ေသာ့ခ်က္မိန္႔ခြန္း

အင္ဒုိနီးရွားႏိုင္ငံ ဆုမၾတာကြ်န္း ေရႊတိဂုံပုံစံတူေစတီေတာ္ ပူေဇာ္ပြဲႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဗုဒၶဘာသာညီလာခံၾကီးတြင္ ဖတ္ၾကားတင္သြင္းေသာ ေသာ့ခ်က္မိန္႔ခြန္း

ၾကည္ညိဳေလးစားရပါေသာ သံဃရာဇာ မေထရ္ၾကီးမ်ား
ဆရာေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ား၊ အထူးဧည့္သည္ေတာ္မ်ား၊
ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ ဂုဏ္သေရရွိ လူၾကီးမင္းမ်ားခင္မ်ား---
ကမၻာတ၀ွမ္းလုံးရွိ ႏုိင္ငံေပါင္းစုံမွ ေထရ၀ါဒ, မဟာယာန သံဃာေတာ္ ၂၀၀၀နီးပါးႏွင့္ တပည့္ဒါယကာ ဒါယိကာမအေပါင္းတုိ႔ စုေ၀းရာ၌ ေသာ့ခ်က္မိန္႔ခြန္းေျပာခြင့္ရတာဟာျဖင့္ ဘုရားတပည့္ေတာ္အတြက္ အလြန္ မြန္ျမတ္တဲ့ အခြင့္ထူးတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။

လြန္ခဲ့ေသာ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကထဲက ဗုဒၶဓမၼ ျပန္႔ပြားခဲ့ရာဟု တပည့္ေတာ္မ်ား ဂုဏ္ယူ၀ံ့ၾကြားရေသာ ဆုမၾတာ ေခၚ သု၀ဏၰဒီပ ေရႊကြ်န္းသုိ႔ ၾကြေရာက္လာေသာ လူၾကီးမင္းအားလုံးကို ေရွးဦးစြာ ၾကိဳဆုိႏုတ္ခြန္းဆက္ပါတယ္ဘုရား။
တေနရာတည္းမွာ သံဃာ ၂၀၀၀ နီးပါး စုစည္းႏိုင္ျခင္းႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဗုဒၶဘာသာ ညီလာခံၾကီး က်င္းပႏုိင္ျခင္းသည္ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔(Orgnizing Committee) ရဲ့ မွန္ကန္ေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္၊ အလြန္ႏွစ္သက္ ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ရာလည္းျဖစ္ရပါတယ္ဘုရား။ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံတူ တည္ေဆာက္ျပီး အေနကဇာတင္ပူေဇာ္ပြဲမွာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဗုဒၶဘာသာ ညီလာခံၾကီးကို ထည့္ေလာင္း အားျဖည့္ က်င္းပလုိက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ သံဃာေတာ္မ်ား ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ စုေ၀းျခင္း၊ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ သံဃာထုႏွင့္ သာသနာေတာ္အတြက္ တုိးပြား စည္ပင္ေၾကာင္း ျဖစ္ပါသည္ဟူ၍ အပရိဟာနိယသုတၱန္မွာ ျမတ္ဗုဒၶေဟာၾကားခဲ့ပါတယ္ဘုရား။

အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံ၌ ၾကီးက်ယ္ ခမ္းနားေသာ ေရႊတိဂုံေစတီပုံတူ တည္ေဆာက္ပူေဇာ္ျခင္းႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ သံဃာ့ညီလာခံၾကီး က်င္းပႏုိင္ျခင္းသည္ ဗုဒၶဘာသာသမုိင္းမွာ သမုိင္းမွတ္တုိင္တခု ျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။ ဒီလုိ ပူေဇာ္ပြဲၾကီးႏွင့္ သံဃာ့ညီလာခံၾကီး က်င္းပႏုိင္ျခင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ခုိင္မာ ရင္းႏွီးေသာ မိတ္ေဆြျဖစ္ခြင့္ ရသလုိ ကမၻာတ၀ွမ္းလုံးသို႔ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ညီညြတ္ေရး တရားေတာ္မ်ားကို ပုိ႔ခြင့္ရတဲ့ အခြင့္ေရးၾကီးတရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔(Orgnizing Committee) ရဲ့ ဆုမၾတာကြ်န္းေပၚမွာ ၾကီးက်ယ္ ခမ္းနားေသာ ေရႊတိဂုံေစတီပုံတူ တည္ေဆာက္ပူေဇာ္ျခင္းႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ သံဃာ့သမဂၢၾကီး က်င္းပႏုိင္ရန္ စီမံႏိုင္ျခင္းကို ဘုရားတပည့္ေတာ္ ရုိးသားစြာ ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးၾကဴးပါတယ္ဘုရား။ ဘုရားတပည့္ေတာ္ ေနာက္တခု ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးၾကဴး ေက်းဇူးတင္လုိသူတုိ႔မွာ ဘရာစတာဂီ(Brastagi)ျမိဳ႕မွာ ဘုရားဒကာၾကီး Mr. Tongariodjo Angkasa, ေရႊတိဂုံေစတီ ပုံတူကို တည္ေဆာက္ရာ၀ယ္ အၾကံဥာဏ္ေပးေသာ မန္ေနဂ်ာ ဦး၀င္းေဖ၊ သူ၏ Metta Centre အဖြဲ႔ႏွင့္ Taman Alam Lumbini ရဲ့ အဖြဲ႔ေတာ္သားမ်ားျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။

