၾကသည္။ အမွန္ကား မစၦရိယသေဘာသည္ မလွဴခ်င္ မေပးခ်င္မႈမ်ိဳးမဟုတ္ သူတပါးတုိ႔အား မရေစျခင္းသေဘာျဖစ္သည္၊ မိမိပစၥည္းကို တြယ္တာေသာမႈသည္ ေလာဘသာတည္း၊ မိမိစည္းစိမ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဂုဏ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတပါးမရေစျခင္း သေဘာကိုသာ မစၦရိယဟု ေခၚသည္။ (ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ-၇၁)
မစၦရိယသည္ ကိုယ့္ပစၥည္း၊ ကိုယ့္စည္းစိမ္ကို ႏွေျမာမႈ ၀န္တုိမႈသေဘာ ျဖစ္သည္အတြက္ ေလာဘႏွင့္ယွဥ္ရမည္၊ ေလာဘအရင္းခံ ရွိရမည္ဟု ထင္မိၾကပါလိမ့္မည္။ တကယ္ေတာ့ မေပးရက္လုိ ၀န္တုိျခင္း မစၦရိယသည္ ေလာဘအရင္းခံရွိရမည္ကား မွန္၏၊ သုိ႔ေသာ္ ကိုယ့္ပစၥည္း ကိုယ့္စည္းစိမ္မ်ားကို တျခားသူႏွင့္ မဆက္ဆံေစလိုျခင္း၊ ဆက္ဆံ ပတ္သက္လာလွ်င္လည္း သည္းမခံႏုိင္ျခင္းသေဘာ ေဒါသ ရွိရကား မစၦရိယျဖစ္ခုိက္မွာ ေလာဘသည္ ခ်ဳပ္ေနျပီးျဖစ္သည့္ေၾကာင့္ ေဒါသ၌ယွဥ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ေဒါသယွဥ္ေသာ မစၦရိယသည္ ေလာကအဖ်က္သေဘာပင္ျဖစ္သည္။
သေဘာလကၡဏာမ်ား
ဓမၼသဂၤဏီအ႒ကထာ (အ႒သာလိနီ)တြင္ မစၦရိယ၏ သေဘာလကၡဏာမ်ားကို ေအာက္အတုိင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ေပလိမ့္မည္။
၁။ လဒၶါနံ ၀ါ လဘိတဗၺာနံ ၀ါ အတၱေနာ သမၸတၱီနံ နိဂူဟနလကၡဏံ- ရအပ္ျပီး (ရွိျပီး) ရလတံ့ ရထိုက္ေသာ မိမိ၏ ဘ၀စည္းစိမ္ ဥစၥာမ်ားကို သူမ်ားအား မေပးခ်င္ေသာ ေၾကာင့္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားျခင္း ဖြက္ထားျခင္း သေဘာလကၡဏာသည္ မစၦရိယမည္။ ကိုယ့္မွာရွိေနေသာ ပစၥည္းမ်ားကို တပါးသူမ်ားယူမွာ တပါးသူမ်ားကို ေပးရမွာ တစ္ပါးသူမ်ားႏွင့္ ျမင္မွာ အျခားသူႏွင့္ဆက္ဆံမွာကို စိုးရိမ္ေနသျဖင့္ ဖြက္ထားျခင္းသေဘာျဖစ္သည္။
ျမတ္ဗုဒၶလက္ထက္ေတာ္က အလြန္ႏွေျမာေသာ အဒိႏၷပုဗၺကအမည္ရွိ ပုဏၰားတစ္ေယာက္မွာ မ႒ကု႑လီအမည္ရွိ သားတစ္ေယာက္ရွိသည္။ တစ္ခါဖူးမွ် တစ္ၾကိမ္တစ္ခါမွ် မလွဴမဒါန္း မေပးကမ္းခဲ့ဘူးေသာေၾကာင့္ အဒိႏၷပုဗၺကဟု အမ်ားစုက နာမည္ေပးေခၚၾကသည္။ တစ္ေန႕ေတာ့ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ရွိ သားေလးမွာ အသား၀ါေရာဂါ (အသည္းေရာဂါ) ရေလသည္။ ေရာဂါ တေန႔တျခား တုိးလာေတာ့ အေမျဖစ္သူက အေဖျဖစ္သူ ပုဏၰားအား ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေဆးကုသခုိင္းေပမဲ့ ေဆးဖုိးကုန္မည္စိုး၍ မကုသခဲ့။ ေဆးဆရာေခၚလွ်င္လည္း ေဆးဖုိးအျပင္ ေဆးဆရာ၏စားစရိတ္ပါ ကုန္မည္ကို ေတြး၍ ေဆးဆရာမေခၚဘဲ ကိုယ္တုိင္ သစ္ေခါက္ေတြကို က်ိဳျပီး ေဆးကုသေသာ္လည္း ေရာဂါသည္ တေန႔တျခားတိုးလာေတာ့သည္၊ ေနာက္ေန႔ ထိုေရာဂါျဖင့္ပင္ သားျဖစ္သူ ဆုံးသြားသည္။ သား ေသေသာအခါ ကိုယ့္သားအတြက္ေတာင္ မသဒၶါေသာပုဏၰားၾကီးသည္ ေတြးေတာ ၾကံစီေနသည္။ အကယ္၍ လူေတြက သားေသေၾကာင္း သတင္းလာေမးလွ်င္ ငါ့အိမ္မွာရွိတဲ့အတြင္းပစၥည္းမ်ားကို သူတုိ႔ေတြ ျမင္ၾကလိမ့္မည္ဟု ေတြးကာ သားေလး၏ အေလာင္းကို အိမ္အျပင္ထုတ္ထားလုိက္သည္။ သားေသတာေတာင္ မိမိပစၥည္း လူျမင္မည္စိုး၍ ဖြတ္ထားျခင္းကား ပုဏၰားၾကီး၏ မစၦရိယပင္ျဖစ္သည္။
၂။တာသံေယ၀ ပေရဟိ သာဓာရဏဘာ၀ႆ အကၡမနရသံ- ထိုမိမိစည္းစိမ္ဥစၥာတုိ႔ သူတပါးတုိ႔ႏွင့္ ဆက္ဆံေနပါလွ်င္လည္း သည္းမခံႏုိင္တဲ့ သေဘာသည္လည္း မစၦရိယပင္တည္း။ ကိုယ့္မွာရွိေနတဲ့ပစၥည္း သူတပါးႏွင့္ ပတ္သက္မႈကို သည္းမခံႏုိင္ေသာ ေဒါသအရင္းခံရွိေသာ သေဘာျဖစ္သည္။ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ပစၥည္း ဖြတ္ထားျခင္း၊ အကယ္၍ မတတ္သာလုိ႔ သူတပါးက ျမင္ေတြ႕လုိ႔ ဆက္ဆံေနလွ်င္လည္း မႏွစ္မ်ိဳ႕ျခင္းသေဘာျဖစ္သည္။
ေကာသိယအမည္ရွိ သူေဌးတစ္ေယာက္ကို အလြန္ႏွေမွ်ာ ၀န္တုိလြန္းလုိ႔ မစၦရိယေကာသိယဟု ဂုဏ္ထူး၀ိေသသႏွင့္ အမ်ားက ေခၚၾကသည္။ ထုိကုေဋ ၄၀ ၾကြယ္၀ေေသာ သူေဌးုုျဖစ္ေပမဲ့ သူတစ္ပါးအားလည္း မေပးရက္၊ ကိုယ့္သားသမီးကိုေတာင္ မေကြ်းရုံမက ကိုယ့္ကိုပင္မသဒၶါေသာ သူေဌးၾကီးသည္ ျမိဳရြာဇနပုဒ္ထဲက မုံ႕ဆီေၾကာ္စားေနသူကို ၾကည့္ျပီး ရသတဏွာျဖစ္လာသည္။ ထုိသူေဌးၾကီး ထုိရသတဏွာအတြက္ ၾကံစည္ရ ေတာ့သည္။ ‘‘အကယ္၍ လူအမ်ားၾကီးႏွင့္အတူစားလွ်င္ ငါ့မွာရွိတာ မ်ားစြာ ကုန္သြားလိမ့္မယ္ဟု ေတြးေတာကာ မစားရက္ မေသာက္ရက္၊ ထုိ ဆာေလာင္မႈကိုလည္း ဘယ္သူကိုမွ မေျပာရဲ၊ အျဖတ္ရဆုံးေသာ ဆာေလာင္မႈတဏွာ ၾကိတ္မိတ္ျပီး သည္းခံလာရာမွ တစ္ေန႔တျခား ခႏၶာကိုယ္ က်ံဳလီွပိန္ျခံဳးလာသည္ကို ဇနီးျဖစ္သူက ေမးလာေသာေၾကာင့္ ငါ့မွာ တဏွာျဖစ္ေနတယ္ ရွင္မေရဆုိေတာ့ ရွင္က ဘာတဏွာေတြ ျဖစ္ေနတာလဲ ေျပာစမ္းပါဦးဆုိေတာ့မွ မုံ႔ဆီေၾကာ္ဆာေလာင္မႈ တဏွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပေသာအခါ ေအာင္မေလးေတာ္- ဒီေလာက္ကေလးျဖင့္ ေစာေစာက ေျပာေရာေပါ့၊ ကြ်န္မ လုပ္ေကြ်းမွာေပါ့။ တျမိဳ႕လုံးကိုေကြ်းေလာက္ေအာင္ လုပ္ေပးပါ့မယ္ေတာ္။ ရွင္မေရ- ဒီလုိလဲမျဖစ္ေသးဘူးေလ ဒို႔မွာရွိတာေတြ ကုန္သြားမွာေပါ့။ ဒီေတာ့ ဘယ္သူမွ မသိတဲ့ ေနရာမွာ ရွင္ႏွင့္ကြ်န္မ ႏွစ္ေယာက္ထဲသြားျပီး ရွင့္အတြက္ မုံ႔ဆီေၾကာ္လုပ္ေပးပါ့မယ္၊ ႏွေျမွာလြန္း၍ ဆန္အညံ့စား ဆန္ကြဲတို႕ျဖင့္ မုံ႔လုပ္ေပးရသည္။ ဤကား ေကာသိယသူေဌး၏ မိမိစားဖြယ္သူမ်ားျမင္မွာ သူမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံမည္ကို စုိးရိမ္စိတ္ျဖင့္ ဘယ္သူမွ မသိတဲ့ တံခါးအဆင့္ဆင့္ ပိတ္ပင္ျပီး အေစာင့္အထပ္ထပ္ခ်ကာ ဘုံ ၇ဆင့္ရွိ တုိက္ခန္းအေပၚထပ္ တစ္ေနရာမွာ သြားျပီး မုံ႔လုပ္စားျခင္းပဲျဖစ္သည္။ မစၦရိယသေဘာပင္တည္း။ မု႔ံဆီေၾကာ္သူမ်ားျမင္မွာ သူမ်ားႏွင့္ဆက္ႏြယ္ျခင္းကို မလိုလားျခင္းသေဘာျဖစ္သည္။
