သုမိၾတရ ကြ်န္းေပၚက သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီး

ျမတ္ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူျပီးစ ၉ လအၾကာ မဂဓတုိင္း ရာဇျဂိဳလ္ျမိဳ႕ ေ၀ဠဳ၀န္ေက်ာင္း၌ စုေ၀းမိေသာ သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီးမွာ ရဟႏၱာေပါင္း ၁၂၅၀ တုိ႔တက္ေရာက္ေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ထိုပထမ မဟာသံဃသႏၷိပါတ၌ ျမတ္ဗုဒၶက အရွင္သာရိပုတၱရာအား ပထမအဂၢသာ၀က အပ္ႏွင္းေတာ္မူသည္။ အရွင္ေမာဂၢလာန္အား ဒုတိယအဂၢသာ၀က အပ္ႏွင္းေတာ္မူ၍ ဘုရားအဆူဆူလက္ထက္ သာသနာေခတ္ အဆက္ဆက္ ဂုိဏ္းဂဏအားလုံး လုိက္နာက်င့္သုံးရမည့္ အဆုံးအမၾသ၀ါဒ ေပးေတာ္မူခဲ့သည္။

သီးခံျခင္း, ခြင့္လြတ္ျခင္း, ေမ့ေပ်ာက္ျခင္း, သူတပါးကို မပုတ္ခက္ျခင္း, မေစာင္းေျမာင္းျခင္း, မႏွိပ္စက္ျခင္း, ႏွိမ့္က် သိမ္ဖ်င္းေသာ အက်င့္တုိ႔ကို မက်င့္သုံးရျခင္း, စည္းကမ္း ေစာင့္ထိမ္းျခင္း, အ၀တ္အစား ပစၥည္းမ်ား၌ ႏႈိင္းႏႈိင္းခ်ိန္ခ်ိန္ အလွဴခံ သုံးေဆာင္ရျခင္း, ျမိဳ႕စြန္ ရြာစြန္ ေတာေက်ာင္းတုိ႔၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ရျခင္း, စိတ္၏တည္ျငိမ္မႈကို တည္ေဆာက္ရျခင္း, မေကာင္းမႈမွန္သမွ် မျပဳရျခင္း, မေကာင္းေသာ စကားတုိ႔ကို မေျပာဆုိရျခင္း, စိတ္ျဖဴစင္ေၾကာင္း အက်င့္ေကာင္းတုိ႔ကို က်င့္ျခင္း ဟူေသာ Common Platform ၾသ၀ါဒလက္ေဟာင္းတုိ႔ကို ခ်မွတ္ လမ္းညႊန္ေတာ္မူခဲ့သည္။
ယခု ၂၀၁၀ ေအာက္တုိဘာလ ၃၀၊ ၃၁ (ျမန္မာႏွစ္ ၁၃၇၂ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေက်ာ္ (၇-၈ ) ရက္ေန႔က အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံ ဆုမၾတာ (Sumatera) ကြ်န္း ေျမာက္ပုိင္း Brastagi ဘရာစတာဂီ ေတာင္ေပၚျမိဳ႕ကေလးအနီး ေတာအုပ္ေကာင္းေသာ ေတာင္ေစာင္းျမိဳ႕ကေလးေပၚ၌ ေပ ၁၇၀ ခန္႔အျမင့္ရွိေသာ ျမတ္ဘုရား ေရႊတိဂုံ၏ ပုံတူကို မီဒန္း(Medan)ျမိဳ႕က ပစၥည္းႏွင့္ သဒၶါ ဤႏွစ္ျဖာၾကြယ္၀ေသာ သူေဌးတစ္ဦးက တည္ေဆာက္ ပူေဇာ္ခဲ့ေလသည္။ ဤေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ အသစ္တည္ေဆာက္ရာ၌ သဒၶါေကာင္းၾကသည့္ ျမန္မာ အေပါင္းကလည္း အလွဴဒါန ေျမာက္ျမားစြာ ပါ၀င္ၾကသည္။