ယခုေတာ့ Mr. Tongariodjo Angkasa ရဲ့ သနားၾကင္နာတဲ့ ကရုဏာစိတ္ဓာတ္၊ အလွဴအတန္း ရက္ေရာမႈႏွင့္ လူမႈေရးေဆာင္ရႊက္မႈတုိ႔ကို ခ်ီးၾကဴးခြင့္ရရွိပါသည္ဘုရား။ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔(Orgnizing Committee)ဟာ ေရႊတိဂုံပုံတူ ေစတီေတာ္ၾကီး၏ အစမွ အဆုံးထိ တည္ေဆာက္ျခင္းကို ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာနႏွင့္ ပူေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ သံဃာေတာ္ ၂၀၀၀ နီးပါးကို ဆုမၾတာကြ်န္းေပၚသုိ႔ ပင့္ေဆာင္ျခင္း သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အစားအစာ ေနရာထုိင္ခင္းမ်ား ဖန္တီးေပးျခင္း၊ လုိအပ္သည္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္း, ဧည့္ခံေဖ်ာ္ေပးျခင္ႏွင့္ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေပးျခင္းတုိ႔သည္ အထူးေကာင္းမြန္တဲ့ စြမ္းေဆာင္မႈမ်ား ရွိလွပါသည္ဘုရား။ ဘုရားတပည့္ေတာ္တုိ႔ ယခုျပဳလုပ္အားထုတ္ခဲ့ေသာ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံတူ ပူေဇာ္ျခင္းႏွင့္ သံဃာ့ညီလာခံၾကီး က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေကာင္းမႈကုသုိလ္တုိ႔ကုိ သက္ရွိသတၱ၀ါ အားလုံးတုိ႔အား အမွ်ေပးေ၀ပါကုန္၏။

ကမၻာၾကီးရဲ့ ဒီအစိတ္ပုိင္းတခုေပၚမွာ အလြန္ၾကီးက်ယ္ခန္းနားတဲ့ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံတူ ေစတီေတာ္ၾကီးတဆူ ေပၚေပါက္လာျခင္းဟာ ဘုရားတပည့္ေတာ္အတြက္ မယုံႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အံ့ၾသမိပါတယ္ဘုရား။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ေပေပါင္း ၁၃၅ ျမင့္တဲ့ ဒီပုံတူေစတီေတာ္ၾကီးဟာ ျမန္မာျပည္ကလြဲရင္ ဒုတိယအၾကီးဆုံးေစတီေတာ္ၾကီးျဖစ္ပါတယ္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ လူေတြက ျမန္မာျပည္ အျပင္ဘက္မွာ ဒီလုိေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ ပုံတူကို တည္ေဆာက္ ပူေဇာ္ၾကသလဲဆုိရင္ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ၾကီးသည္ သမုိင္းမွာေရာ ဘာသာေရးရဲ့ အေရးပါမႈမွာေရာ မြန္ျမတ္ဆုံး ၾကီးက်ယ္ဆုံးေသာ ေစတီးေတာ္ၾကီးဆုိတာ ထင္ရွားပါတယ္ဘုရား။ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ၾကီးအတြင္းပုိင္းမွာ သက္ေတာ္ထင္ရွားျမတ္ဗုဒၶရဲ့ ေမြေတာ္ ၄ ဆူထည့္ျပီး ဌာပနာထားပါတယ္၊ ထုိေမြေတာ္ ၄ ဆူတုိ႔မွာ ကကုသႏၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ေတာင္ေ၀ွးေတာ္၊ ေကာဏာဂမနျမတ္စြာဘုရား၏ ေရစစ္ေတာ္၊ ကႆပျမတ္စြာဘုရာ၏ သကၤန္းေတာ္ႏွင့္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား၏ ဆံေတာ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ၾကီးသည္ ခရစ္မေပၚမီ ေထာင္စုမ်ားစြာကထဲက သာသနာေတာ္ၾကီး အမွတ္သားတံဆိပ္ တခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ ေရႊျမန္မာက ေရြဘုရားၾကိးသည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္အတြက္ က်က္သေရရွိ ခမ္းနားထည္၀ါစြာ ေတာက္ပလ်က္ရွိပါသည္ဘုရား။ ရာစုႏွစ္မ်ားစြားကထဲက မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားက လက္ဆင့္ကမ္းလ်က္ ျမတ္ႏုိးေကာ္ေရာ္ ပူေဇာ္ခဲ့ၾကပါတယ္ဘုရား။