၃။ သေကၤာစန ပစၥဳပ႒ာနံ- တြန္႕တုိသည္၏အျဖစ္ထင္ရွားသည္။ ဆားျဖင့္အတုိ႔ခံ့ရေသာ တီေကာင္ကေလး တြန္႔တိုသြားသလုိ သူမ်ားက ပစၥည္းကိုလာတုိ႔ လာကိုင္လွ်င္ တြန္႔တိုသြားတက္သည္။ မေက်နပ္သည့္အျခင္းအရာ အမူအရာေတြ ေပၚလာတတ္သည္။ ေယာင္းမဖ်ားျဖင့္ ေပးကမ္းတတ္သည့္ အျခင္းရာသည္ ထင္ရွား၏။ ဤနည္းအားျဖင့္ မစၦရိယရွိသူကို အကဲခက္ႏုိင္သည္။
ဘုရားရွင္၏ ‘‘ ကိုယ္တုိင္လည္းလွဴ သူ႔ကိုလည္း လွဴေစဟုေသာ ဒါနသည္ ဘ၀၏ ျပည့္စုံျခင္းဟု ဆိုအပ္ေသာ စည္းစိမ္ဥစၥာျပည့္စုံျခင္းႏွင့္ အေခြ်အရံအေက်ာ္အေဇာျပည့္စုံျခင္းဟူေသာ ဥဘယသမၸတၱိကို ျပည့္စုံႏုိင္ေၾကာင္း’’ဟုေသာ ဒါနဂုဏ္ရည္ တရားေတာ္ကို နာၾကားျပီး အမ်ိဳးေကာင္းသားတစ္ေယာက္ ျမိဳ႔ထဲလွည့္လည္ကာ အလွဴဒါနျပဳရန္အတြက္ အလွဴခံထြက္လာရာ သူေ႒းတစ္ေယာက္၏ အိမ္ေပါက္ေရာက္လာသည္။ ‘‘ ဒီလူေတာ့ ကိုယ္ႏုိင္သေလာက္ကိုပဲ မလွဴဘဲ သူမ်ားဆီ လုိက္အလွဴခံေနတယ္’’ဟု ေတြးက ထုိသူေ႒း ထုိအလွဴခံအေပၚ စိတ္ဆုိးသည္၊ အမ်က္ထြက္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆန္, ပဲစသည္ကို လက္ကေလးျဖင့္ ေကာ္၍ အနည္းငယ္မွ်သာ ေလာင္းလွဴသည္။ ဗိဠာလပါဒကသူေ႒းဟူ၍ နာမည္တြင္ေလသည္။ မစၦရိယ၏ သေကၤာစန သေဘာတရားပင္တည္း။
၄။ အတၱသမၸတၱိ ပဒ႒ာနံ-ထုိသုိ႔ မစၦရိယ စိတ္၀င္လာျခင္းသည္ မိမိ၏ကိုယ္ပုိင္ စည္းစိမ္ဥစၥာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္၊ ဣႆာက သူတစ္ပါး၏ ျပည့္စုံျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဣႆာက သူမ်ားဥစၥာႏွင့္ အကုသုိလ္ျဖစ္သည္၊ မစၦရိယကေတာ့ ကိုယ့္ပစၥည္းႏွင့္ကိုယ္ အကုသုိလ္ ျဖစ္သည္။
စာေပမွာက ဂုဏ္ပကာသနပဲျဖစ္ျဖစ္ ရာထူးဌာနန္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ စီးပြာပဲျဖစ္ျဖစ္ စသည္မ်ားကို ငါသာပုိင္ေစ ငါ့ဥစၥာပဲ ျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါးအတြက္ မျဖစ္ပါေစနဲ႔ဆုိေသာ သေဘာတရားမ်ားသည္လည္း မစၦရိယပင္တည္း။ ကုိယ္ခ်ည္းပဲ အကုန္ရျခင္ သူတစ္ပါးကိုေတာ့ ရေစလုိစိတ္မရွိ ရဘုိရန္မလိုလားေသာ စိတ္သည္ မဟာမစၦရိယ-ၾကီးက်ယ္ေသာ ၀န္တုိျခင္းဟု ေခၚသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ၀ိဂတမစၦရိယ- မစၦရိယမရွိသူ၊ မစၦရိယကင္းသူ သေဘာကို အလွဴရွင္ဂုဏ္ရည္ ပုိ႔စ္တြင္ ေဖာ္ျပထားျပီးျဖစ္သည္။
မစၦရိယ ၅ မ်ိဳး
အဂုၤတၱရနိကာယ္တြင္ မစၦရိယ ၅ မ်ိဳးျပထားသည္။ အာ၀ါသမစၦရိယ,ကုလမစၦရိယ, လာဘမစၦရိယ, ၀ဏၰမစၦရိယ, ဓမၼမစၦရိယ ဟူ၍ပင္ျဖစ္သည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ဦးတည္၍ေဟာထားေသာ္လည္း လူ၀တ္ေၾကာင္မ်ားအတြက္လည္း အလားတူ နည္းယူႏုိင္ပါသည္။
၁။ အာ၀ါသမစၦရိယ- ေနရာထုိင္းခင္း၊ ေက်ာင္း၊ အိမ္ စသည္တုိ႔ ၌ ၀န္တုိျခင္း။ ထုိမိမိပုိင္ ေနရာေလးကို သူမ်ား ေနရာယူျခင္းကို သည္းမခံႏုိင္ျခင္းသည္ ေနရာႏွင့္ဆက္ေသာမစၦရိယ ျဖစ္သည္။ ဥပမာ- ကားစီးတဲ့အခါမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သေဘၤာ ေလယာဥ္စေသာ ယာဥ္မ်ားစီးတဲ့အခါမွာျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္ထုိင္တဲ့ ေနရာေလးကို ၀န္တုိသည္၊ သူမ်ားထုိင္သြားလွ်င္လည္း သည္းမခံႏုိင္ျဖစ္တတ္သည္။ ႏွစ္ေယာက္ထိုင္ခုံကေလးကိုပင္ သူတပါးလာထုိင္မည္ကို သည္းမခံႏုိင္သျဖင့္ ေျခဆန္႔ထုိင္တာမ်ိဳး၊ ႏွစ္ခုံၾကားထုိင္တာမ်ိဳး၊ ႏွစ္ေယာက္ထုိင္ေလာက္တဲ့ေနရာမွာ ေနာက္တစ္ေယာက္ လာမည္ကို မလုိလားျခင္းမ်ိဳးသည္ မစၦရိယျဖစ္သည္။
အကယ္၍ ႏွစ္ေယာက္ထုိင္ေလာက္ေနရာကို ေနာက္လူပါ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ထုိင္ႏုိင္ရန္ ေနရာေလးၾကံဳ႕ေပးလုိက္လွ်င္ သို႕မဟုတ္ တဒဂၤ မိမိပုိင္ဆုိင္တဲ့ေနရာေလးကို ရဟန္းသံဃာ၊ အဘုိးအဖြား၊ မေပါ့မပါးေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစရွိသူမ်ားအား ေပးလုိက္လွ်င္ အာ၀ါသဒါနျဖစ္သလုိ အာ၀ါသမစၦရိယကိုလည္း ပယ္ရာေရာက္သည္။ ဤသို႔အားျဖင့္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ကိုယ္ခ်င္းစာ စိတ္ကေလးေမြးကာ နဲနဲေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ထြာေလာက္ေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေနရာေလး၊ ထုိင္ခံုကေလး ေပးလွဴလုိက္ရင္ ထုိမစၦရိယကို ပယ္သတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ သြားရင္းလာရင္း ကားစီး ရထားစီးရင္းျဖင့္ အေခ်ာင္ ကုသုိလ္ရႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ပုိက္ဆံမကုန္ဘဲ ကုသိုလ္ရႏိုင္သည္။ တခ်ိဳ႕ကိုယ့္ရပ္ ကိုယ့္ေဒသ ကိုယ့္ရပ္ကြက္ ကိုယ့္အိမ္ ကိုယ့္ေနရာသုိ႔ ေရာက္လာလွ်င္ ၀မ္းပန္းတသာ ၾကိဳဆုိျခင္းသည္လည္း အေခ်ာင္ကုသိုလ္ရေသာ နည္းလမ္းျဖစ္သည္။ အက်င့္ေကာင္းတဲ့သူ ေကာင္းစားေအာင္ လုပ္မည့္သူမ်ားကို မလာေစခ်င္ဘူးဆုိရင္,ႏွင္ထုတ္မယ္ဆုိရင္ မစၦရိယစိတ္၀င္လာျခင္းျဖစ္သည္။ မေကာင္းတဲ့ပုဂၢိဳလ္မ်ား မလာေအာင္ တားျမစ္ျခင္းမ်ိဳးကား မစၦရိယမဟုတ္ေပ။ အာ၀ါသမစၦရိယ ရွိသူ ေသေသာအခါ ထိုေက်ာင္း ထုိအိမ္ ထုိေနရာမွာပဲ ျပိတၱာျဖစ္ေနတတ္သည္၊ သို႔မဟုတ္ သံအိမ္ငရဲ၌ ေနရတတ္သည္ဟု ေတြ႔ရသည္။