သု၀ဏၰဘူမိ
သု၀ဏၰဘူမိ ဟူသည္ ေရႊေျမဟု ဖြင့္ဆုိၾကသည္၊ ေျမၾကီးကပင္ ေရႊထြက္ေနသလား? သုိ႔ေသာ္ ေျမၾကီးက ေရြေရာင္ေပါက္ေနသလား? ေမးဖြယ္ရာရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ကြ်ႏ္ုပ္တုိ႔အယူအဆအရ ေရႊေရာင္ေတာက္ေသာ ႏွလုံးသားရွိသည့္ လူတုိ႔၏ ေျမကို ေရႊေျမဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။

လူသားႏွလုံးသား အေရာင္မ်ား
ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဘိဓမၼာ၌ စိတ္၏ ဖန္ဆင္းႏုိင္သည့္စြမ္းအား (creative power) ကို ဖြင့္ဆုိရာ၌ တဏွာ ေလာဘ ရာဂ စရုိတ္ရွိသူတုိ႔မွာ ႏွလုံးသား ႏွလုံးေသြးတုိ႔သည္ ၾကက္ေသြးေရာင္ကဲ့သို႔ နီေရာင္ရွိ၏။ ေဒါသစရိုတ္ ရွိသူတုိ႔မွာ သူတုိ႔၏ ႏွလုံးသား ႏွလုံးေသြးတုိ႔သည္ ညိဳပုတ္ပုတ္ ရွိ၏။ ေမာဟစ႐ိုတ္ရွိသူတုိ႔မွာ နီက်ဲက်ဲ နီစပ္စပ္ ရွိသည္။ ၀ိတက္စ႐ိုတ္ရွိသူမွာ ပဲျပဳတ္ရည္ကဲ့သုိ႔ ျဖဴက်ဲက်ဲရွိ၏။ သဒၶါစ႐ိုတ္ရွိသူတုိ႔၏ ႏွလုံးသား ႏွလုံးေသြးမွာ ေရႊေရာင္ေတာက္၏။ (မ်က္ႏွာအဆင္းက ေရႊလုိ ၀င္း၏ဟူလုိ) ။ ပညာစ႐ိုတ္ရွိသူတုိ႔မွာ ပတၱျမားေသြးႏွင့္တူ၏။ သဒၶါ ပညာ ဤႏွစ္ျဖာ အားေကာင္းေသာ လူတုိ႔၏ မ်က္ႏွာ အသြင္အျပင္ အေသြးအသား အေရာင္အေသြးတုိ႔မွာ သိဂႌနိက္ ေရႊတြင္ ပတၱျမား သြင္းထားေသာ လည္ဆြဲ,လက္စြပ္ အသြင္ျဖစ္ေပ၏။
ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွသားတုိ႔သည္ ေရႊစင္တြင္ ပတၱျမားသြင္းထားေသာ ရတနာကဲ့သုိ႔ သဒၶါ ပညာ ဤႏွစ္ျဖာ အားေကာင္းေသာ လူသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

မည္သည့္ နတ္လူ ျဗဟၼာတုိ႔မွ် မေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ေသာ သစၥာတရားကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ ျမတ္ဗုဒၶက မြန္ျမတ္သည့္ လူေနမႈစနစ္ၾကီးတခု၏ အေျခခံမူတုိ႔ကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ ကြန္ျဖဴရွပ္ (Confucius Chinese Philosopher)။ သက္ရွိသတၱ၀ါတုိ႔ကို သတ္ျဖတ္ ႏွိပ္စက္ စားေသာက္ျခင္းတုိ႔ကို အဆုံးအစြန္ေရာက္ ေရွာင္က်ဥ္၍ အဟိ ံသ ၀ါဒကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ မဟာ၀ီရ အစရွိေသာ အေတြးေခၚပညာရွင္, လူမႈေရးပညာရွင္, ႏုိင္ငံေရးပညာရွင္, ဘာသာေရးပညာရွင္၊ သစၥာ ၄ပါး ပရမတၳတရားတုိ႔ကို ေဖာ္ထုတ္ေပးေသာ သဗၺညဴဘုရားတုိ႔ ေပၚေပါက္ရာ ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔ အာရွတုိက္သည္ အရိယာေျမ မဟုတ္ေလာ၊ သု၀ဏၰဘူမီ= ေရႊေျမပင္ မဟုတ္ပါေလာ။

