စာမိတ္ဆက္
ပူဇာ စ ပူဇေနယ်ာနံ ဧတံ မဂၤလမုတၱမံ- ပူေဇာ္သင့္သူကို ပူေဇာ္ျခင္းက မြန္ျမတ္ေသာ မဂၤလာဟူသတည္း။ ဆရာနဲ႕ တပည့္ဆုိရာ၀ယ္ ဆရာသည္ ပူဇေနယ်- အပူေဇာ္ခံျဖစ္သည္၊ မိဘႏွင့္ သားသမီးတြင္ မိဘက အပူေဇာ္ခံျဖစ္သည္။ လူၾကီးႏွင့္ လူငယ္တြင္ လူၾကီးသည္ အပူေဇာ္ခံ ပူဇေနယ် ျဖစ္သည္။ ထုိနည္းတူစြာ အကိုၾကီး အမၾကီးမ်ားသည္ ညီငယ္ ႏွမငယ္မ်ား၏ အပူေဇာ္ကို ခံယူထုိက္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္အတြက္ ပူဇေနယ်ပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားကို ျမတ္ဗုဒၶ၏အဆုံးမေအာက္တြင္ ၾကီးျပင္းလာရာကား ၾကီးသူကို ရုိေသ ငယ္သူကို ေလးစားသည့္ ယဥ္ေက်းမႈကို ပုိင္ဆုိင္ထားသူမ်ားျဖစ္ၾကသည့္အတြက္ ကမၻာက ေလးစားၾကည္ညိဳ အားက်ၾကသည္။ အသက္ဂုဏ္ (ဂုဏ၀ုဎၬိ, ၀ယ၀ုဎၬိ) ပညာဂုဏ္ အစရွိေသာ ၾကီးရင့္သူတုိ႔ကို ပူေဇာ္သူတုိ႔အား အခြင့္အေရး ၄ မ်ိဳးရရွိမွာျဖစ္တယ္၊ အသက္ရွည္ျခင္း၊ အဆင္းလွျခင္း၊ ခ်မ္းသာျခင္းႏွင့္ ခြန္အားေကာင္းျခင္း တုိ႔ျဖစ္သည္။ (အဘိ၀ါဒနသီလိႆ နိစၥံ ၀ုဎၬပဇာယိေနာ၊ စတၱာေရာ ဓမၼာ ၀ုဎုႏၱိ အာယု ၀ေဏၰ သုခံ ဗလံ)။ ထို႔ျပင္ ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္းတုိ႔၏ ခ်ီးမြမ္းျခင္းကိုလည္း ရရွိမွာျဖစ္ပါသည္။
ယခုအခါ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေနရာအႏွံ႔အျပား အာစရိယပူေဇာ္ပြဲမ်ား က်င္းပလ်က္ ဆရာမ်ား၏ အဆုံးအမမ်ားႏွင့္ လမ္းညႊန္မႈမ်ားကို နာယူမွတ္သားေနၾကသည္မွာ ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ရာျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၀၅ႏွစ္ ေႏြရာသီက သီတဂူဆရာေတာ္ၾကီး၏ အမိန္႔အရ စာေရးသူသည္ သူငယ္ခ်င္း ေနာင္ေတာ္ ေဒါက္တာ အရွင္ပေညာႏွင့္အတူ မုိးကုတ္ျမိဳ႕သို႔ ေႏြရာသီအဂၤလိပ္စာသင္တန္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈ သင္တန္းအတြက္ သြားခဲ့ၾကသည္။ ထုိသင္တန္းတြင္ အရြယ္စုံ အတန္းစုံႏွင့္ဆရာမမ်ားပင္ တက္ေရာက္ၾက သည္။ သင္တန္းေတြျပီးေသာအခါ ထုိသင္တန္းတြင္ပါေသာ ဆရာမၾကီးတစ္ေယာက္က တပည့္ေတာ္တုိ႔ ဆရာပူေဇာ္ပြဲ ျပဳလုပ္ခ်င္ပါတယ္ဘုရားဟု ေလွ်ာက္သည္။ စာေရးသူတုိ႔က ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူကေလးေတြရဲ့ အလွဴေတြကို ျငင္းလုိက္မိသည္၊ သူတို႔ေလးေတြသည္ အလြန္ႏြမ္းပါးၾကသည္အတြက္ မိမိကပဲ ေပးခ်င္သည္၊ ေထာက္ပံ့ခ်င္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဆရာမၾကီးက ‘‘အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္တုိ႔ ကေလးေတြက ဆင္းရဲၾကတယ္ဆုိတာ မွန္ပါတယ္ဘုရား၊ သုိ႔ေသာ္လည္း ဆရာကို ေလးစားရတယ္၊ ပူေဇာ္ရတယ္ဆုိတာေလးကို သူတုိ႔ေလးေတြကို သိေစခ်င္တာပါဘုရား၊ လက္ဆင့္ကမ္းခ်င္ပါတယ္ဘုရား၊ အဲဒါေၾကာင့္ ခြင့္ျပဳပါဘုရား’’ ဟု ေလွ်ာက္ေသာအခါမွ သေဘာေပါက္၍ ခြင့္ျပဳလုိက္သည္။ ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ထုိကဲ့သုိ႔ အာစရိယ ပူေဇာ္ပြဲမ်ားကို က်င္းပျခင္းသည္ ေနာင္လာေနာက္သား မ်ိဳးဆက္သစ္ေလးေတြအတြက္ လမ္းညႊန္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ယခုအခါ ၀မ္းသာစရာေကာင္းသည္မွာ တကမၻာလုံးက ဆရာကို အသိအမွတ္ျပဳလာၾကသည္၊ ေအာက္တုိဘာလ ၅ ရက္ေန႔ကို ကမၻာ့ဆရာမ်ားေန႔ (The world Teacher’s Day) ဟု အသိမွတ္ျပဳကာ ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးၾကဴးပူေဇာ္ပြဲမ်ား က်င္းပလ်က္ရွိျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
ေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား ကန္ေတာ့စဥ္
သီတဂူအာစရိယပူေဇာ္ပြဲ
ထိုနည္းတူစြာ ၂၃-၁၂-၂၀၁၀ ေန႔ ေန႔လည္ပုိင္းက ရန္ကုန္ျမိဳ႕ သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၶတကၠသုိလ္ ဘုရားခန္းမေဆာင္တြင္ အဓိပတိဆရာေတာ္ၾကီး အမွဴးျပဳေသာ ပါေမာကၡ၊ ကထိက ဆရာမ်ားအား ၂၀၁၀-၂၀၁၁ ပညာသင္ႏွစ္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ပူေဇာ္တဲ့ပြဲကိုက်င္းပရန္ အစီးအစဥ္ဆြဲခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ နဂုိက ၂၃ ရက္ေန႔ နံက္ပုိင္း အေမရိကမွ ျပန္ေရာက္လာမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ အထူးသျဖင့္ အဂၤလန္မွာ ႏွင္းထူထပ္ေနေသာေၾကာင့္ ေလယာဥ္ခရီးစဥ္မ်ားကို ယာယီ ေစာင့္ဆုိင္းထားရျခင္းျဖစ္ရကာ မူလ အစီအစဥ္ေျပာင္းရမလိုျဖစ္ေနသည္၊ ပင့္ျပိး ဖိတ္ျပီးျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ရွိေနေသာ ဆရာမ်ားႏွင့္ ပူေဇာ္ပြဲ သက္မွတ္ျပီး ၂၃ ရက္ေန႔မွာပဲ ဆက္လက္က်င္းပမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္ၾကသည္။ ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ ၂၅ ရက္ေန႔မွ ျပန္ေရာက္မည္ျဖစ္သျဖင့္ ထုိေန႔က်မွ ဆရာေတာ္ၾကီးအား သီးသန္႔ ကန္ေတာ့ရန္သာ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။
အခမ္းအနား အစီအစဥ္
၁။ နေမာ တႆ ျဖင့္ အခမ္းအနား ဖြင့္
၂။ ေက်ာင္းသားမ်ားက ကန္ေတာ့ျပီး ေဒါက္တာအဂၢဓမၼက ဆုေပး ၾသ၀ါဒေပး
၃။ ေဒါက္တာ ဣႏၵက က ၾသ၀ါဒ ေပး
၄။ ေဒါက္တာကိတၱိဗလ က ၾသ၀ါဒေပး
၅။ အရွင္ေကာ၀ိဒ B.A, M.A (Philosophy),Ph.D(Thesis) သီတဂူစတားက ၾသ၀ါဒေပး
၆။ အရွင္ဥကၠံသ M.A (Philosophy,က ၾသ၀ါဒေပး
၇။ ေက်ာင္းသားမ်ားက ကန္ေတာ့ပန္းလႊာ ေလွ်ာက္ထားျခင္း
၈။ ဆရာမ်ားအား လွဴဖြယ္မ်ား ကပ္ျခင္း
၉။ သီတဂူအဓိ႒ာန္ျဖင့္ အခမ္းအနားကို ရုပ္သိမ္းျခင္း
အခမ္းအနား ျပီးဆုံးေသာအခါ ေန႔ဆြမ္းအလွဴရွင္ သီတဂူဦးတင္ေအး မိသားစုမွ ၾကြေရာက္လာၾကေသာ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ဧည့္ပရိသတ္အေပါင္းတုိ႔အား ဒံေပါက္ဆြမ္းျဖင့္ ဧည့္ခံေကြ်းေမြးသည္။
တပည့္ေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ႔ဆုိတာ
ပထမေရႊက်င္ဆရာေတာ္ၾကီး၏ အဆုံးအမမ်ားစြထဲက တစ္ခုေသာ အဆုံးအမတြင္----------------
‘‘ပန္းဘဲဆရာ အထုမခံရေသာ သံတုံးသည္ ဓားေကာင္းတစ္လက္ မျဖစ္ႏုိင္။
ေက်ာက္ဆစ္ဆရာ၏ အျဖတ္မခံရေသာ ေက်ာက္တုံးသည္ ဘုရားမျဖစ္။
ဆရာေကာင္း အဆုံးအမကို မခံရေသာ တပည့္သည္လည္း သူေကာင္းမျဖစ္’’ ဟု ပါရွိသည္။ ဓားေကာင္းတစ္လက္ျဖစ္ဖုိ႔ရန္ သံတုံးသံရုိင္းသည္ ပန္းပဲဆရာ၏ မီးျပင္းျပင္းအတုိက္ခံရျပီး အထုအရုိက္ကို နာနာ ခံရသည္။ ထိုသုိ႔ ပန္းပဲဆရာ၏ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ အထုခံရမွသာ ဓားေကာင္းတစ္လက္ထြက္လာရသည္။
ေက်ာက္ရုိင္း ေက်ာက္တုံးသည္ ေက်ာက္ဆစ္ဆရာ၏ လက္နက္ အၾကီးအေသး အမ်ိဳးမ်ိဳးတုိ႔ျဖင့္ ထုရုိက္ လွီးျဖတ္ ခံရျပီးမွသာ လူတုိ႔ကုိးကြယ္အပ္ေသာ အလြန္သပၸါယ္ေသာ ဘုရားရုပ္ဆင္းတုျဖစ္လာရသည္။