၂။ ကုလမစၦရိယ- အမ်ိဳးႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ၀န္တုိမႈျဖစ္ျခင္းသည္ မစၦရိယမည္၏။ ကိုယ့္ေဆြ ကိုယ့္မ်ိဳး ကိုယ့္မိတ္ေဆြ ကိုယ္ခ်ဥ္းကပ္လာသူမ်ားကိုလည္း သည္းမခံႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ရဟန္းေလာကမွာ မိမိဒကာ ဒကာမ, ေဆြမ်ိဳးတုိ႔ကို အျခားရဟန္းမ်ားႏွင့္ မဆက္ဆံေစလုိျခင္းသည္ မစၦရိယမည္၏၊ သုိ႔ေသာ္ သဒၶါတရားကို ဖ်က္ဆီးမည့္သူကို မဆက္ဆံေစျခင္းသည္ကား မစၦရိယမဟုတ္။ မိမိ၏ မိတ္ေဆြ အမ်ိဳး ပရိသတ္ႏွင့္ အျခားပုဂၢိဳလ္တုိ႔ ဆက္ဆံေနသည္ကို ျမင္ေနရေသာ မစၦရိယရွိေသာသူ၏ ရင္ထဲတြင္ ပူပူေလာင္ေလာင္ျဖစ္တတ္သည္။ ေသြးအန္တတ္သည္၊ ၀မ္းေလွ်ာတတ္သည္။ ေနာက္ဘ၀တြင္လည္း လာဘ္လာဘ ရွားပါတတ္သည္။
ေနာက္လုိက္ဗုိလ္ပါ ပရိသတ္ကို ငါခ်ည္းပဲ ပုိင္ဆုိင္ခ်င္သည္၊ တစ္ပါးသူ မပုိင္ေစရ၊ တစ္ပါးသူ ပုိင္ဆုိင္ေနလွ်င္လည္း ၀မ္းမသာႏုိင္ဘဲ ရင္ထဲ ပူေလာင္ေနတတ္သည္၊ ဒါကို မစၦရိယအပူေလာင္ခံရ ျခင္းဟုေခၚသည္။
ကႆပဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္က အႏွစ္ ႏွစ္ေသာင္း တရားအားထုတ္ထားတဲ့ ရဟန္းေတာ္ၾကီးတစ္ပါး ရွိခဲ့ဘူးတယ္။ ေတာရြာေလးတစ္ရြာမွာ သတင္းသုံးေနသည္။ ထုိရဟန္းေတာ္အတြက္ ဒကာတစ္ဦးတည္းကေန ေနစရာ စားစရာ ေဆးပစၥည္း အ၀တ္ ပစၥည္း ေလးပါးတုိ႔ကို ေထာက္ပံ့ လွဴဒါန္းေနခဲ့သည္။ တစ္ေန႔ေတာ့ အာဂႏၱဳ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တစ္ပါး ထုိရြာထဲကို ဆြမ္းခံၾကြအလာကို ၾကည္ညိဳေသာ အာ၀ါသိကရဟန္း၏ တစ္ဦးတည္းေသာ ေက်ာင္းဒကာက ၾကည္ညိဳလြန္းလုိ႔ အိမ္မွာပင့္ျပီး လုိအပ္တာအားလုံးလွဴဒါန္းခဲ့သည္။ တပည့္ေတာ္အိမ္မွာ ေန႔စဥ္ ဆြမ္းခံၾကြပါဘုရား၊ ဆြမ္းဘုန္းေပးၾကြပါဘုရားဟု ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ ထိုဒကာအိမ္၀ယ္ ႏွစ္ပါးစုံမိေတာ့ အာ၀ါသိက အျမဲေနရဟန္းက အာဂႏၱဳက ဧည့္သည္ရဟန္းေတာ္ (ရဟႏၱာ) ကို သေဘာမက်၊ သူ႔ဒကာႏွင့္ ဆက္ဆံေနသည္ကို မခံမရျဖစ္ေနသည္။
ေက်ာင္းဒကာသည္ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္၏ သကၤန္းမ်ားေဟာင္ႏြမ္းေနသည္ကို ျမင္ေသာအခါ သကၤန္းလွဴပါရေစဘုရာ။ ဆံပင္ရွည္ေနသည္ကိုျမင္ရေသာအခါ ေခါင္းရိပ္ရန္ ေက်ာင္းသုိ႔ ဆတၱာသည္ လြတ္လုိက္ပါ့မယ္ဘုရား တပည့္ေတာ္တုိ႔ ကိုးကြယ္ထားတဲ့ ေတာေက်ာင္းေလးမွာ အရွင္ဘုရား ေပ်ာ္သေလာက္ သတင္းသုံးပါဘုရား။ ထုိကဲ့သို႔ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္ၾကီးအား ပစၥည္း၄ ပါးျဖင့္ ဖိတ္မန္ေနသည္ကို အာ၀ါသိက ရဟန္း သည္းမခံႏုိင္ျဖစ္ေနသည္။ ဒီဒကာႏွယ္ ခုမွေတြ႕တဲ့ ကိုယ္ေတာ္ကို ေလာကြတ္ေတြလုပ္ေနလုိက္တာ ငါ့ကို တစ္သက္လုံးခ်ဥ္းကပ္ ကိုးကြယ္ေပမဲ့ ဒီေလာက္ ငါ့အေပၚေတာ့ ေလာကြတ္လုပ္ေဖာ္မရဘူး။ ထုိသို႔မစၦရိယစိတ္ေတြ ၀င္လာေတာ့ မေကာင္းတဲ့ အဖ်က္သေဘာေဆာင္သည့္ သေဘာ ( destructive power) သုိ႔ ေရာက္သြားသည္။ ‘‘အရွင္ဘုရား- ေဟာဒီ ေက်ာင္းဒကာက ေလာကြတ္ေကာင္းတာကို အရွင္ဘုရား သိပ္အထင္ၾကီးမေနနဲ႔ဦး တကယ္ေတာ့ လူယုတ္မာၾကီးပဲဘုရား၊ သူလွဴတဲ့ ဆြမ္းေတြ စားမဲ့အစား မစင္စားတာကမွ ေတာ္ဦးမယ္၊ သူလွဴတဲ့ သကၤန္း၀တ္မည့္အစား ကိုယ္တုံးလုံးပဲ ေနတာမွ ေကာင္းေသးတယ္ဘုရား၊ သူလွဴတဲ့ ေခါင္းရိတ္ဆတၱာသည္ ေခါင္းရိတ္ေပးမည့္အစား ေခါင္းကဆံပင္ေတြကို ထန္းေစ့အေျခာက္ကေလး ထက္ျခမ္းခြဲျပီး ညွပ္ျပီးႏႈတ္တာမွ ပုိေတာ္ဦးမယ္ဘုရား။ သူလွဴလုိက္တဲ့ အခင္းေတြအေပၚ ေနမည့္အစား ေျမၾကီးအေပၚ အိပ္တာကမွ ေကာင္းပါေသးတယ္ဘုရား’’ ဟု မစၦရိယစိတ္ေၾကာင့္ ဤကဲ့သို႔ေျပာလုိက္သည့္ အကုသိုလ္က ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္မွာ ဇမၺဴက အမည္ရွိ ပရဗုိဇ္လာျဖစ္သည္။ မစၦရိယစိတ္ေၾကာင့္ ထုိ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္အား ေျပာခဲ့ေသာ စကားေၾကာင့္ သူ၏ေခါင္း ေသြးသံတရဲရဲႏွင့္ အုန္းမုတ္ခြက္ျဖင့္ အႏႈတ္ခံရသည္၊ မစင္ပဲ စားေနရသည္၊ ေျမၾကီးမွာပဲ အိပ္ရသည္၊ အ၀တ္အစား မ၀တ္ရဘဲ မိေမြးတုိင္း ဖေမြးတဲ့အတုိင္း ေန ေနရသည္။ ဤကား ကုလမစၦရိယေၾကာင့္ပင္တည္း။
၃။ လာဘမစၦရိယ-ပစၥည္းလာဘ္လာဘ အေပၚ၌ ၀န္တုိမႈ။ သူတစ္ပါးအား ပစၥည္းလာဘ္လာဘ မရေစလုိျခင္းတည္း။ သူတစ္ပါးရေနတာကို မိမိခ်ည္း ရခ်င္တယ္ဆုိရင္ မစၦရိယပင္တည္း။ ဇမၺဴက၏ အတိတ္ဘ၀ ရဟန္းျဖစ္စဥ္က သူ၏ေက်ာင္းဒကာသည္ အလည္လာေသာ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တစ္ပါးအား လွဴဒါန္းေနသည္ကို မၾကိဳက္၊ မလွဴႏုိင္ေအာင္ မေကာင္းေၾကာင္းေျပာျခင္းသည္ မစၦရိယသေဘာပင္တည္း။ သုိ႔ေသာ္ လာဘ္လာဘကို အမီွျပဳျပီး သာသနာဖ်က္မည္၊ အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳမည္၊ မတရားသျဖင့္ သုံးစြဲမည္ဆုိေသာ ပုဂၢိဳလ္အား မရေစလုိျခင္းသည္ကား မစၦရိယမဟုတ္ပါ။