ဘာထရန္ရပ္ဆဲလ္ Bertrand Russell အဂၤလိပ္စာေရးဆရာၾကီးက ကမၻာ့ပညာရွင္သမုိင္းတြင္ ၾကီးျမတ္ဆုံးေသာ ပညာရွိတို႔ေပၚေပါက္ရာ ေျမဟုဆုိခဲ့၏။ ( the light of Asia စာအုပ္) တြင္ အဒ္၀င္အာႏုိး (Edwin Arnold) က ျမတ္ဗုဒၶသည္ အာရွတုိက္၏ မီးရွဴးတန္ေဆာင္ အလင္းေရာင္ဟုဆုိခဲ့။ ေမာ္လျမိဳင္ ေတာင္ေပါက္ဆရာေတာ္ၾကီးက သူ၏ဗုဒၶသာသနိက ပထ၀ီ၀င္က်မ္း၌ ဆုမၾတာကြ်န္းကို သု၀ဏၰဘူမိ၌ ပါ၀င္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ သု၀ဏၰဒီပဟူ၍လည္း ဤကြ်န္းကို ေခၚဆုိခဲ့ၾကသည္။ ေတာင္ေပါက္ဆရာေတာ္ၾကီးကပင္ အင္ဒုိနီးရွားဟူသည္ ဣေႏၵာ-နိသွ်၊ ဣႏၵ-နိသွ် ဟူေသာ ပုဒ္ရင္းမွ ေျပာင္းလဲလာသည္ဟု ၾကံဆေတာ္မူသည္။

စာေရးသူသည္ ေဗာာေရာဗူေဒါ ဘုရား (Borobudur Pagoda) ေစတီေတာ္ၾကီးကို ၁၉၈၂ ခုႏွစ္မွစ၍ အေၾကာင္းသင့္တုိင္း သြားခဲ့ရာ ၇ ၾကိမ္ ၇ ေခါက္ ေရာက္ခဲ့သည္။ ေဘာေရာဘူဒါ ေစတီေတာ္ၾကီးအေၾကာင္း စာအုပ္ ၇ အုပ္ထက္မနဲ ဖတ္ခဲ့ဖူးသည္။ ပါဠိအဘိဓာန္၊ ပါဠိ-အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္ စာအုပ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုလည္း ဖတ္ခဲ့ဖူးသည္။ အင္ဒိုနီးရွားသမိုင္းကို ေလ့လာရာ၌ သမုိင္းဆရာတုိင္းက ျငီးျငဴသည္မွာ အေထာက္အထား ေက်ာက္စာ၊ ေပစာ ရွားပါးဆုံးဟူေသာ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။

ဤကြ်န္းစုမ်ားေပၚ၌ ႏွစ္သန္းေပါင္း မ်ားစြာကထဲက လူမ်ားေရာက္ရွိေနထုိင္ၾကသည္ဟု ရသမွ် အေထာက္အထားႏွင့္ ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ၾကသည္။ ကြ်န္းေပါင္း ၁၈၀၀ ခန္႔တုိ႔ျဖင့္ စုစည္းထားေသာ ဤအင္ဒုိနီးရွား တ၀ိုက္၌ အေျခခ်ေနၾကေသာ ေရွးဦးလူတုိ႔မွာ ညိဳေမွာင္ေသာ အသားေရရွိေသာ မုဆုိး တံငါ လူ႐ိုင္းမ်ားဟု ဆုိၾကသည္။