ယခုအခါ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းဆုမၾတာကြ်န္း Bratasgi ျမိဳ႔မွာ ေနာက္ထပ္ ေရႊတိဂုံပုံစံတူ ေစတီေတာ္ၾကီးတဆူကို တည္ထားကိုးကြယ္ေနၾကပါတယ္။ ဒီေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံတူၾကီးကေတာ့ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံမွာ ဗုဒၶသာသနာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္ၾကာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားျပီးေနာက္ ျပန္လည္ေပၚေပါက္လာေသာ အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္ဘုရား။ မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္ေတာ္မွာ ျမတ္ဗုဒၶက အရွင္အာနႏၵာအား မိန္႕မွာသလုိ မြန္ျမတ္ေသာ ဓာတ္ေတာ္တုိ႔သည္ လူအမ်ား ကိုးကြယ္ အေလးျမတ္ျပဳရာျဖစ္ေသာ အလြန္ခမ္းနား ထည္၀ါေသာ ထုိေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ၾကီးသည္ ဓာတ္ေတာ္ ေမြေတာ္ေတြအတြက္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၃ ရက္ေန႔က ေျမာက္ပုိင္းဆုမၾတာကြ်န္းရွိ ဘရာစတာဂီျမိဳ႔ရဲ့ အလြန္ခမ္းနားၾကီးက်ယ္ေသာ ပြဲၾကီးတခုမွာ ၁၀၈ဆူေသာ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္ေတြ, ၂၅၉၈ ဆူေသာ ဗုဒၶရုပ္ပြားဆင္တုေတာ္မ်ားႏွင့္ ၃၀ ေသာ ရဟႏၱာဆင္းတုေတာ္မ်ားကို ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံတူၾကီးအတြင္းမွာ ဌာပနာသြင္း ပူေဇာ္ခဲ့ၾကသည္။ ဒီဌာပနာသြင္းပူေဇာ္ပြဲၾကီးကို ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ ဒုတိယ ဥကၠ႒ဆရာေတာ္ႏွင့္ တိပိဋကဆရာေတာ္မ်ားက ဦးစီးက်င္းပခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံး အေနကဇာတင္ပူေဇာ္ပြဲၾကီးျပီးေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေသာအခါ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံတူၾကီးက အင္ဒိုနီးရွား ျပည္သူျပည္သားအေပါင္းတုိ႔အား တရားေတာ္၏ ေရာင္ျခည္ေတာ္မ်ား, ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ၾကီးပြားခ်မ္းသာျခင္းတုိ႔ကို ေပးပါလိမ့္မည္။ ဤသုိ႔အားျဖင့္ ဆုမၾတာကြ်န္းက ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံတူေစတီေတာ္ၾကီးသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္က အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံသို႔ ေပးလုိက္ေသာ လက္ေဆာင္ျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြကလည္း သူတုိ႔ျပဳလုပ္ အားထုတ္ခ်င္ေသာ ေရႊတိဂုံပံုတူေစတီေတာ္ တည္ေဆာက္လုိက္ရျခင္းဟူေသာ ေကာင္းမႈမ်ားအတြက္ အလြန္႕အလြန္ ေပ်ာ္ရႊင္ျပီး ၀မ္းေျမာက္ႏုေမာ္ သာဓုေခၚေနၾကပါသည္ဘုရား။