၄။ ၀ဏၰမစၦရိယ- ကိုယ္အဆင္းႏွင့္ ဂုဏ္သတင္းတုိ႔၌ ၀န္တုိမႈ။ မိမိထက္ အဆင္းလွမည္ကို ၀န္တုိမႈ၊ မိမိထက္ ဂုဏ္သတင္းၾကီးမည့္ကို ၀န္တုိမႈသည္ မစၦရိယတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ သူမ်ားအလွ သူမ်ားဂုဏ္ေတြကို အတင္းလုိခ်င္သည္၊ သူတစ္ပါး၏ ေရွးကံေၾကာင့္ အလွႏွင့္ ဂုဏ္သတင္းကိုျမင္လွ်င္လည္း ၀မ္းမသာႏုိင္ဘဲ ပ်က္ဆီးသြားႏုိင္မည့္ နည္းလမ္းကိုပဲ ေတြးေတာေနတတ္သည္။ သူတစ္ပါးအလွကို ဖ်က္ဆီးသည့္ အေၾကာင္း ဇာတ္လမ္းမ်ားကို ဇာတ္ေတာ္ထဲတြင္ မ်ားစြာေတြ႕ႏုိင္သည္။ ထုိမစၦရိယ ၾကီးသူသည္ ျဖစ္ေလရာဘ၀မွာ ရုပ္အဆင္းဆုိး၀ါးတတ္သည္၊ ဂုဏ္သတင္းလည္း မေကာင္းတတ္။
၅။ ဓမၼမစၦရိယ- မိမိတတ္သိေသာ အတတ္ပညာ အသိပညာ, စာေပ, လက္မႈ,ႏႈတ္မႈ စေသာ အတတ္ပညာတို႔၌ ၀န္တုိျခင္း။ သူမ်ားကို စာသင္ေပးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ နည္းပညာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အကုန္သင္မေပးဘဲ ခ်န္ထားတတ္သည္၊ ကိုယ့္ထက္ သာသြားမည္ကို စုိးသည္။ ကိုယ္ရထားတဲ့ စာေပ ဗဟုသုတေတြကို သူတစ္ပါးအား မျဖန္႔ျဖဴးလုိ။ တိတ္တဆိတ္ေလး ကိုယ္ခ်ည္းပဲ တတ္ခ်င္သည္။ ကိုယ္ပဲ လူစြမ္းေကာင္းလုပ္ခ်င္သည္။ ငါသာ သိေစ သူတစ္ပါး မသိေစနဲ႕ သေဘာတရားသည္ မစၦရိယပင္တည္း။ ထုိအတတ္ပညာျဖင့္ ဖ်က္ဆီးမည့္သူကို မေပးျခင္း မျဖန္႔ျဖဴးျခင္းသည္ မစၦရိယမဟုတ္ပါ။ ဤမစၦရိယ ရွိသူသည္ ျဖစ္ေလရာ ဘ၀သံသရာမွာ အဖ်င္းအအ ျဖစ္တတ္သည္၊ ျပာပူငရဲ၌ ေရာက္တတ္သည္။
ထုိမစၦရိယ ငါးပါးတုိ႔တြင္ ေနာက္ဆုံးျဖစ္ေသာ ဓမၼမစၦရိယသည္ အယုတ္ဆုံး အညံ့ဆုံး စက္ဆုပ္စရာ အေကာင္းဆုံးဟု ေဟာထားသည္။ ထုိမစၦရိယ ငါးမ်ိဳးကို မပယ္ႏုိင္သမွ်ကာလပတ္လုံး စ်ာန္မက္ဖုိလ္ မရႏုိင္ဟု ဆုိထားျပန္ေသးသည္။
နိဂုံး
ထုိမစၦရိယ ငါးပါးကို ျပန္လည္သုံးသပ္လွ်င္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကိုသာ ဦးစားေပးေဟာထားေသာ္လည္း လူ၀တ္ေၾကာင္မ်ားအတြက္လည္း မွတ္သားသင့္သည္။ သူတစ္ပါး အလွဴဒါနကို အမွီျပဳေနရေသာ ရဟန္း သီလရွင္ သာမေဏမ်ား၌ အျဖစ္မ်ားဖြယ္ရွိသည္။ လူ၀တ္ေၾကာင္မ်ား၌လည္း ကိုယ့္ထက္ အိမ္ေကာင္း ရာေကာင္းရွိမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္ ဥစၥာေပါမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္ စီးပြားေရးေကာင္းမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္လွမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္ ရာထူး ဂုဏ္ၾကီးမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္ အသိပညာ အတတ္ပညာ သာမွာ စုိးျခင္း စေသာအားျဖင့္ ျဖစ္တတ္သည္။ ထိုသို႔မစၦရိယ အျဖစ္ခံရသူမွာ အက်ိဳးမယုတ္ဘဲ မိမိမွာေတာ့ စိတ္ယုတ္မာျခင္းေၾကာင့္ ျပိတၱာျဖစ္ဖုိ႔ရန္သာ ရွိေတာ့၏။
ဤကဲ့သုိ႔ ဣႆာ မစၦရိယသည္ ေလာက ၾကီးပြားျခင္း၊ ခ်မ္းသာျခင္း၏ အဟန္႔အတား အတားအဆီး အႏၱရာယ္ ျဖစ္ရုံသာမက ထုိ ဣႆာ မစၦရိမီး အေလာင္ခံရေသာ သူတုိ႔သည္ ဘယ္ေသာအခါမွ ႏုေသာ ၀မ္းေျမာက္ျခင္း (ပါေမာဇၨ)၊ ရင့္ေသာ ၀မ္းေျမာက္ျခင္း (ပီတိ)၊ စိတ္ေစတသိတ္တုိ႔၏ ျငိမ္းခ်မ္းျခင္း (ပႆဒၶိ)၊ ခ်မ္းသာျခင္း (သုခ) တည္ျငိမ္ျခင္း (သမာဓိ)၊ မဂ္ ဖုိလ္၊ နိဗၺာန္ မရႏုိင္ေၾကာင္း အႏၱရာယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
မစၦရိယႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မွတ္သားဖြယ္ရာမ်ား ပိဋတ္ေတာ္တြင္ မ်ားစြာရွိပါသည္၊ သို႔ေသာ္ ပုိ႔စ္တစ္ခုသာ ေဖာ္ျပရသျဖင့္ ဤမွ်ျဖင့္ နိဂုံးခ်ဳပ္လုိက္ပါသည္။
က်မ္းညြန္း
၁။ သျဂႌဳဟ္ဘာသာဋီကာ (အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ)
၂။ သကၠပဥွသုတ္ (သီတဂူဆရာေတာ္)
၃။ ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ (အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ)
၄။ ဓမၼပဒအ႒ကထာ ပ+ဒု
၅။ အဂၤုတၱိဳရ္ ပဥၥကနိပါတ္ ႏွင့္ ၎း အ႒ကထာ
ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ပါေစ
သီတဂူစတား
၁၄-၀၂-၂၀၁၁
ေက်နပ္စရာေကာင္းသည္ကေတာ့ သီတဂူစတားပုိ႔စ္ကို တင္တုိင္းဖတ္ေဖာ္ရတဲ့ ပရိသတ္မ်ားရွိသလုိ အခ်ိဳ႕ရဟန္းေတာ္မ်ားက ပလႅင္ေပၚမွာေတာင္ အသုံးခ်ႏုိင္ၾကသည္။ သူငယ္ခ်င္းက အရွင့္ပုိ႔စ္နဲ႔ ဒီေန႔ တရားေဟာေၾကာင္း သတင္းပုိ႔သျဖင့္ ထုိအရွင္ကို မ်ားစြာ ေက်းဇူးတင္မိသည္၊ မိမိ၏ ပုိ႔စ္မ်ားကို ပရိသတ္ရင္ထဲ ေရာက္ေအာင္ ပုိ႔ေပးႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္လဲ ၀မ္းသာမိပါသည္။ သူငယ္ခ်င္းဓမၼကထိက တစ္ပါးကလဲ မစၦရိယႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ပုိ႔စ္တစ္ခုေလာက္ ေရးေပးပါဦးဟု မိန္႔သျဖင့္ ေလာကအဖ်က္တရား အပုိင္း (၂) တြင္ မစၦရိယအေၾကာင္း ေရးျဖစ္ဖုိ႔ အေၾကာင္းတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္သြားသည္။
မစၦရိယႏွင့္ ေဒါသေနာက္ခံရွိပုံ