အင္ဒိုနီးရွား(Indonesia)
ဣႏၵ ဟူသည္ နီလအဓိပၸါယ္ရသည္၊ နိသွ် ဟူသည္ ( barbarian လူရုိင္း) အ၀တ္မရွိ ဓားလွံတုိ႔ျဖင့္ အသက္ေမြးေသာ လူရုိင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ယေန႔တုိင္ပင္လွ်င္ ဆုမၾတာကြ်န္းၾကီး၏ အေနာက္ေျမာက္စြန္း၊ သီဟိုဠ္ကြ်န္းႏွင့္ နာဂဒီပကြ်န္းမ်ားဆီသို႔ ဦးတည္ နီးစပ္ေနေသာ ကြ်န္းတခု နိသွ် (nisia) ဆုိေသာ ကြ်န္းတခု ရွိေနပါေသးသည္။ ထုိနိသွ်ကြ်န္းေပၚက လူတုိ႔၏ အ၀တ္အစား ဆင္ယင္, အေနအထုိင္, စရိုတ္, ယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈတုိ႔မွာ barbarian လူရုိင္းတုိ႔ ေခတ္က primate, religion, worship အေနထားမ်ိဳးပင္ ရွိေနေသးဟု ေတြ႕ျမင္ရေပသည္။ Insight Guide Indonesia စာအုပ္တြင္ၾကည့္ႏုိင္ပါသည္။

ပညာရွိ အခ်ိ႕ကမူ ဣေႏၵာဏိသ( ဣႏၵ+ဥဏီွသ) ဟု ပုဒ္ခြဲကာ သၾကား နဖူးႏွင့္တူေသာကြ်န္း၊ သို႔မဟုတ္ ဣႏၵ နိႆ်= သၾကားေနေသာ ကြ်န္း၊ သုိ႔မဟုတ္ ဣႏၷနီလာ ေက်ာက္ညိဳတုိ႔ ေပါမ်ားေသာ ကြ်န္း။ ေနာက္ ၾကံဆရေသာ ဘာသာျပန္တခုမွာ ဣႏၵ- ညိဳေမွာင္ေသာ၊ ဏိသ- ည၊ ေမွာင္မုိက္ေသာ ညဥ့္အခါကဲ့သို႔ မိုးတိမ္မ်ား၊ မီးေတာင္မွ ထြက္ေသာ အခုိးမ်ား၊ ျပာမ်ား၊ သစ္ေတာမ်ားျဖင့္ အစဥ္သျဖင့္ ေန႔ညမျခား ညိဳေမွာင္ေနေသာ ကြ်န္း၊ ကြ်န္းစု ဟု အဓိပၸါယ္ယူရမည္ျဖစ္သည္။