ေရႊတိဂုံပုံတူေစတီေတာ္ စီမံကိန္းၾကီးကို ျပဳလုပ္ရာ၀ယ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္မွ သံဃာထု ၅ သိန္း၏ ကိုယ္စား ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ အစိုးရအထံမွ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ အားတတ္သေရာ အေထာက္အပံ့မ်ား အကူအညီမ်ား ရရွိပါတယ္ဘုရား။ ဒီေစတီေတာ္ၾကီးသည္ ျမန္မာ အင္ဒိုနီရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံတုိ႔၏ ခ်စ္ၾကည္ေရး အမွတ္အသားလည္း ျဖစ္ရပါသည္ဘုရား။ သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ဆုမၾတာကြ်န္းသည္ သု၀ဏၰဘူမိေခၚ ေရႊေျမ၏ တစိတ္တေဒသ တစ္ေနရာျဖစ္ပါသည္။ ဆုမၾတာကြ်န္းသူ ကြ်န္းသားမ်ားႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွရွိ ျပည္သူျပည္သားတုိ႔သည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏အဆုံးအမ ေအာက္မွာ အတူ ၾကီးျပင္းလာၾကပါသည္ဘုရား၊ ဘီစီ ၃၃၀(330 BC) တုန္းက ကိုးတုိင္းကိုးဌာန သာသနာျပဳ အစီအစဥ္မွာ အေသာကမင္းၾကီးက သာသနာျပဳရဟန္းေတာ္တပါးကို အဲဒီ ဆုမၾတာကြ်န္းသို႔ ေစလြတ္ခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ ပထမ ေအဒီ ရာစုႏွစ္မွာ Javadwipa (Java) ဂ်ာဘားကြ်န္းႏွင့္ Suvamedwipa (Sumatera ) ဆုမၾတာကြ်န္း ၂ ခုတုိ႔သည္ အလြန္ထင္ရွားေသာ ကြ်န္းမ်ားျဖစ္သည္။ ပထမဆုံးအၾကိမ္ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္လာေသာ ဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားသည္ ေထရ၀ါဒမူမ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါသည္ဘုရား။

ေအဒီ ၄၂၃ တြင္ ဗုဒၶဘာသာသည္ ဂ်ာဘားကြ်န္းတြင္ ျပန္႔ပြား စည္ပင္ခဲ့သည္။ ေအဒီ ၆၇၁ မွာေတာ့ တရုပ္လူမ်ိဳး ခရီးသည္ I-Tsing အေျပာအရ ဆုမၾတာကြ်န္းက ေဘာဇ (Bhoja) မွာ ရဟန္းေတာ္ ၁၀၀၀ တုိ႔သည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၌ ျမတ္ဗုဒၶေဟာသည့္ ေဒသနာမူရင္းအတုိင္း ဓမၼကို ေလ့လာသင္ယူေနခဲ့ၾကပါသည္ဘုရား။ ဆုမၾတာကြ်န္းက အမ်ားစုေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔သည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာဂုိဏ္းမ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ေအဒီ ၇ ရာစုေလာက္မွာ မဟာယာနဗုဒၶဘာသာသည္ ဆုမၾတာကြ်န္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာျပီး ဂ်ာဗား (Java, Mtaram Kingdom) အထိ ေရာက္လာခဲ့သည္။ သိရီ၀ိဇယ (Sriwijaya) မွာ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံ ဂ်ာဗားက Mataram တကၠသိုလ္ၾကီးႏွင့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ နာလႏၵတကၠသိုလ္ၾကီး ၂ ခုတုိ႔ႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီး ဆက္ဆံေသာ ဗုဒၶတကၠသိုလ္ၾကီး တစ္ခု ရွိခဲ့ဖူးသည္။ Mataram ကို ေသလိျႏၵ (Syailendre) မင္းဆက္က အုပ္ခ်ဳပ္သည္၊ ထုိမင္းဆက္သည္ ေဗာေရာဗုေဒါ ဘုရားႏွင့္ Mendut အပါ၀င္ အလြန္ထင္ရွားေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ား ဘုရားေက်ာင္းမ်ားကို တည္ေဆာက္ခဲ့သူျဖစ္သည္။

၁၄ ရာစုႏွစ္ Majapahit ေခတ္မွာ ဗုဒၶဘာသာသည္ အထြဋ္အထိပ္အထိ တုိးတက္ စည္ပင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ထုိ Majapahit ေခတ္က ဗုဒၶဘာသာသည္ တျဖည္းျဖည္း ေမွးမွိန္ကာ အစၥလာမ္ဘာသာက အစားထုိး ေနရာယူခဲ့သည္။ ဒါေပမဲ့ ၂၀ ရာစုႏွစ္ပုိင္းမွာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဥပါသကာ ဥပါသိကာတုိ႔က ဗုဒၶဘာသာကို ျပန္လည္ ရွင္သန္ေစခဲ့သည္၊ ျပန္လည္ အသက္သြင္းခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၅၀ ေလာက္ကထဲက ဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ေကာလိပ္မ်ား တျဖည္းျဖည္း ျပန္႔ပြား စည္ပင္လာခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ ျမန္မာ, အင္ဒုိနီးရွား, သီရိလကၤာႏွင့္ ထုိင္းရဟန္းေတာ္မ်ား၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေၾကာင့္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံမွာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာသည္ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚသို႔ တဖန္ အရွိန္အဟုန္ျမင့္စြာ လႈပ္ရွားလ်က္ရွိပါသည္။