မစၦရိယအေၾကာင္း ေလ့လာၾကမယ္ဆုိရင္ ေရွးဦးစြာ အဘိဓမၼာကို ရွာရပါလိမ့္မည္။ စိတ္ ေစတသိတ္ေတြရဲ့ သေဘာတရားေတြကို အဘိဓမၼာတြင္သာ မ်ားစြာ ေတြ႕ႏုိင္ပါသည္။ အဘိဓမၼာမွ ကင္း၍ မရပါ။ မစၦရိယသည္လည္း သံေယာဇဥ္တရားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေလာကအဖ်က္တရားပင္ ျဖစ္သည္။ သီတဂူစတားလည္း သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၶတကၠသိုလ္မွ Intermediate Level တန္းအတြက္ အဘိဓမၼာႏွင့္ပတ္သက္ျပီး သင္တန္းတစ္ခု တာ၀န္ယူထားသျဖင့္ အဆင့္သင့္ျဖစ္သြားသည္။ မစၦရိယဟုေသာ ပါဠိဘာသာအသုံးသည္ ျမန္မာေ၀ါဟာရအျဖစ္ အသုံးျပဳထားသျဖင့္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား အေတာ္အတန္ နားလည္သင့္သေလာက္ နားလည္ထားၾကသည္။ မစၦရိယကို ၀န္တုိျခင္းဟု ဘာသာျပန္ဆုိသည္၊ avarice ဟူ၍လည္း ျပန္ဆုိထားသည္။ ယခုအခါ၌ မလွဴရက္ မေပးကမ္းရက္ေသာ သူကို မစၦရိယရွိသူဟု ေခၚဆုိၾကသည္။ ႏွေျမွာျခင္း, ကပ္ေစးႏွဲျခင္း, တြန္႔တုိျခင္း စသည္အားျဖင့္ ဘာသာျပန္ဆုိၾကသည္။ အမွန္ကား မစၦရိယသေဘာသည္ မလွဴခ်င္ မေပးခ်င္မႈမ်ိဳးမဟုတ္ သူတပါးတုိ႔အား မရေစျခင္းသေဘာျဖစ္သည္၊ မိမိပစၥည္းကို တြယ္တာေသာမႈသည္ ေလာဘသာတည္း၊ မိမိစည္းစိမ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဂုဏ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတပါးမရေစျခင္း သေဘာကိုသာ မစၦရိယဟု ေခၚသည္။ (ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ-၇၁)
မစၦရိယသည္ ကိုယ့္ပစၥည္း၊ ကိုယ့္စည္းစိမ္ကို ႏွေျမာမႈ ၀န္တုိမႈသေဘာ ျဖစ္သည္အတြက္ ေလာဘႏွင့္ယွဥ္ရမည္၊ ေလာဘအရင္းခံ ရွိရမည္ဟု ထင္မိၾကပါလိမ့္မည္။ တကယ္ေတာ့ မေပးရက္လုိ ၀န္တုိျခင္း မစၦရိယသည္ ေလာဘအရင္းခံရွိရမည္ကား မွန္၏၊ သုိ႔ေသာ္ ကိုယ့္ပစၥည္း ကိုယ့္စည္းစိမ္မ်ားကို တျခားသူႏွင့္ မဆက္ဆံေစလိုျခင္း၊ ဆက္ဆံ ပတ္သက္လာလွ်င္လည္း သည္းမခံႏုိင္ျခင္းသေဘာ ေဒါသ ရွိရကား မစၦရိယျဖစ္ခုိက္မွာ ေလာဘသည္ ခ်ဳပ္ေနျပီးျဖစ္သည့္ေၾကာင့္ ေဒါသ၌ယွဥ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ေဒါသယွဥ္ေသာ မစၦရိယသည္ ေလာကအဖ်က္သေဘာပင္ျဖစ္သည္။
သေဘာလကၡဏာမ်ား
ဓမၼသဂၤဏီအ႒ကထာ (အ႒သာလိနီ)တြင္ မစၦရိယ၏ သေဘာလကၡဏာမ်ားကို ေအာက္အတုိင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ေပလိမ့္မည္။
၁။ လဒၶါနံ ၀ါ လဘိတဗၺာနံ ၀ါ အတၱေနာ သမၸတၱီနံ နိဂူဟနလကၡဏံ- ရအပ္ျပီး (ရွိျပီး) ရလတံ့ ရထိုက္ေသာ မိမိ၏ ဘ၀စည္းစိမ္ ဥစၥာမ်ားကို သူမ်ားအား မေပးခ်င္ေသာ ေၾကာင့္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားျခင္း ဖြက္ထားျခင္း သေဘာလကၡဏာသည္ မစၦရိယမည္။ ကိုယ့္မွာရွိေနေသာ ပစၥည္းမ်ားကို တပါးသူမ်ားယူမွာ တပါးသူမ်ားကို ေပးရမွာ တစ္ပါးသူမ်ားႏွင့္ ျမင္မွာ အျခားသူႏွင့္ဆက္ဆံမွာကို စိုးရိမ္ေနသျဖင့္ ဖြက္ထားျခင္းသေဘာျဖစ္သည္။
ျမတ္ဗုဒၶလက္ထက္ေတာ္က အလြန္ႏွေျမာေသာ အဒိႏၷပုဗၺကအမည္ရွိ ပုဏၰားတစ္ေယာက္မွာ မ႒ကု႑လီအမည္ရွိ သားတစ္ေယာက္ရွိသည္။ တစ္ခါဖူးမွ် တစ္ၾကိမ္တစ္ခါမွ် မလွဴမဒါန္း မေပးကမ္းခဲ့ဘူးေသာေၾကာင့္ အဒိႏၷပုဗၺကဟု အမ်ားစုက နာမည္ေပးေခၚၾကသည္။ တစ္ေန႕ေတာ့ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ရွိ သားေလးမွာ အသား၀ါေရာဂါ (အသည္းေရာဂါ) ရေလသည္။ ေရာဂါ တေန႔တျခား တုိးလာေတာ့ အေမျဖစ္သူက အေဖျဖစ္သူ ပုဏၰားအား ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေဆးကုသခုိင္းေပမဲ့ ေဆးဖုိးကုန္မည္စိုး၍ မကုသခဲ့။ ေဆးဆရာေခၚလွ်င္လည္း ေဆးဖုိးအျပင္ ေဆးဆရာ၏စားစရိတ္ပါ ကုန္မည္ကို ေတြး၍ ေဆးဆရာမေခၚဘဲ ကိုယ္တုိင္ သစ္ေခါက္ေတြကို က်ိဳျပီး ေဆးကုသေသာ္လည္း ေရာဂါသည္ တေန႔တျခားတိုးလာေတာ့သည္၊ ေနာက္ေန႔ ထိုေရာဂါျဖင့္ပင္ သားျဖစ္သူ ဆုံးသြားသည္။ သား ေသေသာအခါ ကိုယ့္သားအတြက္ေတာင္ မသဒၶါေသာပုဏၰားၾကီးသည္ ေတြးေတာ ၾကံစီေနသည္။ အကယ္၍ လူေတြက သားေသေၾကာင္း သတင္းလာေမးလွ်င္ ငါ့အိမ္မွာရွိတဲ့အတြင္းပစၥည္းမ်ားကို သူတုိ႔ေတြ ျမင္ၾကလိမ့္မည္ဟု ေတြးကာ သားေလး၏ အေလာင္းကို အိမ္အျပင္ထုတ္ထားလုိက္သည္။ သားေသတာေတာင္ မိမိပစၥည္း လူျမင္မည္စိုး၍ ဖြတ္ထားျခင္းကား ပုဏၰားၾကီး၏ မစၦရိယပင္ျဖစ္သည္။
၂။တာသံေယ၀ ပေရဟိ သာဓာရဏဘာ၀ႆ အကၡမနရသံ- ထိုမိမိစည္းစိမ္ဥစၥာတုိ႔ သူတပါးတုိ႔ႏွင့္ ဆက္ဆံေနပါလွ်င္လည္း သည္းမခံႏုိင္တဲ့ သေဘာသည္လည္း မစၦရိယပင္တည္း။ ကိုယ့္မွာရွိေနတဲ့ပစၥည္း သူတပါးႏွင့္ ပတ္သက္မႈကို သည္းမခံႏုိင္ေသာ ေဒါသအရင္းခံရွိေသာ သေဘာျဖစ္သည္။ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ပစၥည္း ဖြတ္ထားျခင္း၊ အကယ္၍ မတတ္သာလုိ႔ သူတပါးက ျမင္ေတြ႕လုိ႔ ဆက္ဆံေနလွ်င္လည္း မႏွစ္မ်ိဳ႕ျခင္းသေဘာျဖစ္သည္။