ဆရာသည္ ပန္းပဲဆရာ ပန္းပုဆရာ ေက်ာက္ဆစ္ဆရာတို႔ႏွင့္တူသည္။ မိမိ၏ တပည့္ကို လူတလုံးသူတလုံး ေလာကအလည္မွာ တင့္တယ္ျပီး သာသနာအက်ိဳး ေလာကအက်ိဳးအစီးပြားကို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေသာ တပည့္ေကာင္း သူေတာ္ေကာင္းေလျဖစ္လာႏုိင္ဖုိ႔ရန္ ေျခာက္တန္လွ်င္ေျခာက္ ေျမွာက္တန္ေျမွာက္၍ နာနာေမာင္းႏွင္ေပးရသည္၊ နာနာ ထုေပးရသည္။ ထိုအဆုံးမကို သီတဂူဆရာေတာ္ ၾကီးသည္ မၾကာမၾကာ မိန္႔ဖူးသည့္အတြက္ စာေရးသူတုိ႔ နားရည္ ၀ေနပါျပီ။
ငယ္စဥ္ဘ၀
စာေရးသူသည္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ကထဲက အမရပူရျမိဳ႕ မဟာဂႏၶာရုံေက်ာင္းတုိက္သုိ႔ ေရာက္ခဲ့သည္။ ဖုိးသူေတာ္အရြယ္ ျဖစ္သျဖင့္ သူငယ္ခ်င္း အမ်ားစုေတြကလည္း ကုိရင္ငယ္ ဖုိးသူေတာ္ အငယ္ကေလးမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ထုိေခတ္က ထိုေက်ာင္းတုိက္ၾကီးသည္ စည္းကမ္းၾကီးသည္၊ စည္းစနစ္က်သည္၊ စာသင္နည္းစနစ္ ေကာင္းသည္ဟု နာမည္ေက်ာ္သည္။ ထိုစာသင္တုိက္သုိ႔ ေရာက္ဖုိ႔ရန္မွာ မလြယ္ကူလွေပ၊ ဆရာေတာ္ၾကီး ရွိစဥ္ကဆုိ ပုိလုိ႔ေတာင္ ခက္ခဲသည္၊ ရုပ္ရည္ကိုပါၾကည့္၍ လက္ခံသျဖင့္ ရုပ္ရည္ၾကမ္းေသာ စာေရးသူတုိ႔အဖုိ႔ ထုိေခတ္က ထုိေက်ာင္းသုိ႔ ေရာက္ႏုိင္လိမ့္မည္မဟုတ္။ ငယ္ငယ္ကထဲက အေဆာ့မက္သည္၊ အေဆာ့ သန္သည္၊ သကၤန္းစုတ္၊ အ၀တ္စုတ္ကေလးေတြကို လုံးေအာင္ခ်ဳပ္ျပီး ေဘာ့ကန္ေသာေၾကာင့္ ကြဲခဲ့တဲ့ မီးေခ်ာင္းေတြ၊ ေရေႏြးဓာတ္ဗူးေတြလဲ မနဲဘူး၊ သူမ်ားေတြက ေက်ာင္းပိတ္ရက္ ဥပုသ္ေန႔ကို ေမွ်ာ္ေနၾကေပမဲ့ စာေရးသူက ဥပုဒ္ေန႔ ေရာက္မွာကို ေၾကာက္ေနမိသည္၊ ေက်ာင္းပိတ္၍ စာသင္ပ်က္မွာကို ေၾကာက္လုိ႔မဟုတ္၊ ဥပုသ္ေန႔ေရာက္တုိင္း ဆရာျဖစ္သူ (အာမခံ)က တပည့္ေတြ ေခၚျပီး ၾသ၀ါဒေပးေလ့ရွိသည္၊ တစ္ပတ္စာအတြင္း က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ အျပစ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္ကာ ၾကိမ္နဲ႔ ေဆာ္ေလ့ရွိသည္။ စာေရးသူလည္း တစ္ပတ္ တစ္ခါေတာ့ အနဲဆုံးေတာ့ ေဆာ္ခံရသည္။ ငယ္စဥ္က ဆရာက ထုိကဲ့သုိ႔ ရုိက္ဆုံးမသည္ကို မုန္းမိသည္၊ အသက္အရြယ္ ရလာတဲ့ အခါ ဆရာသမားေတြနဲ႕ ေ၀းေသာအခါမွ ထိုၾကိမ္လုံးေလးကို တမ္းတ အမွတ္ရေနမိကာ လြမ္းေန ေတာ့သည္။
‘‘ နာနာက်င္က်င္၊ အျပစ္ျမင္တုိင္း၊
၀မ္းတြင္း မသုိ၊ ဟုတ္တုိင္းဆုိ၍