ဘာသာတရားသည္ ကမၻာၾကီးကို စည္းလုံးေစသည္၊ လူထုကို မခြဲျခား။ ဘာသာေရးသမုိင္းတခုအရ ဗုဒၶဘာသာသည္ အလြန္သိမ္ေမြ႕ႏုညံ့သည္၊ သနားၾကင္နာ တတ္ေသာ ကရုဏာရွိသည္၊ သီးခံ ခြင့္လြတ္တတ္သည့္ ဘာသာျဖစ္ျဖစ္သည္။ ျမတ္ဗုဒၶတရားေတာ္က ေပးကမ္း စြန္႔လႊတ္ျခင္းကို အားေပးသည္၊ စြန္႔ၾကဲေပးကမ္း ေ၀ငွျခင္း၏ ေကာင္းက်ိဳးကို ေျပာျပသည္၊ ခ်ီးမြမ္းသည္။ သူမ်ားပစၥည္း အပုိင္ သိမ္းတာမ်ိဳး လုံး၀ မရွိ။ ဗုဒၶဘာသာက ညီညြတ္မႈကို ၾကိဳက္သည္၊ အျငင္းပြားမႈကို မႏွစ္ျမိဳ႕။ ဗုဒၶဘာသာက အကူအညီလုိသူမ်ားကို အကူညီေပးသည္၊ ဆူပူေသာင္းၾကမ္း အၾကမ္းဖက္မႈကိုေတာ့ ျပင္းထန္စြာ ရႈံ႕ခ်သည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ တဦးခ်င္းေသာ္၎ အားလုံးကိုေသာ္၎ ျငိမ္းခ်မ္းေအးျမမႈကို အားေပးသည္၊ ခ်ီးမြမ္းသည္။

ဗုဒၶသာသနာေတာ္ၾကီး၏ သမုိင္းမွတ္တုိင္ျဖစ္ေသာ ေဗာေရာဗုေဒါ ဘုရားၾကီးကဲ့သုိ႔ ဆုမၾတာေရႊကြ်န္းမွာေရာ အျခားအျခားေသာ ေနရာေတြမွာေရာ ျမတ္ဗုဒၶသာသနာ၏ မ်ိဳးေစ့ကို စုိက္ပ်ိဳးခဲ့ေလျပီ။ ဗုဒၶဘာသာသမုိင္းတေလွ်ာက္မွာ ဗုဒၶ, ဓမၼ ႏွင့္ သံဃာအမည္ျဖင့္ စစ္ပြဲ တခါတေလေတာင္မွ မရွိခဲ့ပါဘူး။ အလားတူ ဗုဒၶဘာသာေၾကာင့္ ေသြးတစက္ကေလးမွ် မက်ခဲ့ပါဘူးဘုရား။
ဆုမၾတာေရႊကြ်န္းေပၚမွာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္အားေလ်ာ္စြာ ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔တေတြသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ၾကာေအာင္ ညီအကို ေမာင္ႏွမ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ တကယ့္အမွန္တရား တကမၻာလုံး လုိက္နာရမည့္ တရားမ်ားကို ေလးစားလုိက္နာ က်င့္သုံးေနခဲ့ၾကပါတယ္။ ကရုဏာစိတ္ဓာတ္ သီးခံခြင့္လြတ္ျခင္းစိတ္ဓာတ္ေတြဟာ သိဒၶတၱေဂါတမဗုဒၶ၏ ခ်ီးမြမ္းဖြယ္ နွစ္လိုဖြယ္ အေလးထားဖြယ္ ေကာင္းေသာ အဆုံးအမပင္ျဖစ္ပါသည္။ သိဒၶတၳေဂါတမဗုဒၶကို လူသားအားလုံးအား ကမၻာ့အလင္းေရာင္ႏွင့္ မ်က္လုံးေပးသူ ဟူ၍၎၊ အမွားအမွန္ခြဲျခားေသာ နည္းလမ္းမ်ားကို ေပးသူဟူ၍၎ ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးၾကဴးၾကသည္။ ဆာအဒ္၀င္အာႏုိး (Sir Edwin Arnold) က ျမတ္ဗုဒၶသည္ အာရွအလင္းေရာင္ (the light of Asia)ဟူ၍ အမည္ေပးခဲ့သည္။ ဘာထရန္ရပ္ဆ္ (Betrand Russel ) ကမူ ျမတ္ဗုဒၶကို ကမၻာ့လူသား ယဥ္ေက်းမႈအားလုံးက ပုိင္ဆုိင္သည္ဟူ၍လည္း ေျပာခဲ့သည္။ ဒလုိင္းလားမား (Dalai Lama)က ျမတ္ဗုဒၶသည္ လူသားေတြအတြက္ အလင္းေရာင္ပဲ (The light of Mankind) ဟု ဆိုခဲ့သည္။

