သီတဂူဆရာေတာ္၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ ဂုိဏ္းေပါင္းစုံ သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီး ၁၃၇၆-ခု၊ (သာသနာေတာ္ႏွစ္-၂၅၅၈ႏွစ္) ကဆုန္လဆန္း (၁၅)ရက္

သီတဂူဆရာေတာ္၏
ေလွ်ာက္ထားခ်က္
ဂုိဏ္းေပါင္းစုံ သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီး
၁၃၇၆-ခု၊ (သာသနာေတာ္ႏွစ္-၂၅၅၈ႏွစ္) ကဆုန္လဆန္း (၁၅)ရက္

ယေန႔ ဂုိဏ္းေပါင္းစုံသံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီးသုိ႔ ၾကြေရာက္ေတာ္မူလာၾကကုန္ေသာ ၾသ၀ါဒါစရိယ ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ား၊ သံဃမဟာနာယက ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ား၊ ဗဟုိသံဃ၀န္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ သမၼဳတိရ၊ အထူးပင့္သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တုိ႔ဘုရား---။ ဘုရားတပည့္ေတာ္ ဥာဏိႆရ ဂါရ၀ေမတၱာျဖင့္ ေရွးဦးစြာ ဦးညြတ္အရိုအေသ ျပဳအပ္ပါသည္ဘုရား။

ဘုရားတပည့္ေတာ္ မေန႔က ဗီယတ္နမ္ႏုိင္ငံ ဗုဒၶဘာသာအစည္းအေ၀းၾကီးမွ ျပန္လာခဲ့ပါတယ္ဘုရား၊ ႏုိင္ငံေပါင္း (၉၅)မွ ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္း၊ ဗုဒၶဘာသာဂုိဏ္းေပါင္းစုံက ေခါင္းေဆာင္ေပါင္း (၁၅၀၀) ေက်ာ္ တက္ေရာက္ၾကပါတယ္ဘုရား။ အဲဒီအစည္းအေ၀းၾကီးမွာ ဘုရားတပည့္ေတာ္ “၆” မိနစ္ စကားေျပာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဗုဒၶေန႔ အစည္းအေ၀းမွာေတာ့ “၈” မိနစ္ စကားေျပာခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ အဲဒီေတာ့ ဒီကေန႔ ျမန္မာသံဃ ဂုိဏ္းေပါင္းစုံအစည္းအေ၀းမွာ တပည့္ေတာ္အား “၁၅” မိနစ္ စကားေျပာခြင့္၊ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ ျပဳေတာ္မူပါဘုရား။

 အႏုပၸႏၷ ပုဗၺာဓမၼာ ဥပၸဇၨႏၱိ၊ ဥပၸႏၷာ ဓမၼာ နိရုဇၥ်ႏၱိ- မျဖစ္ေပၚဘူးတာေတြ ျဖစ္ေပၚလာၾကကုန္ျပီ၊ ျဖစ္ေပၚျပီးတာေတြလဲ ကြယ္ေပ်ာက္ ခ်ဳပ္ျငိမ္းကုန္ျပီ။ နိစၥန၀ါသခၤါရာ ဥပၸဇၨႏၱိ ၀ယႏၱိ စ- သခၤါရတရားေတြဟာ ျဖစ္ေပၚလာလုိက္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားလုိက္၊ အေဟာင္းအေဟာင္းေတြ ကြယ္ေပ်ာက္၍ အသစ္အသစ္ေတြ ေပၚေပါက္ ေပၚေပါက္လာတတ္ၾကပါသည္ဘုရား။ အဲဒါ သခၤါရတရားတုိ႔ရဲ့ ဓမၼတာပါပဲ ဘုရား။ ဘုရင္ေခတ္က ဘုရင္ခန္႔တဲ့ သံဃရာဇာ သာသနာပုိင္ေခတ္ေတြ ကုန္ဆုံးသြားတဲ့အခါ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ၾကိဳကာလမွာ လြတ္လပ္ေရးဦးတည္ခ်က္နဲ႔ သံဃအဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါသည္ဘုရား။ လြတ္လပ္ေရး ရျပီးေနာက္မွာလဲ သာသနာေရး ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ အေရးမ်ိဳးစုံေရာယွက္တဲ့ သံဃအဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါသည္ဘုရား။