က်ိဳးလုိစိတ္က၊ ဆုံးမတတ္သူ ဆရာဟူေလာ့’’ ဆရာ၏ ေစတနာကို ေဖာ္က်ဴးသည္ ကဗ်ာေလးျဖစ္သည္။ ဆရာသည္ အုိးလုပ္သမားႏွင့္လည္း တူသည္ဟူ၍ နီတိဆရာတုိ႔ ဆုိၾကေသးသည္။ အုိးလုပ္သမားသည္ အုိးကို နာနာ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ရုိက္ပုတ္ရာ၀ယ္ အုိးကို ကြဲေစလုိ၍ မဟုတ္ဘဲ အလြန္ခုိင္ခံ့ေသာ အုိးေကာင္းတစ္လုံး ျဖစ္ဖုိ႔ပဲ ျဖစ္သည္။ ဆရာသည္လည္း တပည့္ကို ေျခာက္လန္႔ျခင္းတစ္ဖုံ ေျမွာက္ျခင္းတမ်ိဳး အမ်ိဳးမ်ိဳး ဆုံးမျခင္းသည္ ပ်က္စီးသြားေစဖုိ႔မဟုတ္၊ တပည့္ေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္ဖုိ႔ပဲ ျဖစ္သည္။ ‘‘သိႆာနံ ဟိတံ အစရတီတိ အာစရိေယာ’’ ဟု စာက ဆုိသည္၊ တပည့္တုိ႔၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ျပဳက်င့္အားထုတ္တတ္ေသာေၾကာင့္ အာစရိယ (ဆရာ) ဟု ေခၚသည္။
ေရႊအုိးျပေသာ ဆရာ
ဆရာသည္ ေျမ၀ယ္ျမဳတ္ထား ေရႊအုိးကို ေဖာ္ထုတ္ျပေသာ သူႏွင့္လည္း တူသည္ဟု ဘုရားအဆုံးအမတြင္ ေတြ႕ရသည္။ တခါက ေက်ာင္းမွာ ေ၀ယ်ာေ၀စၥျပဳလုပ္ေနေသာ အဖုိးအုိ ရာဓပုဏၰားၾကီးသည္ ရဟန္း၀တ္လုိေသာ ဆႏၵရွိေနေပမဲ့ ဘယ္ရဟန္းေတာ္ကမွ သူ႔ကို ဂရုမစုိက္၊ အေလးမထား၊ ဘုရားရွင္၏ ဥာဏ္ေတာ္ထဲတြင္ ပုဏၰားၾကီး တရားထူးရမည္ကို ထင္လာသည္၊ ဘုရားရွင္က ရဟန္းမ်ား စုေ၀းရာတြင္ ‘‘ရာဓပုဏၰားၾကီးကို မည္သူ တာ၀န္ခံ ရဟန္းျပဳေပးႏိုင္မလဲ?’’ဟု ေမးရာ ရဟန္းေတာ္အမ်ားစု တိတ္ဆိတ္ေနရာမွ အရွင္သာရိပုတၱရာမေထရ္က ‘‘ ဘုရားတပည့္ေတာ္ တာ၀န္ယူ ေပးပါမည္၊ တစ္ခ်ိန္ေသာ အခါက ဘုရားတပည့္ေတာ္အား ဆြမ္းတစ္ဇြန္းမွ် ေလာင္းလွဴဖူးပါတယ္ဘုရား’’ ဟု ေလွ်ာက္လုိက္ေသာအခါ ရဟန္းမ်ားအားလုံး အံ့အားသင့္သြားၾကသည္။ ထုိ႔ေနာက္ မ်ားမၾကာမီမွာပဲ ရာဓရဟန္းၾကီး ရဟႏၱာျဖစ္သြားျပီးေသာအခါ ဘုရားရွင္က ရာဓပုဏၰားၾကီးသည္ ေျပာစကား နားေထာင္သည္၊ ေျပာရဆုိရလြယ္ကူသည္ျဖစ္ရကား ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ တပည့္မ်ိဳး ဘယ္ေလာက္ လုိခ်င္ပါသလဲဟု အရွင္ သာရိပုတၱရာအား ေမးရာ မ်ားစြာ အလုိရွိပါေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားဖူးသည္။ ရာဓရဟန္းၾကီးသည္ ေျပာစကား ဆုိစကား နားေထာင္ျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ‘‘နိဓီနံ၀ ပ၀ေတၱယ်၊ ယံ ပေႆ ၀ဇၨဒႆိနံ။ နိဂၢယွ၀ါဒႎ ေမဓာ၀ႎ၊ တာဒိသံ ပ႑ိတံ ဘေဇ။ တာဒိသံ ဘဇမာနႆ ေသေယ်ာ ေဟာတိ န ပါပိေယ်ာ= အျပစ္ကို ျပ၍ ဆိုဆုံးမေသာ ဆရာကို စိတ္မဆုိးသင့္၊ အျပစ္မျမင္သင့္ဘဲ ေျမ၀ယ္ျမဳတ္ထား ေရႊအုိးကို ေဖာ္ထုတ္ျပသကဲ့သို႔ မွတ္ယူက လုိက္နာသင့္ေၾကာင္း၊ ထုိသို႔လုိက္နာျခင္းေၾကာင့္ ထုိတပည့္ ၾကီးပြားရုံသာပဲ ရွိေတာ့၏၊ ဘယ္ေတာ့မွ မပ်က္ဆီး၊ မဆုတ္ယုတ္ ’’ဟု မိန္႔ေတာ္မူသည္။ (ဓမၼပဒအ႒ကထာ)။
ဆရာ ၅ မ်ိဳး
စာေပမွာေတာ့ ဆရာ ၅ မ်ိဳးျပထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ဆရာမ်ားဆုိေပမဲ့ ေလာကလူသား (ေလာကီ) သားတုိ႔အတြက္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ ဆရာအမ်ိဳးမ်ိဳးတုိ႔မွာ-------------
၁။ ပဗၺဇၨာစရိယ- ရွင္ျပဳေပးေသာ ဆရာ၊ ဥပမာ- ျမတ္ဗုဒၶ၏သားေတာ္ ရွင္ရာဟုလာကို ရွင္ျပဳေပးေသာ ဆရာသည္ အရွင္သာရိပုတၱရာျဖစ္သည္။
၂။ ဥပသမၸဒါစရိယ- ရဟန္းျပဳေပးေသာ ဆရာ၊ စာေရးသူအား ရဟန္းျပဳေသာ ဥပဇၥ်ာယ္သည္ အမရပူရျမိဳ႔ မဟာဂႏၶာရုံေက်ာင္းတုိက္ၾကီး၏ ယခုလက္ရွိ နာယကခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ အရွင္ကု႑လာဘိ၀ံသ အဂၢမဟာပ႑ိတ မေထရ္ျဖစ္သည္။
၃။ နိႆယာစရိယ- နိသ်ည္းေပးေသာ ဆရာ။
၄။ ဥေဒၵသာစရိယ- စာေပသင္ၾကားေပးေသာ စာခ်ဆရာမ်ား။
၅။ ၾသ၀ါဒါစရိယ- ဆုံးမစကား ေျပာၾကားေပးျခင္း၊ လမ္းညႊန္ျခင္း၊ မေကာင္းျမစ္တာ ေကာင္းရာ ညႊန္ေသာ ဆရာဟူ၍ စာေပမွာ ေတြ႔ရွိရသည္။
ရွင္ျပဳျခင္း ရဟန္းခံစသည္ျဖင့္ သာသနာႏွင့္ဆုိင္ေသာ ဆရာျဖစ္ေပမဲ့ နံပါတ္ ၄ ႏွင့္ ၅ တုိ႔သည္ ေလာကီ ေလာကုတ္ ၂ မ်ိဳးလုံးဆုိင္ေသာ ဆရာမ်ားျဖစ္သည္။
ဆရာ့တာ၀န္
စာေရးသူတုိ႔ ငယ္စဥ္က ေက်ာင္းသုံးဗလာစာအုပ္ေတြ၏ ေနာက္ေက်ာတြင္ ဆရာ့က်င့္၀တ္၊ တပည့္က်င့္၀တ္၊ မိဘႏွင့္ သားသမီးတုိ႔ က်င့္၀တ္ဟူ၍ အလြယ္တကူ ၾကည့္ႏုိင္ေအာင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သုိ႔ေသာ္ ထုိ လူသားတုိင္း ဘာသာတုိင္း က်င့္သုံးရမည့္ က်င့္၀တ္ (Universal Duties) ေတြအစား ရုပ္ရွင္မင္းသား မင္းသမီးမ်ားႏွင့္ ေၾကာ္ျငာေတြက ေနရာယူလာသည္ကို ေတြ႕ရသျဖင့္ ႏွေျမာတသ ျဖစ္မိသည္။ ထုိ က်င့္၀တ္မ်ားစြာမွ ဆရာ့ဂုဏ္မ်ားကိုသာ သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္မွာ ဆုိထားသည့္အတုိင္း ျပန္လည္ ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။