ျမတ္ဗုဒၶသည္ လူသားတဦးတေယာက္ခ်င္း၏ ဘ၀ျပႆနာကိုေသာ္၎ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား ပဋိပကၡမ်ား ဆန္႕က်င္မႈမ်ားကိုေသာ္၎ ေျဖရွင္းေပးႏုိင္ေသာ လူသားတေယာက္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမတ္ဗုဒၶ၏တရားေတာ္သည္သာလ်င္ လူသားတုိ႔သႏၱာန္မွာ အျမစ္တြယ္ေနေသာ ရာဂ, ေဒါသ, ေမာဟ, တကိုယ္ေကာင္းဆန္ျခင္းႏွင့္ အတၱၾကီးျခင္းစေသာ လူသားမ်ား၏ အနာေရာဂါမ်ားကို ကုသေပးႏုိင္သည္။ သူ က်င့္သုံးခံယူ လက္ခံထားေသာ ေမတၱာ, ကရုဏာ, မုဒိတာ ႏွင့္ ဥေပကၡာ ဟူေသာ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားေလးပါးသည္ ကမၻာေလာကၾကီးအတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းျခင္း စည္းလုံးညီညြတ္ျခင္းတုိ႔ကို ေပးႏုိင္ေသာ တခုတည္းေသာ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္သည္၊ ထုိမွတပါး အျခားနည္းလမ္းမရွိ။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶသာသနာေတာ္ၾကီး တုိးတက္စည္ပင္ ၀ေျပာလာဖုိ႕ရန္အတြက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဗုဒၶဘာသာ ညီလာခံၾကီးက ေအာက္ပါ ဦးတည္ခ်က္ ၄ ရပ္တုိ႔ကို ထုတ္ေဖာ္ျပလုိက္သည္။
၁။ ကမၻာေလာကၾကီး၏ ေနရာတုိင္းမွာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဆုံးအမမ်ား တုိးတက္ ျပန္႔ပြားရန္
၂။ ကမၻာၾကီး ျငိမ္းခ်မ္းဖုိ႔ရန္ ညီအကိုေမာင္ႏွမ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ လက္တြဲညီကာ အားထုတ္ရန္
၃။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ညီညြတ္ဖုိ႔ရန္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ရန္ ခုိင္မာေသာ သႏၷိ႒ာန္ ကတိ ရွိျခင္း
၄။ ေရွးက ဗုဒၶႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ဖူးေသာ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ ဗုဒၶတရား ျပန္လည္ အသက္ရွင္လာရန္၊ ျပန္လည္သက္၀င္ ႏုိးၾကားလာရန္ အားေပးျခင္း ေထာက္ပံ့ျခင္း
၅။ မတူညီတဲ့ ဂုိဏ္းအသီးသီး ဘာသာေရးအဖြဲ႔အသီးသီးၾကားတြင္ နားလည္မႈ တံတား တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္မႈတို႔ ပုိမုိအားေကာင္းလာေစျခင္း ခုိင္မာျခင္းမ်ားကို တုိးတက္လာေစျခင္းတုိ႕ ျဖစ္သည္။

ျမတ္ဗုဒၶတရားေတာ္ကို အရွိအရွိအတုိင္း မူရင္းအတုိင္း လက္ခံထားေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာျဖစ္သည့္ ႏိုင္ငံတႏုိင္ငံအေနႏွင့္ကား ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ႏွင့္ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာနတုိ႔က ဆုမၾတာကြ်န္း၌ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံတူ တည္ထားကိုးကြယ္ရာ၀ယ္ မ်ားစြာေသာ အကူအညီမ်ားႏွင့္ လိုအပ္သည္မ်ားကို ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့သည္။ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံစံတူ ဒီဇုိင္းကိုေတာ့ ေဒါက္တာလွသန္းႏွင့္အဖြဲ႔က ေရးဆြဲသည္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၉ ရက္ နံနက္ ၉ နာရီ မဂၤလာအခ်ိန္ခါတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ ဥကၠ႒ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱကုမာရ (အဘိဓဇမဟာရ႒ဂုရု) က အု႒္ျမစ္ခ်မဂၤလာ ျပဳေပးေတာ္မူခဲ့သည္။ ၂၀၀၉ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔က ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ ဒုတိယဥကၠ႒ဆရာေတာ္ႏွင့္ တိပိဋကဆရာေတာ္မ်ားက ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ားကို ဌာပနာသြင္းသည့္ပြဲက်င္းပေပးခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေမ ၃၀ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ထုိေရႊတိဂုံေစတီပုံတူေတာ္ကို ထီးေတာ္တင္လွဴပြဲ က်င္းပခဲ့ပါတယ္၊ ထုိပြဲသုိ႔ ဘုရားဒါယကာၾကီး Mr.Tongariodjo Angkasa, ဦး၀င္းေဖ, Mettar Centre အဖြဲ႔, Taman Alam, Lumbini အဖြဲ႔ႏွင့္ အေထြေထြ ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာမ်ိဳးျမင့္တုိ႔ တက္ေရာက္ၾကသည္။ ၂၀၁၀ ႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔မွာ သီတဂူဆရာေတာ္ ေဒါက္တာအရွင္ဥာဏိႆရ ဦးေဆာင္ျပီး ဓာတ္ေတာ္ ရတနာ လွဴပြဲက်င္းခဲ့ပါတယ္။ ေရႊတိဂုံပုံတူေစတီေတာ္ၾကီး၏ ထီးေတာ္တင္ပြဲအတြက္ ပုလဲ, ေရႊအလံမ်ား, ေရႊဘယက္, ေရႊေခါင္းေလာင္း, ေငြေခါင္းေလာင္းမ်ား လွဴဒါန္းတဲ့ပြဲ က်င္းပဲခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာနက ေဆာက္လုပ္ေရးေကာ္မတီးအား လုိအပ္ေသာ ေဆာက္လုပ္ေရးပစၥည္းမ်ား ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္မ်ား၊ ေငြေၾကး၊ အလံမ်ားႏွင့္အျခားလုိအပ္တာမ်ားကို ဘုရားၾကီးတည္ေဆာက္ေရး အတြက္ မ်ားစြာ အကူအညီေပးခဲ့ပါသည္ဘုရား။

ျမန္မာ့ဗိသုကာပညာရွင္မ်ား ပန္းရံမ်ား, ပန္းပုဆရာမ်ား, ပန္းခ်ီဆရာမ်ား, လက္သမားဆရာမ်ား, လက္မႈပညာရွင္မ်ား, ပန္းပုပညာရွင္မ်ား, ပန္းတေမာ့ပညာရွင္မ်ားက ေရႊတိဂုံပုံတူေစတီေတာ္ၾကီးကို ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ၾကီးႏွင့္ တထပ္တည္းက်ေအာင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ထုိပညာရွင္မ်ား၏ ကြ်မ္းက်င္စြာ တည္ေဆာက္ထားမႈေၾကာင့္ အမွန္တကယ္ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္အစစ္ၾကီးကို ဖူးျမင္းရသလုိ ခံစားမိပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၀ ခု ေအာက္တုိဘာ ၃၀ ရက္ေန႕က အပါး ၆၅၀ ေသာ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားက အမိေျမက ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ၾကီးဆီသို႔ ဖူးရသလို ဆုမၾတာကြ်န္းေပၚက ေရႊတိဂုံပုံတူေစတီေတာ္ၾကီးဆီသုိ႕ အားတက္သေရာ ၀မ္းပန္းတသာ ၾကြေရာက္ဖူးျမင္ေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။ အျခားအျခားႏုိင္ငံအသီးအသီးမွ ရဟန္းေတာ္မ်ားလည္း အလားတူ ခံစားခ်က္မ်ိဳးရွိမည္ဟု ထင္မိပါသည္။
ဤ အလြန္မြန္ျမတ္သည့္ ပြဲေတာ္ၾကီးသုိ႔ ၾကြေရာက္ေတာ္မူလာေၾကေသာ ခရစ္ယာန္, မြတ္ဆလင္ဘာသာ၀င္ ညီအကိုေမာင္ႏွမ အားလုံးကို လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ၾကိဳဆုိပါတယ္။ အရင္ကဘာသာေရးပြဲေတာ္ေတြမွာလည္း မ်ားစြာေသာ ဘာသာေရးအဖြဲ႔၀င္မ်ားကိုလည္း ယခုလုိ စုံစုံညီညီ ရွိခဲ့ဖူးပါသည္။ တကယ္ေတာ့ တပည့္ေတာ္တုိ႔ဟာ လက္ေတြ႔အားျဖင့္ အခ်င္းခ်င္း ယုံၾကည့္မႈေတြရျပီး ေအာင္ျမင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။ Orgnizing Committee ရဲ့ ကိုယ္စား ဒီလိုတသက္ေအာက္ေမ့ဖြယ္ရာ ပြဲၾကီးကို ျပဳလုပ္ေပးေသာ အင္ဒိုနီးရွား အစုိးရအား ရင္ထဲက လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲကို ေက်းဇူးဥပကာရ တင္မိပါေၾကာင္းပါ ဘုရား။
အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံဟာ ကမၻာ့ဘာသာေရးသမဂၢ၏ အု႒္ျမစ္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေသာ ကုိးကြယ္မႈကို ျပလုိက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။ တပည့္ေတာ္တုိ႔ အားလုံး အစြန္းေရာက္၀ါဒႏွင့္ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ ေခတ္ၾကီးမွာ ဒီလုိစိတ္ဓာတ္မ်ိဳး တုိးတက္လာေအာင္ အထူးၾကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။ ဘုရားတပည့္ေတာ္ဟာ တေယာက္ႏွင့္တေယာက္ အမွားရွိက ခြင့္လႊတ္ျခင္း သည္းခံျခင္းျဖင့္ ကမၻာေျမၾကီးေပၚမွာ အတူေနႏိုင္ဖုိ႔ရန္ ၾကိဳးစားရမွာပါဘုရား။ ႏုိင္ငံအခ်င္းအခ်င္း အျပန္အလွန္ မိတ္ေဆြအျဖစ္ဆက္ဆံရာမွာ သည္းခံ ခြင့္လႊတ္ျခင္းဟူေသာ စိတ္ဓာတ္ကို ထားရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းျခင္း ညီညြတ္ျခင္းဟူေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္သာ ကမၻာၾကီးကို လွပေစမွာျဖစ္ျပီး ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔ ေနသင့္ေနထုိက္ေသာ လွပေသာ ကမၻာၾကီးျဖစ္မွာပါဘုရား။