ေကာသိယအမည္ရွိ သူေဌးတစ္ေယာက္ကို အလြန္ႏွေမွ်ာ ၀န္တုိလြန္းလုိ႔ မစၦရိယေကာသိယဟု ဂုဏ္ထူး၀ိေသသႏွင့္ အမ်ားက ေခၚၾကသည္။ ထုိကုေဋ ၄၀ ၾကြယ္၀ေေသာ သူေဌးုုျဖစ္ေပမဲ့ သူတစ္ပါးအားလည္း မေပးရက္၊ ကိုယ့္သားသမီးကိုေတာင္ မေကြ်းရုံမက ကိုယ့္ကိုပင္မသဒၶါေသာ သူေဌးၾကီးသည္ ျမိဳရြာဇနပုဒ္ထဲက မုံ႕ဆီေၾကာ္စားေနသူကို ၾကည့္ျပီး ရသတဏွာျဖစ္လာသည္။ ထုိသူေဌးၾကီး ထုိရသတဏွာအတြက္ ၾကံစည္ရ ေတာ့သည္။ ‘‘အကယ္၍ လူအမ်ားၾကီးႏွင့္အတူစားလွ်င္ ငါ့မွာရွိတာ မ်ားစြာ ကုန္သြားလိမ့္မယ္ဟု ေတြးေတာကာ မစားရက္ မေသာက္ရက္၊ ထုိ ဆာေလာင္မႈကိုလည္း ဘယ္သူကိုမွ မေျပာရဲ၊ အျဖတ္ရဆုံးေသာ ဆာေလာင္မႈတဏွာ ၾကိတ္မိတ္ျပီး သည္းခံလာရာမွ တစ္ေန႔တျခား ခႏၶာကိုယ္ က်ံဳလီွပိန္ျခံဳးလာသည္ကို ဇနီးျဖစ္သူက ေမးလာေသာေၾကာင့္ ငါ့မွာ တဏွာျဖစ္ေနတယ္ ရွင္မေရဆုိေတာ့ ရွင္က ဘာတဏွာေတြ ျဖစ္ေနတာလဲ ေျပာစမ္းပါဦးဆုိေတာ့မွ မုံ႔ဆီေၾကာ္ဆာေလာင္မႈ တဏွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပေသာအခါ ေအာင္မေလးေတာ္- ဒီေလာက္ကေလးျဖင့္ ေစာေစာက ေျပာေရာေပါ့၊ ကြ်န္မ လုပ္ေကြ်းမွာေပါ့။ တျမိဳ႕လုံးကိုေကြ်းေလာက္ေအာင္ လုပ္ေပးပါ့မယ္ေတာ္။ ရွင္မေရ- ဒီလုိလဲမျဖစ္ေသးဘူးေလ ဒို႔မွာရွိတာေတြ ကုန္သြားမွာေပါ့။ ဒီေတာ့ ဘယ္သူမွ မသိတဲ့ ေနရာမွာ ရွင္ႏွင့္ကြ်န္မ ႏွစ္ေယာက္ထဲသြားျပီး ရွင့္အတြက္ မုံ႔ဆီေၾကာ္လုပ္ေပးပါ့မယ္၊ ႏွေျမွာလြန္း၍ ဆန္အညံ့စား ဆန္ကြဲတို႕ျဖင့္ မုံ႔လုပ္ေပးရသည္။ ဤကား ေကာသိယသူေဌး၏ မိမိစားဖြယ္သူမ်ားျမင္မွာ သူမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံမည္ကို စုိးရိမ္စိတ္ျဖင့္ ဘယ္သူမွ မသိတဲ့ တံခါးအဆင့္ဆင့္ ပိတ္ပင္ျပီး အေစာင့္အထပ္ထပ္ခ်ကာ ဘုံ ၇ဆင့္ရွိ တုိက္ခန္းအေပၚထပ္ တစ္ေနရာမွာ သြားျပီး မုံ႔လုပ္စားျခင္းပဲျဖစ္သည္။ မစၦရိယသေဘာပင္တည္း။ မု႔ံဆီေၾကာ္သူမ်ားျမင္မွာ သူမ်ားႏွင့္ဆက္ႏြယ္ျခင္းကို မလိုလားျခင္းသေဘာျဖစ္သည္။
၃။ သေကၤာစန ပစၥဳပ႒ာနံ- တြန္႕တုိသည္၏အျဖစ္ထင္ရွားသည္။ ဆားျဖင့္အတုိ႔ခံ့ရေသာ တီေကာင္ကေလး တြန္႔တိုသြားသလုိ သူမ်ားက ပစၥည္းကိုလာတုိ႔ လာကိုင္လွ်င္ တြန္႔တိုသြားတက္သည္။ မေက်နပ္သည့္အျခင္းအရာ အမူအရာေတြ ေပၚလာတတ္သည္။ ေယာင္းမဖ်ားျဖင့္ ေပးကမ္းတတ္သည့္ အျခင္းရာသည္ ထင္ရွား၏။ ဤနည္းအားျဖင့္ မစၦရိယရွိသူကို အကဲခက္ႏုိင္သည္။
ဘုရားရွင္၏ ‘‘ ကိုယ္တုိင္လည္းလွဴ သူ႔ကိုလည္း လွဴေစဟုေသာ ဒါနသည္ ဘ၀၏ ျပည့္စုံျခင္းဟု ဆိုအပ္ေသာ စည္းစိမ္ဥစၥာျပည့္စုံျခင္းႏွင့္ အေခြ်အရံအေက်ာ္အေဇာျပည့္စုံျခင္းဟူေသာ ဥဘယသမၸတၱိကို ျပည့္စုံႏုိင္ေၾကာင္း’’ဟုေသာ ဒါနဂုဏ္ရည္ တရားေတာ္ကို နာၾကားျပီး အမ်ိဳးေကာင္းသားတစ္ေယာက္ ျမိဳ႔ထဲလွည့္လည္ကာ အလွဴဒါနျပဳရန္အတြက္ အလွဴခံထြက္လာရာ သူေ႒းတစ္ေယာက္၏ အိမ္ေပါက္ေရာက္လာသည္။ ‘‘ ဒီလူေတာ့ ကိုယ္ႏုိင္သေလာက္ကိုပဲ မလွဴဘဲ သူမ်ားဆီ လုိက္အလွဴခံေနတယ္’’ဟု ေတြးက ထုိသူေ႒း ထုိအလွဴခံအေပၚ စိတ္ဆုိးသည္၊ အမ်က္ထြက္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆန္, ပဲစသည္ကို လက္ကေလးျဖင့္ ေကာ္၍ အနည္းငယ္မွ်သာ ေလာင္းလွဴသည္။ ဗိဠာလပါဒကသူေ႒းဟူ၍ နာမည္တြင္ေလသည္။ မစၦရိယ၏ သေကၤာစန သေဘာတရားပင္တည္း။
၄။ အတၱသမၸတၱိ ပဒ႒ာနံ-ထုိသုိ႔ မစၦရိယ စိတ္၀င္လာျခင္းသည္ မိမိ၏ကိုယ္ပုိင္ စည္းစိမ္ဥစၥာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္၊ ဣႆာက သူတစ္ပါး၏ ျပည့္စုံျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဣႆာက သူမ်ားဥစၥာႏွင့္ အကုသုိလ္ျဖစ္သည္၊ မစၦရိယကေတာ့ ကိုယ့္ပစၥည္းႏွင့္ကိုယ္ အကုသုိလ္ ျဖစ္သည္။
စာေပမွာက ဂုဏ္ပကာသနပဲျဖစ္ျဖစ္ ရာထူးဌာနန္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ စီးပြာပဲျဖစ္ျဖစ္ စသည္မ်ားကို ငါသာပုိင္ေစ ငါ့ဥစၥာပဲ ျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါးအတြက္ မျဖစ္ပါေစနဲ႔ဆုိေသာ သေဘာတရားမ်ားသည္လည္း မစၦရိယပင္တည္း။ ကုိယ္ခ်ည္းပဲ အကုန္ရျခင္ သူတစ္ပါးကိုေတာ့ ရေစလုိစိတ္မရွိ ရဘုိရန္မလိုလားေသာ စိတ္သည္ မဟာမစၦရိယ-ၾကီးက်ယ္ေသာ ၀န္တုိျခင္းဟု ေခၚသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ၀ိဂတမစၦရိယ- မစၦရိယမရွိသူ၊ မစၦရိယကင္းသူ သေဘာကို အလွဴရွင္ဂုဏ္ရည္ ပုိ႔စ္တြင္ ေဖာ္ျပထားျပီးျဖစ္သည္။
မစၦရိယ ၅ မ်ိဳး
အဂုၤတၱရနိကာယ္တြင္ မစၦရိယ ၅ မ်ိဳးျပထားသည္။ အာ၀ါသမစၦရိယ,ကုလမစၦရိယ, လာဘမစၦရိယ, ၀ဏၰမစၦရိယ, ဓမၼမစၦရိယ ဟူ၍ပင္ျဖစ္သည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ဦးတည္၍ေဟာထားေသာ္လည္း လူ၀တ္ေၾကာင္မ်ားအတြက္လည္း အလားတူ နည္းယူႏုိင္ပါသည္။
၁။ အာ၀ါသမစၦရိယ- ေနရာထုိင္းခင္း၊ ေက်ာင္း၊ အိမ္ စသည္တုိ႔ ၌ ၀န္တုိျခင္း။ ထုိမိမိပုိင္ ေနရာေလးကို သူမ်ား ေနရာယူျခင္းကို သည္းမခံႏုိင္ျခင္းသည္ ေနရာႏွင့္ဆက္ေသာမစၦရိယ ျဖစ္သည္။ ဥပမာ- ကားစီးတဲ့အခါမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သေဘၤာ ေလယာဥ္စေသာ ယာဥ္မ်ားစီးတဲ့အခါမွာျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္ထုိင္တဲ့ ေနရာေလးကို ၀န္တုိသည္၊ သူမ်ားထုိင္သြားလွ်င္လည္း သည္းမခံႏုိင္ျဖစ္တတ္သည္။ ႏွစ္ေယာက္ထိုင္ခုံကေလးကိုပင္ သူတပါးလာထုိင္မည္ကို သည္းမခံႏုိင္သျဖင့္ ေျခဆန္႔ထုိင္တာမ်ိဳး၊ ႏွစ္ခုံၾကားထုိင္တာမ်ိဳး၊ ႏွစ္ေယာက္ထုိင္ေလာက္တဲ့ေနရာမွာ ေနာက္တစ္ေယာက္ လာမည္ကို မလုိလားျခင္းမ်ိဳးသည္ မစၦရိယျဖစ္သည္။