ထုိဆရာ့ဂုဏ္အဂၤါ ၅ပါးကား---
၁။ အေႏၱ၀ါသိ ံအႏုကမၸႏၱိ- ဘယ္အရပ္ေရာက္ေရာက္ အစဥ္သနား ေစာင့္ေရွာက္၏။
၂။ သု၀ီနိတံ ၀ိေနႏၱိ- ဆုံးမသင့္ ဆုံးမထုိက္ေသာ အရာမွန္သမွ်တုိ႔ကို ဆုိ ဆုံးမေပး၏။
၃။ သုဂၢဟိတံ ဂါဟာေပႏၱိ- သင္သင့္ သင္ထုိက္ေသာ အတတ္ပညာမ်ားကို သင္ေစ၏။
၄။ သဗၺသိပၸႆုတံ သမကၡာယိေနာ ဘ၀ႏၱိ- ဆရာစားမခ်န္ မိမိတတ္ေသာ ပညာရပ္ အားလုံးကုိ သင္ေပး၏။
၅။ မိတၱာမေစၥသု ပဋိယာေဒႏၱိ- မိတ္ေဆြေကာင္းတုိ႔ အထံမွာ စိတ္ခ်စြာ အပ္ႏွင္းေပး၏။
အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ ဆရာရွိႏုိင္သည့္ အရပ္ဘက္သို႔ မွန္းျပီး ရွိခုိးေလ့ရွိသတဲ့။ တခါက ဆရာဆုိတာကို ကုိယ့္ရဲ့ ေတာင္ဘက္အရပ္မွာ ထားျပီး ပူေဇာ္ၾကရမယ္လုိ႔ သိဂၤါလအမည္ရွိ သူၾကြယ္တေယာက္အား ေဟာၾကားခဲ့။ အေၾကာင္းကား ဆရာသည္ ထုိဂုဏ္အဂၤါ ၅ ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ထုိငါးပါးေသာ ဂုဏ္တုိ႔ေၾကာင့္ ေတာင္အရပ္ႏွင့္ တူေသာ ဆရာသည္ တပည့္တုိ႔၏ အရုိေသ ပူေဇာ္အထူးကို ခံထုိက္၏။ တပည့္တုိ႔အတြက္ ပညာရွိကို ဆည္းကပ္ျခင္း မဂၤလာ၊ ပူေဇာ္သင့္သူကို ပူေဇာ္ေသာ မဂၤလာ၊ ဂါရ၀ႏွင့္ နိ၀ါတမဂၤလာ၊ ဓမၼသာကစၦမဂၤလာ အစရွိေသာ မဂၤလာတရားတုိ႔ကို ရေစႏုိင္၏။
ဆရာ့အေပၚမာနၾကီးသူ
ဆရာႏွင့္ဆက္စပ္ျပီး ျဗာဟၼဏသံယုတ္ မာနတၳဒၶသုတ္မွာ ဆုိထားေသးသည္။ တခါက ပုဏၰားတစ္ေယာက္သည္ အလြန္ခက္ထန္ေသာ မာနရွိ၏၊ အေမကို ရွိမခုိး၊ အေဖကို ရွိမခုိး၊ အစ္ကို အမတုိ႔ကိုလည္း မေလးစား။ ထုိသို႔မာနၾကီးေသာ ပုဏၰားသည္ သူ၏စိတ္ကို သိေနေသာ ျမတ္စြာဘုရားအား ရုိေသေလးစားသည္။ မိဘ အစ္ကိုအမကို ရွိခိုးေလ့မရွိေသာ ပုဏၰားတစ္ေယာက္ကား ဘုရားရွင္အား ရွိခုိးေနသည္ကို ျမင္ၾကရေသာ ပရိသတ္ကို အံၾသေစ၏။ ျမတ္စြာဘုရားအေပၚၾကည္ညိဳလာေသာ ထုိမာနၾကီးေသာ ပုဏၰားသည္ ‘‘အရွင္ဘုရား- ဘယ္လုိပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကို မာနမထားသင့္လဲ၊ ဘယ္လုိပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ရွိခုိးသင့္ပါသလဲဘုရား’’ ဟု ဘုရားအား ေလွ်ာက္ထားရာ-- ဘုရားရွင္က‘‘ ပုဏၰား- အမိ၊ အဖ၊ အစ္ကို၊ အမ ႏွင့္ ဆရာသမားမ်ားအေပၚတုိ႔၌ မာနမထားသင့္၊ ရွိခုိးသင့္၏၊ ရုိေသသမႈကို ျပဳကုန္ရာ၏’’ဟု မိန္႔၏။ တဖန္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကိုလည္း မာန္မာန ခ်ိဳးနိမ္၍ ရွိခုိးရာ၏ဟု မိန္႕ေတာ္မူေသာ ျမတ္ဗုဒၶ၏စကားကို ပုဏၰားၾကီး ေက်နပ္ႏွစ္သက္ကာ တစ္သက္ပတ္လုံး မိဘ ဆရာ အစ္ကိုအစ္မမ်ားကို ရုိေသ ရွိခုိးေလေတာ့သတည္း။