ဘီစီ ၄၀၀ (400 BC) ခန္႔က အိႏၵိယျပည္ရွိ ေတာင္စြန္ မဒၵရဇ္နယ္က ကုန္သည္ေတြ၊ အိႏၵိယေနာက္ဘက္ကမ္းေျခ ဂူဂ်ာရက္ (Gujarat) ကမ္းေျခက ကုန္သည္ေတြ ဤေတာင္ဘက္ေဒသက ကြ်န္းစုမ်ားဆီသို႔ သေဘၤာမ်ားျဖင့္ ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ၾကျခင္း၊ တျဖည္းျဖည္း အေျခစုိက္ရန္ ဤကြ်န္း၌ ဦးသလုိ ၾကံဳသလို အိႏၵိယသားတုိ႔ ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္။ တရုပ္ျပည္ အေရွ႕ေတာင္ပုိင္းက ကုန္သည္မ်ားလည္း ထုိနည္းႏွင္ႏွင္ပင္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္မည္။
အိႏၵိယႏွင့္ တရုပ္တုိ႔ ေရေၾကာင္း ကုန္သြယ္မႈျဖင့္ နယ္ေျမႏွင့္ေစ်းကြက္ အျပိဳင္ျပဳ ေရာယွက္ရာမွ ႏုိင္ငံၾကီးႏွစ္ခုက လူသားတုိ႔ ေပါင္းစပ္ေသာ ဤေဒသကို Indochina ဟု ေခၚခဲ့ၾကေလသည္။ မဒၵရဇ္ျမိဳ႕အနီး ပလႅ၀နယ္ေျမသည္ အေကာင္းဆုံး ကုန္သြယ္ေရး ဆိပ္ကမ္းျဖစ္သည္။ အင္ဒိုနီးရွား၌ေတြ႕ရေသာ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းတြင္ ေကာင္းမႈရွင္သမုိင္းမ်ား မွတ္တမ္း၌ ပလႅ၀အကၡရာႏွင့္ ေရးသားေသာ ေက်ာက္စာပင္ေတြ႔ရသည္။ အိႏၵိယျပည္သား မဟာရာဇာတုိ႔ အာဏာျပိဳင္ျပဳ ထီးနန္းလုၾကရာမွ သေဘၤာမ်ားျဖင့္ ဦးတည္ရာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရာ အင္ဒုိနီးရွား ကြ်န္းစုမ်ားေပၚ၌ ျမိဳ႔ျမတည္ေဆာက္၍ ႏုိင္ငံသစ္ျပဳကာ မင္းမူၾကျပန္ေလသည္။ ေတာင္ဘက္အလယ္ပုိင္း၌ ၀ိဇယပူရျမိဳ႕ေဟာင္း ဂ်ာဘား၏ ေရွ႕ပုိင္း၌ သူရဘယျမိဳ႕ေဟာင္းတုိ႔သည္ အေထာက္အထားပင္ျဖစ္သည္။ ကြ်န္းမ်ားအေပၚ၌ သမုိင္းေခတ္ဦးက ေနၾကေသာ နိသွ်ဟူသည္ barbarian လူရုိင္းတုိ႔ကို စစ္ဆင္ေရးစနစ္ႏွင့္ လက္နက္တို႔ တိုးတက္ခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ အိႏၵိယသားတုိ႔က တုိက္ခုိက္ ေအာင္ျမင္ျခင္း အထိမ္းအမွတ္ျဖင့္ ျမိဳ႕ရြာမ်ား တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကရာ သူတုိ႔ျမိဳ႕မ်ားကို ေအာင္ေျမ ေအာင္ျမိဳ႕ဟု အမည္ျပဳခဲ့ၾကသည္။

ဂ်ာကာတာ ဟူသည္ ဇယ+ကရ= ေအာင္ျမင္ျခင္းကို ျပဳေသာျမိဳ႕ဟု အဓိပၸါယ္ေဖာ္ျပေနပါသည္။ ပလႅ၀နယ္ေျမက သုမိတၱရကုန္း၀ယ္ စခန္းၾကီး တည္ေဆာက္၍ ေျခခ်ခဲ့ေသာ ကြ်န္းဟာ ယေန႔တုိင္ ဆုမတၱရ (သုမိတၱ) ကြ်န္းဟု ေခၚဆုိေနပါသည္။
ပါဠိ သကၠဋ စာလုံး ယ၀ ဟူသည္ ဂ်ံဳ မုေယာ ပင္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ အိႏၵိယက လူေတြ ဂ်ံဳေတြ မုေယာ(ယ၀) ဟူေသာ မ်ိဳးေစ့ေတြ ၾကဲခ်စုိက္ပ်ိဳး ေအာင္ျမင္ျဖစ္ထြန္းေသာ ကြ်န္းကို ယ၀ကြ်န္းဟု ေခၚရန္ရွိေပသည္၊ သုိ႔ေသာ္ ႏုတ္ခမ္း ၂ ခုကို လႈိင္း ေလ ပုတ္ခက္သျဖင့္ ယ၀ဟူေသာ ပါဠိကို ပီေအာင္ မဖတ္ႏုိင္ၾကဘဲ ဂ်ာဗားဟု အသံထြက္၍ ဖတ္ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဂ်ာဗားကြ်န္းေပၚ၌ ျဗဟၼာ ဗိသႏုိး ရွီ၀ဟူေသာ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ရတနာသုံးပါး ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးမ်ားမွာ ေနရာအႏွံ႕အျပား စည္စည္ကားကား ရွိေနေပသည္။ ဂူဂ်ာရတ္ (Gugarat) နယ္က လူသားတုိ႔သည္ ေက်ာက္ေတာင္ ေက်ာက္ေဆာင္ ထူထပ္ေသာ အရပ္၌ ေနၾကရသျဖင့္ ေက်ာက္ထြင္း ေက်ာက္ထု ေက်ာက္ဆင္း လုပ္ငန္းမ်ား၌ ႏုိင္ႏွင္း ကြ်မ္းက်င္ၾကသည္။