အကယ္၍ ႏွစ္ေယာက္ထုိင္ေလာက္ေနရာကို ေနာက္လူပါ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ထုိင္ႏုိင္ရန္ ေနရာေလးၾကံဳ႕ေပးလုိက္လွ်င္ သို႕မဟုတ္ တဒဂၤ မိမိပုိင္ဆုိင္တဲ့ေနရာေလးကို ရဟန္းသံဃာ၊ အဘုိးအဖြား၊ မေပါ့မပါးေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစရွိသူမ်ားအား ေပးလုိက္လွ်င္ အာ၀ါသဒါနျဖစ္သလုိ အာ၀ါသမစၦရိယကိုလည္း ပယ္ရာေရာက္သည္။ ဤသို႔အားျဖင့္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ကိုယ္ခ်င္းစာ စိတ္ကေလးေမြးကာ နဲနဲေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ထြာေလာက္ေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေနရာေလး၊ ထုိင္ခံုကေလး ေပးလွဴလုိက္ရင္ ထုိမစၦရိယကို ပယ္သတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ သြားရင္းလာရင္း ကားစီး ရထားစီးရင္းျဖင့္ အေခ်ာင္ ကုသုိလ္ရႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ပုိက္ဆံမကုန္ဘဲ ကုသိုလ္ရႏိုင္သည္။ တခ်ိဳ႕ကိုယ့္ရပ္ ကိုယ့္ေဒသ ကိုယ့္ရပ္ကြက္ ကိုယ့္အိမ္ ကိုယ့္ေနရာသုိ႔ ေရာက္လာလွ်င္ ၀မ္းပန္းတသာ ၾကိဳဆုိျခင္းသည္လည္း အေခ်ာင္ကုသိုလ္ရေသာ နည္းလမ္းျဖစ္သည္။ အက်င့္ေကာင္းတဲ့သူ ေကာင္းစားေအာင္ လုပ္မည့္သူမ်ားကို မလာေစခ်င္ဘူးဆုိရင္,ႏွင္ထုတ္မယ္ဆုိရင္ မစၦရိယစိတ္၀င္လာျခင္းျဖစ္သည္။ မေကာင္းတဲ့ပုဂၢိဳလ္မ်ား မလာေအာင္ တားျမစ္ျခင္းမ်ိဳးကား မစၦရိယမဟုတ္ေပ။ အာ၀ါသမစၦရိယ ရွိသူ ေသေသာအခါ ထိုေက်ာင္း ထုိအိမ္ ထုိေနရာမွာပဲ ျပိတၱာျဖစ္ေနတတ္သည္၊ သို႔မဟုတ္ သံအိမ္ငရဲ၌ ေနရတတ္သည္ဟု ေတြ႔ရသည္။
၂။ ကုလမစၦရိယ- အမ်ိဳးႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ၀န္တုိမႈျဖစ္ျခင္းသည္ မစၦရိယမည္၏။ ကိုယ့္ေဆြ ကိုယ့္မ်ိဳး ကိုယ့္မိတ္ေဆြ ကိုယ္ခ်ဥ္းကပ္လာသူမ်ားကိုလည္း သည္းမခံႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ရဟန္းေလာကမွာ မိမိဒကာ ဒကာမ, ေဆြမ်ိဳးတုိ႔ကို အျခားရဟန္းမ်ားႏွင့္ မဆက္ဆံေစလုိျခင္းသည္ မစၦရိယမည္၏၊ သုိ႔ေသာ္ သဒၶါတရားကို ဖ်က္ဆီးမည့္သူကို မဆက္ဆံေစျခင္းသည္ကား မစၦရိယမဟုတ္။ မိမိ၏ မိတ္ေဆြ အမ်ိဳး ပရိသတ္ႏွင့္ အျခားပုဂၢိဳလ္တုိ႔ ဆက္ဆံေနသည္ကို ျမင္ေနရေသာ မစၦရိယရွိေသာသူ၏ ရင္ထဲတြင္ ပူပူေလာင္ေလာင္ျဖစ္တတ္သည္။ ေသြးအန္တတ္သည္၊ ၀မ္းေလွ်ာတတ္သည္။ ေနာက္ဘ၀တြင္လည္း လာဘ္လာဘ ရွားပါတတ္သည္။
ေနာက္လုိက္ဗုိလ္ပါ ပရိသတ္ကို ငါခ်ည္းပဲ ပုိင္ဆုိင္ခ်င္သည္၊ တစ္ပါးသူ မပုိင္ေစရ၊ တစ္ပါးသူ ပုိင္ဆုိင္ေနလွ်င္လည္း ၀မ္းမသာႏုိင္ဘဲ ရင္ထဲ ပူေလာင္ေနတတ္သည္၊ ဒါကို မစၦရိယအပူေလာင္ခံရ ျခင္းဟုေခၚသည္။
ကႆပဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္က အႏွစ္ ႏွစ္ေသာင္း တရားအားထုတ္ထားတဲ့ ရဟန္းေတာ္ၾကီးတစ္ပါး ရွိခဲ့ဘူးတယ္။ ေတာရြာေလးတစ္ရြာမွာ သတင္းသုံးေနသည္။ ထုိရဟန္းေတာ္အတြက္ ဒကာတစ္ဦးတည္းကေန ေနစရာ စားစရာ ေဆးပစၥည္း အ၀တ္ ပစၥည္း ေလးပါးတုိ႔ကို ေထာက္ပံ့ လွဴဒါန္းေနခဲ့သည္။ တစ္ေန႔ေတာ့ အာဂႏၱဳ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တစ္ပါး ထုိရြာထဲကို ဆြမ္းခံၾကြအလာကို ၾကည္ညိဳေသာ အာ၀ါသိကရဟန္း၏ တစ္ဦးတည္းေသာ ေက်ာင္းဒကာက ၾကည္ညိဳလြန္းလုိ႔ အိမ္မွာပင့္ျပီး လုိအပ္တာအားလုံးလွဴဒါန္းခဲ့သည္။ တပည့္ေတာ္အိမ္မွာ ေန႔စဥ္ ဆြမ္းခံၾကြပါဘုရား၊ ဆြမ္းဘုန္းေပးၾကြပါဘုရားဟု ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ ထိုဒကာအိမ္၀ယ္ ႏွစ္ပါးစုံမိေတာ့ အာ၀ါသိက အျမဲေနရဟန္းက အာဂႏၱဳက ဧည့္သည္ရဟန္းေတာ္ (ရဟႏၱာ) ကို သေဘာမက်၊ သူ႔ဒကာႏွင့္ ဆက္ဆံေနသည္ကို မခံမရျဖစ္ေနသည္။
ေက်ာင္းဒကာသည္ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္၏ သကၤန္းမ်ားေဟာင္ႏြမ္းေနသည္ကို ျမင္ေသာအခါ သကၤန္းလွဴပါရေစဘုရာ။ ဆံပင္ရွည္ေနသည္ကိုျမင္ရေသာအခါ ေခါင္းရိပ္ရန္ ေက်ာင္းသုိ႔ ဆတၱာသည္ လြတ္လုိက္ပါ့မယ္ဘုရား တပည့္ေတာ္တုိ႔ ကိုးကြယ္ထားတဲ့ ေတာေက်ာင္းေလးမွာ အရွင္ဘုရား ေပ်ာ္သေလာက္ သတင္းသုံးပါဘုရား။ ထုိကဲ့သို႔ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္ၾကီးအား ပစၥည္း၄ ပါးျဖင့္ ဖိတ္မန္ေနသည္ကို အာ၀ါသိက ရဟန္း သည္းမခံႏုိင္ျဖစ္ေနသည္။ ဒီဒကာႏွယ္ ခုမွေတြ႕တဲ့ ကိုယ္ေတာ္ကို ေလာကြတ္ေတြလုပ္ေနလုိက္တာ ငါ့ကို တစ္သက္လုံးခ်ဥ္းကပ္ ကိုးကြယ္ေပမဲ့ ဒီေလာက္ ငါ့အေပၚေတာ့ ေလာကြတ္လုပ္ေဖာ္မရဘူး။ ထုိသို႔မစၦရိယစိတ္ေတြ ၀င္လာေတာ့ မေကာင္းတဲ့ အဖ်က္သေဘာေဆာင္သည့္ သေဘာ ( destructive power) သုိ႔ ေရာက္သြားသည္။ ‘‘အရွင္ဘုရား- ေဟာဒီ ေက်ာင္းဒကာက ေလာကြတ္ေကာင္းတာကို အရွင္ဘုရား သိပ္အထင္ၾကီးမေနနဲ႔ဦး တကယ္ေတာ့ လူယုတ္မာၾကီးပဲဘုရား၊ သူလွဴတဲ့ ဆြမ္းေတြ စားမဲ့အစား မစင္စားတာကမွ ေတာ္ဦးမယ္၊ သူလွဴတဲ့ သကၤန္း၀တ္မည့္အစား ကိုယ္တုံးလုံးပဲ ေနတာမွ ေကာင္းေသးတယ္ဘုရား၊ သူလွဴတဲ့ ေခါင္းရိတ္ဆတၱာသည္ ေခါင္းရိတ္ေပးမည့္အစား ေခါင္းကဆံပင္ေတြကို ထန္းေစ့အေျခာက္ကေလး ထက္ျခမ္းခြဲျပီး ညွပ္ျပီးႏႈတ္တာမွ ပုိေတာ္ဦးမယ္ဘုရား။ သူလွဴလုိက္တဲ့ အခင္းေတြအေပၚ ေနမည့္အစား ေျမၾကီးအေပၚ အိပ္တာကမွ ေကာင္းပါေသးတယ္ဘုရား’’ ဟု မစၦရိယစိတ္ေၾကာင့္ ဤကဲ့သို႔ေျပာလုိက္သည့္ အကုသိုလ္က ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္မွာ ဇမၺဴက အမည္ရွိ ပရဗုိဇ္လာျဖစ္သည္။ မစၦရိယစိတ္ေၾကာင့္ ထုိ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္အား ေျပာခဲ့ေသာ စကားေၾကာင့္ သူ၏ေခါင္း ေသြးသံတရဲရဲႏွင့္ အုန္းမုတ္ခြက္ျဖင့္ အႏႈတ္ခံရသည္၊ မစင္ပဲ စားေနရသည္၊ ေျမၾကီးမွာပဲ အိပ္ရသည္၊ အ၀တ္အစား မ၀တ္ရဘဲ မိေမြးတုိင္း ဖေမြးတဲ့အတုိင္း ေန ေနရသည္။ ဤကား ကုလမစၦရိယေၾကာင့္ပင္တည္း။