ဖဆပလ အစုိးရ လက္ထက္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ ဗုဒၶသာသနာအဖြဲ႔ကုိ တည္ေထာင္ျပီး အက္ဥပေဒမ်ား ျပဳစု၊ ပါလီမန္မွာ ျပ႒ာန္းအတည္ျပဳ၊ ဆ႒သံဂါယနာတင္ပြဲၾကီးမ်ား ဆင္ႏႊဲျပီး သာသနာေတာ္ကို အားေပးေထာက္ပံ့ခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ဖူးပါသည္ဘုရား။ ထုိ႔ျပင္ ဗုဒၶသာသနာကုိ တရား၀င္ အခုိင္အမာ ေထာက္ပံ့ ေစာင့္ေရွာက္ဘုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားနဲ႔ တိပိဋကေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔ အက္ဥပေဒ၊ ဓမၼာစရိယ အက္ဥပေဒ၊ ပါဠိပထမျပန္ အက္ဥပေဒ၊ ပါဠိတကၠသုိလ္အက္ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္း၍ ခုိင္မာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ဖူးပါသည္ ဆရာေတာ္ အရွင္သူျမတ္တုိ႔ဘုရား။
၁၉၆၂-ခုႏွစ္မွာေတာ့ ေခတ္ေျပာင္း ေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ တပ္မေတာ္က ႏုိင္ငံေရးအာဏာကို သိမ္းပုိက္လုိက္ျပီး ပါတီစုံပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီစံနစ္ကုိ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ပါသည္။ ျမန္မာဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကို ခ်မွတ္ျပီး တစ္ပါတီ အာဏာရွင္ စံနစ္ကို က်င့္သုံးခ်ီတက္ခဲ့ပါသည္ဘုရား။ အဲဒီတစ္ပါတီအာဏာရွင္ စံနစ္ရဲ့လက္ေအာက္မွာ တပည့္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ သာသနာေရး အားေပးေထာက္ပံ့မႈဆုိင္ရာ အက္ဥပေဒအားလုံး ဖ်က္သိမ္းျခင္းခံလုိက္ရပါသည္ ဘုရား။ ထုိ႔ျပင္ ဆုိရွယ္လစ္တစ္ပါတီ အာဏာရွင္စံနစ္ရဲ့ အာဏာအရွိန္အဟုန္ အျမင့္တက္ဆုံးလုိ႔ ဆုိရမယ့္ ၁၉၈၀-ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္ သံဃအဖြဲ႔အစည္းအားလုံးကို ဖိႏွိပ္ဖ်က္သိမ္း၊ သာသနာသန္႔ရွင္းေရးအလုပ္၊ ႏုိင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါသည္။ တစ္ပါတီအာဏာရွင္စံနစ္ရဲ့ လမ္းညႊန္မႈေအာက္မွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ၾကီးထဲမွာ တစ္ပါတီစံနစ္ရဲ့ အေငြ႔အသက္ေတြ၊ တစ္ပါတီအာဏာရွင္ စံနစ္ရဲ့ အေသြးအေရာင္ေတြ လြမ္းမုိးလွ်က္၊ ငုတ္၀င္လွ်က္ရွိေနပါေသးသည္ ဘုရား။ အဲဒါေတြ ျပင္ရမွာပါဘုရား။

ဥပမာ- ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္တြင္ “ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယက”အဖြဲ႔မ်ားမွ တစ္ပါး၊ အျခား မည္သည့္ သံဃအဖြဲ႔အစည္းမွ် မရွိေစရ” ဆုိတဲ့ အခ်က္မ်ိဳးဟာ တစ္ပါတီအာဏာရွင္ စံနစ္ရဲ့ အေငြ႔အသက္ေတြ က်န္ေနေသးတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါပဲဘုရား။ ယေန႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ အေျခအေနအရ- သံဃအဖြဲ႔အစည္းေတြ မ်ားစြာ လုိအပ္ေနပါတယ္ဘုရား။
+ မိဘမဲ့ ကေလးမ်ား ေစာင့္ေရွာက္ေရးအတြက္ သံဃအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊
+ အားကိုးရာမဲ့ မိန္းကေလးမ်ား ကယ္တင္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး သံဃအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊
+ သဘာ၀ေဘးဒါဏ္သင့္ေရာက္ရာ ေဒသမ်ားက ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး သံဃအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊
+ ဘုန္းေတာ္ၾကီးသင္ မူလ၊ အလယ္၊ အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားဆုိင္ရာ ပညာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ သံဃအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊
+ ျပည္ပသာသနာျပဳလုပ္ငန္းဆုိင္ရာ သံဃအဖြဲ႔အစည္းမ်ား စသည္ျဖင့္ လူမ်ိဳးေရး၊ လူမႈေရး၊ သာသနာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈဆိုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ၾကီးက ဦးေဆာင္၍ စည္းကမ္းဥပေဒ အနည္းဆုံးျဖင့္ သည္းခံျခင္းေပါင္းမ်ားစြားျဖင့္၊ ခြင့္လြတ္ျခင္းေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္ လက္တြဲေခၚေဆာင္ ဖြဲ႔စည္းသြားဘုိ႔ တုိက္တြန္း ေလွ်ာက္ထားပါသည္ ဘုရား။