ေဗာေရာဗုေဒါ (Borobudur Pagoda)
ျမန္မာႏုိင္ငံ စက်င္ရြာမ်ားႏွင့္ ခက္ဆင္ဆင္တူမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေက်ာက္ကို ႏုိင္ေသာ၊ ေက်ာက္ကို အစုိးရေသာ နယ္ေျမက မဟာရာဇာတို႔ကို ေသလိႏၵရ=ေက်ာက္ႏုိင္မင္းမ်ားဟု ဆုိႏုိင္သည္။ ထုိေသလိႏၵရ မင္းဆက္တုိ႔ လႊမ္းမုိးရာ ေအဒီ ၇၈၀ (780 AD) ႏွင့္ ၈၂၅ (825 AD) ၄၅ ႏွစ္တုိင္ကာလအတြင္း ကမၻာ့အံ့ခ်ီးဖြယ္ရာ ေဗာေရာဗုေဒါ (Borobudur Pagoda) ေစတီေတာ္ၾကီးကို ဂ်ာဗားကြ်န္းေပၚ၌ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကသည္။ ၀ရဗုဒၶ=ျမတ္ဗုဒၶ သို႔မဟုတ္ ၀ိဟာရဗုဒၶ=ဘုရားေက်ာင္း သုိ႔မဟုတ္ ၀ရဘူမိ ေဗာဓိသမၻာရ= ဘုရားေလာင္းတုိ႔ ပါရမီစုေဆာင္းရာေျမဟု အမ်ိဳးမ်ိဳးၾကံဆ၍ ေစတီေတာ္ၾကီး၏အမည္ကို ေဖာ္ထုတ္ၾကသည္။