အႏွစ္ခ်ဳပ္ျပီး ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ကမၻာၾကီး ရင္ဆုိင္ေနရေသာ ႏ်ဴးကလီးယား, သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္, ဆင္းရဲငတ္မြတ္ျခင္း, ေရာဂါဘယမ်ား, စြမ္းအင္, အၾကမ္းဖတ္ျခင္း, အစြန္းေရာက္ျခင္းႏွင့္ စစ္မက္ရဲ့ ျခိမ္းေျခာက္မႈစေသာ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ အထက္ပါဆုိခဲ့ေသာ နည္းကလြဲ၍ မရွိပါဘုရား။ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ပုံတူ အေနကဇာတင္ပူေဇာ္ပြဲၾကီးႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ကမၻာ့ဗုဒၶဘာသာ ညီလာခံၾကီးသုိ႔ တက္ေရာက္လာၾကေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ား ဥပါသကာ ဥပါသိကာမမ်ားသည္ ယေန႔ျပဳလုပ္ က်င္းပခဲ့ေသာ အလြန္ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားေသာ ပြဲၾကီး၏အမွတ္တရမ်ားကို မိမိတုိ႔ ႏုိင္ငံအသီးသီးသို႔ သယ္ေဆာင္သြားၾကမည္ဟု ယုံၾကည္မိပါသည္ဘုရား။ ေရႊတိဂုံေစတီပုံတူကို ျပဳလုပ္ပူေဇာ္ၾကျခင္းျဖင့္ ေဗာေရာဗုေဒါ ဘုရားၾကီးကို ဖူးေမွ်ာ္ခြင့္ရၾကျခင္းသည္ ဘုရားတပည့္ေတာ္မ်ားအတြက္ အလြန္မြန္ျမတ္တဲ့ အခြင့္ေရးၾကီးျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ ဤကဲ့သုိ႔ သမုိင္းမွတ္တုိင္ ေစတီေတာ္ၾကီးကို တည္ထားကိုးကြယ္ရျခင္းျဖင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ စည္းလုံးညီညြတ္ေရးတုိ႔ကို လူသားအားလုံးအတြက္ ဆုေတာင္းေပးပါတယ္ဘုရား။

အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံတ၀ွမ္းလုံး ျမတ္ဗုဒၶ၏အဆုံးအမမ်ား ထြန္းလင္းေတာက္ပပါေစ။ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသား အားလုံး ခ်မ္းသာသုခမ်ားႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈသရဖူမ်ား ထာ၀ရ ပုိင္ဆုိင္ႏုိင္ပါေစ။

ေဒါက္တာမ်ိဳးျမင့္
ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္

ေဒါက္တာမ်ိဳးျမင့္၏ Keynote Speech ကို အတက္ႏုိင္ဆုံးအဆင္ေျပေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုထားသည္၊

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ပါေစ
သီတဂူစတား
၂၇-၁၁-၂၀၁၀

Posted in: မိန္႔ခြန္း