(မာတရိ ပိတရိ စာပိ၊ အေထာ ေဇ႒မွိ ဘာတရိ။
အာစရိေယ စတုတၳမွိ၊ ေတသု မာနံ န ကရိယာထ။
ေတသု အႆ သဂါရေ၀ါ၊
တ်ႆ အပစိတာ အႆု၊
တ်ႆု သာဓု သုပူဇိတာ။)
ဆရာကို အေကာင္းဆုံး ပူေဇာ္ျခင္း
တပည့္ေတြက ဆရာမ်ားအား ပစၥည္းပစၥယျဖင့္ ကန္ေတာ့ျခင္းထက္ ေအာင္ျမင္ေသာ တပည့္ေကာင္းတစ္ေယာက္၊ သာသနာအက်ိဳး ေလာကအက်ိဳး ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေသာ တပည့္ေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္ဖုိ႔ကို လိုလားၾကသည္။
တခါက နတ္ေတြ ျဗဟၼာေတြ လူေတြက ျမတ္ဗုဒၶအား ပန္းေတြ နံ႔သာေတြ လူဖြယ္ ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ပူေဇာ္ေနၾကျခင္းႏွင့္စပ္လ်င္းျပီး အရွင္အာနႏၵာအား ျမတ္ဗုဒၶ မိန္႔ၾကားသည္မွာ ‘‘ အာနႏၵာ- ဤကဲ့သုိ႔ေသာ လူဖြယ္ေတြ ပန္းနံ႔သာေတြျဖင့္ ပူေဇာ္ျခင္းသည္ ငါ့ဘုရားအား အေကာင္းဆုံး ပူေဇာ္ျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္။ ငါ့ဘုရားရွင္၏ အလုိေတာ္က် တရားေတာ္အတုိင္း အားထုတ္ျခင္း လုိက္နာျခင္းျဖင့္သာ ငါ့ဘုရားအား အေကာင္းဆုံး ပူေဇာ္ျခင္းမည္၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆရာကို ပူေဇာ္လုိေသာ တပည့္အေပါင္းတုိ႔သည္ ဘုရားရွင္၏အဆုံးအမျဖစ္ေသာ ၀ိနည္းကို လုိက္နာ၊ ၀ိနည္းသည္ ငါတုိ႔၏ စည္းကမ္း၊ ဓမၼသည္ ငါ့တုိ႔၏ အခြင့္အေရး ဟူ၍ ခံယူကာ အားထုတ္ၾကျခင္းျဖင့္ ပူေဇာ္ႏုိင္ၾကပါေစကုန္သတည္း။
က်မ္းကိုးမ်ား
၁။ ဓမၼပဒအ႒ကထာ
၂။ ပါထိက၀ဂၢပါဠိေတာ္ (ထုိအ႒ကထာ)
၃။ ခုဒၵပါဌ (သုတၱနိပါတ)
၄။ အဂၤုတၱရနိကာယပါဠိေတာ္
၅။ ၀ိနည္းမဟာ၀ါ
၆။ ပါထိက၀ဂ္ပါဠိေတာ္
၇။ ျဗဟၼာဏသံယုတ္
၇။ သီတဂူ ဓမၼအသံ (The Voice of Dhamma) ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ထုတ္၊
အာစရိယပူေဇာ္ပြဲကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ဤပုိ႔စ္ကို ေရးသား ပူေဇာ္ပါသည္။
သီတဂူစတား
၂၃-၁၂-၂၀၁၀
0 comments:
Post a Comment