ေအဒီ ၄၀၀ စုႏွစ္တြင္ တရုပ္ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဟူယင္စန္သည္ တရုပ္ျပည္မွ ကုန္သည္လမ္းေၾကာင္းအတုိင္း ဟိမ၀ႏၱာတက္၍ အိႏၵိယျပည္တျပည္လုံး ဘုရားဖူးျပီး ပလႅ၀ဆိပ္ကမ္းမွာ သေဘၤာျဖင့္ထြက္၍ သုမိတၱရ (သုမိၾတ) ကြ်န္း,ယ၀ကြ်န္းတုိ႔၌ ၾကာျမင့္စြာ ေနခဲ့ဖူးသည္။ သူ၏ခရီးသြားမွတ္တမ္း၌ သံဃာ ၁၀၀၀ ေက်ာ္တုိ႔ စာသင္ၾကား၍ ေနၾကေသာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းၾကီးကို ဂ်ာဗားကြ်န္းေပၚ၌ ေတြ႔ရသည္ဟု ေရးထုိးထားသည္။ ဤသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာသံဃာေတာ္မ်ား ေနထုိင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းကန္ ရွိေၾကာင္း ထင္ရွားေသာ အေထာက္အထားျဖစ္သည္။
ေအဒီ ၈၀၀ စုတြင္ ေသလိႏၵရမင္းဆက္တုိ႔ေခတ္၌ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ေဗာေရာဗုေဒါ (Borobudur Pagoda) ေစတီေတာ္ၾကီး၌ ထြင္းထုထားေသာ ဘုရားျဖစ္စဥ္ဗုဒၶ၀င္တုိ႔၏ ရုပ္လုံးရုပ္ၾကြမ်ားမွာ မဟာယာနဗုဒၶဘာသာက်မ္းမ်ား လာရွိေသာ ဗုဒၶ၀င္အယူအဆမ်ားႏွင့္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶ၀င္အယူအဆမ်ား ေပါင္းစပ္ ထြင္းထုထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
ယေန႔ ဆုမတၱရ (သုမိတၱရ) ကြ်န္း ဘရာစတာဂီ (Brastagi) ျမိဳ႕အနီး ေတာအုပ္ထဲက ျမတ္ဘုရားေရြတိဂုံမွာမူ စနစ္က်က် ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္တုိ႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္တည္ေဆာက္ ပူေဇာ္ထားျခင္းျဖစ္ရာ သစ္ပင္ သစ္ရိပ္ တိမ္ေတာင္ တိမ္လိပ္ မီးခုိး ျမဴမႈံတုိ႔၏အၾကား ေရႊေရာင္တ၀င္း၀င္း ေနျခည္ေအာက္မွာ ေတာက္ပလွ်က္ရွိသျဖင့္ သု၀ဏၰဒီပ ၏ အဓိပၸါယ္မွာ ထင္လင္းစြာ အဓိပၸါယ္ကို ေဖာ္ျပလ်က္ရွိေနေပသည္။

ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္း ဆင္းတုေတာ္ၾကီးမ်ား၊ ျမန္မာ့ေက်ာက္ျဖဴ ဆင္းတုေတာ္ၾကီးမ်ား၊ ျမန္မာ့လက္ရာ ေရႊထီး၊ ပန္းခ်ီမ်ားျဖင့္ သပၸါယ္ ကြန္႔ျမဴး အထူးပင္ ၾကည္ႏူးဖြယ္ေကာင္းသည္။ ဤေစတီေတာ္တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ ဗုဒၶါဘိေသက ဗုဒၶပူဇာ အေနကဇာတင္ပြဲ က်င္းပရာ၌ ဘုရားဒါယကာ မစၥတာ တြန္ဂါရီယိုဂ်ဳိ အန္ကာဆာ-မိသားစုက အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၅ သန္းခန္႔ စြန္႔လြတ္ေကာ္ေရာ္ လွဴဒါန္း ပူေဇာ္ခဲ့သည္။
ေရႊေျမမွာ ဖြားသည့္ ေရႊႏွလုံးသားပုိင္ရွင္ျဖစ္သည္ဟု ဂုဏ္ျပဳပါသည္။

သီတဂူစန္းလပမာ ခ်မ္းျမသာယာ ရွိၾကပါေစ။
သူေတာ္ေကာင္းတရား ေနရာတုိင္းမွာ ထြန္းလင္းပါေစ။

သီတဂူဆရာေတာ္ ေဒါက္တာအရွင္ဥာဏိႆရ
Ph.D, D,Litt
အဂၢမဟာပ႑ိတ၊ အဂၢမဟာဂႏၳ၀ါစကပ႑ိတ
မဟာဓမၼကထိက ဗဟုဇနဟိတဓရ ၊ အဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိကဓဇ
သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၶတကၠသိုလ္

အပုိင္း (၂) ေဖာ္ျပပါဦးမည္။
ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ပါေစ
သီတဂူစတား
15-11-2010

Posted in: ေဆာင္းပါး