၃။ လာဘမစၦရိယ-ပစၥည္းလာဘ္လာဘ အေပၚ၌ ၀န္တုိမႈ။ သူတစ္ပါးအား ပစၥည္းလာဘ္လာဘ မရေစလုိျခင္းတည္း။ သူတစ္ပါးရေနတာကို မိမိခ်ည္း ရခ်င္တယ္ဆုိရင္ မစၦရိယပင္တည္း။ ဇမၺဴက၏ အတိတ္ဘ၀ ရဟန္းျဖစ္စဥ္က သူ၏ေက်ာင္းဒကာသည္ အလည္လာေသာ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တစ္ပါးအား လွဴဒါန္းေနသည္ကို မၾကိဳက္၊ မလွဴႏုိင္ေအာင္ မေကာင္းေၾကာင္းေျပာျခင္းသည္ မစၦရိယသေဘာပင္တည္း။ သုိ႔ေသာ္ လာဘ္လာဘကို အမီွျပဳျပီး သာသနာဖ်က္မည္၊ အက်ိဳးမဲ့ကို ျပဳမည္၊ မတရားသျဖင့္ သုံးစြဲမည္ဆုိေသာ ပုဂၢိဳလ္အား မရေစလုိျခင္းသည္ကား မစၦရိယမဟုတ္ပါ။
၄။ ၀ဏၰမစၦရိယ- ကိုယ္အဆင္းႏွင့္ ဂုဏ္သတင္းတုိ႔၌ ၀န္တုိမႈ။ မိမိထက္ အဆင္းလွမည္ကို ၀န္တုိမႈ၊ မိမိထက္ ဂုဏ္သတင္းၾကီးမည့္ကို ၀န္တုိမႈသည္ မစၦရိယတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ သူမ်ားအလွ သူမ်ားဂုဏ္ေတြကို အတင္းလုိခ်င္သည္၊ သူတစ္ပါး၏ ေရွးကံေၾကာင့္ အလွႏွင့္ ဂုဏ္သတင္းကိုျမင္လွ်င္လည္း ၀မ္းမသာႏုိင္ဘဲ ပ်က္ဆီးသြားႏုိင္မည့္ နည္းလမ္းကိုပဲ ေတြးေတာေနတတ္သည္။ သူတစ္ပါးအလွကို ဖ်က္ဆီးသည့္ အေၾကာင္း ဇာတ္လမ္းမ်ားကို ဇာတ္ေတာ္ထဲတြင္ မ်ားစြာေတြ႕ႏုိင္သည္။ ထုိမစၦရိယ ၾကီးသူသည္ ျဖစ္ေလရာဘ၀မွာ ရုပ္အဆင္းဆုိး၀ါးတတ္သည္၊ ဂုဏ္သတင္းလည္း မေကာင္းတတ္။
၅။ ဓမၼမစၦရိယ- မိမိတတ္သိေသာ အတတ္ပညာ အသိပညာ, စာေပ, လက္မႈ,ႏႈတ္မႈ စေသာ အတတ္ပညာတို႔၌ ၀န္တုိျခင္း။ သူမ်ားကို စာသင္ေပးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ နည္းပညာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အကုန္သင္မေပးဘဲ ခ်န္ထားတတ္သည္၊ ကိုယ့္ထက္ သာသြားမည္ကို စုိးသည္။ ကိုယ္ရထားတဲ့ စာေပ ဗဟုသုတေတြကို သူတစ္ပါးအား မျဖန္႔ျဖဴးလုိ။ တိတ္တဆိတ္ေလး ကိုယ္ခ်ည္းပဲ တတ္ခ်င္သည္။ ကိုယ္ပဲ လူစြမ္းေကာင္းလုပ္ခ်င္သည္။ ငါသာ သိေစ သူတစ္ပါး မသိေစနဲ႕ သေဘာတရားသည္ မစၦရိယပင္တည္း။ ထုိအတတ္ပညာျဖင့္ ဖ်က္ဆီးမည့္သူကို မေပးျခင္း မျဖန္႔ျဖဴးျခင္းသည္ မစၦရိယမဟုတ္ပါ။ ဤမစၦရိယ ရွိသူသည္ ျဖစ္ေလရာ ဘ၀သံသရာမွာ အဖ်င္းအအ ျဖစ္တတ္သည္၊ ျပာပူငရဲ၌ ေရာက္တတ္သည္။
ထုိမစၦရိယ ငါးပါးတုိ႔တြင္ ေနာက္ဆုံးျဖစ္ေသာ ဓမၼမစၦရိယသည္ အယုတ္ဆုံး အညံ့ဆုံး စက္ဆုပ္စရာ အေကာင္းဆုံးဟု ေဟာထားသည္။ ထုိမစၦရိယ ငါးမ်ိဳးကို မပယ္ႏုိင္သမွ်ကာလပတ္လုံး စ်ာန္မက္ဖုိလ္ မရႏုိင္ဟု ဆုိထားျပန္ေသးသည္။
နိဂုံး
ထုိမစၦရိယ ငါးပါးကို ျပန္လည္သုံးသပ္လွ်င္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကိုသာ ဦးစားေပးေဟာထားေသာ္လည္း လူ၀တ္ေၾကာင္မ်ားအတြက္လည္း မွတ္သားသင့္သည္။ သူတစ္ပါး အလွဴဒါနကို အမွီျပဳေနရေသာ ရဟန္း သီလရွင္ သာမေဏမ်ား၌ အျဖစ္မ်ားဖြယ္ရွိသည္။ လူ၀တ္ေၾကာင္မ်ား၌လည္း ကိုယ့္ထက္ အိမ္ေကာင္း ရာေကာင္းရွိမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္ ဥစၥာေပါမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္ စီးပြားေရးေကာင္းမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္လွမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္ ရာထူး ဂုဏ္ၾကီးမွာစိုးျခင္း၊ ကိုယ့္ထက္ အသိပညာ အတတ္ပညာ သာမွာ စုိးျခင္း စေသာအားျဖင့္ ျဖစ္တတ္သည္။ ထိုသို႔မစၦရိယ အျဖစ္ခံရသူမွာ အက်ိဳးမယုတ္ဘဲ မိမိမွာေတာ့ စိတ္ယုတ္မာျခင္းေၾကာင့္ ျပိတၱာျဖစ္ဖုိ႔ရန္သာ ရွိေတာ့၏။
ဤကဲ့သုိ႔ ဣႆာ မစၦရိယသည္ ေလာက ၾကီးပြားျခင္း၊ ခ်မ္းသာျခင္း၏ အဟန္႔အတား အတားအဆီး အႏၱရာယ္ ျဖစ္ရုံသာမက ထုိ ဣႆာ မစၦရိမီး အေလာင္ခံရေသာ သူတုိ႔သည္ ဘယ္ေသာအခါမွ ႏုေသာ ၀မ္းေျမာက္ျခင္း (ပါေမာဇၨ)၊ ရင့္ေသာ ၀မ္းေျမာက္ျခင္း (ပီတိ)၊ စိတ္ေစတသိတ္တုိ႔၏ ျငိမ္းခ်မ္းျခင္း (ပႆဒၶိ)၊ ခ်မ္းသာျခင္း (သုခ) တည္ျငိမ္ျခင္း (သမာဓိ)၊ မဂ္ ဖုိလ္၊ နိဗၺာန္ မရႏုိင္ေၾကာင္း အႏၱရာယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
မစၦရိယႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မွတ္သားဖြယ္ရာမ်ား ပိဋတ္ေတာ္တြင္ မ်ားစြာရွိပါသည္၊ သို႔ေသာ္ ပုိ႔စ္တစ္ခုသာ ေဖာ္ျပရသျဖင့္ ဤမွ်ျဖင့္ နိဂုံးခ်ဳပ္လုိက္ပါသည္။
က်မ္းညြန္း
၁။ သျဂႌဳဟ္ဘာသာဋီကာ (အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ)
၂။ သကၠပဥွသုတ္ (သီတဂူဆရာေတာ္)
၃။ ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ (အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ)
၄။ ဓမၼပဒအ႒ကထာ ပ+ဒု
၅။ အဂၤုတၱိဳရ္ ပဥၥကနိပါတ္ ႏွင့္ ၎း အ႒ကထာ
ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ပါေစ
သီတဂူစတား
၁၄-၀၂-၂၀၁၁
0 comments:
Post a Comment