ထုိ႔ျပင္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းဆုိတဲ့ ဥပေဒပုဒ္မၾကီးနဲ႔ အင္အားခ်ိနဲ႔တဲ့ ကူးတုိ႔ဂုိဏ္း၊ ငွက္တြင္းဂုိဏ္း၊ ေ၀ဠဳ၀န္ဂုိဏ္းစတဲ့ ဂုိဏ္းကေလးေတြကို ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ထဲမွာ ပါ၀င္ခြင့္မရေအာင္ တားျမစ္ထားျခင္းဟာလည္း ယေန႔ေခတ္မွာ အလြန္အဆင္မေျပတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။ ယေန႔ေခတ္မွာ ပါတီစုံပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ကို တည္ေဆာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္သည့္ အားေလွ်ာ္စြာ အင္အားငယ္တဲ့ သူေတြကုိ အင္အားၾကီးတဲ့သူေတြက အားေပးရမွာပါ၊ တြဲေခၚသြားရမွာပါ။ လူဦးေရ သိန္းဂဏန္းမွ်သာရွိတဲ့ “၀”လူမ်ိဳးစုမ်ား၊ ကုိးကန္႔လူမ်ိဳးစုမ်ား၊ နာဂလူမ်ိဳးစုမ်ားဟာ သီးျခားအစုိးရဖြဲ႔ျပီး ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္မ်ား ရေနၾကပါျပီဘုရား။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ကန္႔သတ္ခ်က္နဲ႔ ေဘးဖယ္ထားခံရတာၾကာျပီျဖစ္တဲ့ ဂုိဏ္းငယ္ကေလးမ်ားကို မဟာနာယကအဖြဲ႔ထဲ အလုိအေလ်ာက္ပါ၀င္ခြင့္ ေပးလုိက္ဘုိ႔ ေလွ်ာက္ထားလုိပါတယ္ ဘုရား။
ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္တုိ႔ဘုရား--- တပည့္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ၾကီးဟာ ႏုိင္ငံေတာ္မွာ ရွိသမွ်သာသနာေရး၊ လူမႈေရး၊ သံဃအဖြဲ႔အားလုံးႏွင့္ တသားတည္း၊ တစုတေပါင္းတည္း ေပါင္းစည္းမိဘုိ႔ သိပ္လုိအပ္ပါတယ္ဘုရား။ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ၾကီးရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ သုံးခု ခ်မွတ္ထားတာ ရွိပါတယ္ဘုရား။ 

 အဲဒီအထဲမွာ--
၁၊ သာသနာေတာ္ သန္႔ရွင္းေရး
၂၊ သာသနာေတာ္ တည္တံ့ေရး
၃။ သာသနာေတာ္ ျပန္႔ပြာေရး လုိ႔ သုံးခ်က္ ေတြ႔ရပါတယ္ဘုရား။
ဘုရားတပည့္ေတာ္ စိတ္စုိက္ေနမိတာက သာသနာေတာ္ တည္တံ့ေရးဆုိတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ တည္တံ့ေရးအတြက္ ဆရာေတာ္မ်ားက ပရိယတၱိသည္သာလွ်င္ ပဓာနဟူ၍ ဖြင့္ဆုိေတာ္မူၾကပါတယ္။ ဘုရားတပည့္ေတာ္ကေတာ့ ပရိယတၱိႏွင့္ ပဋိပတၱိအားထုတ္ေတာ္မူၾကသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းတုိက္မ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဘုိ႔၊ ထိန္းသိမ္းေပးဘုိ႔လဲ အထူးအေရးၾကီးတယ္လုိ႔ ဆုိခ်င္ပါတယ္ဘုရား။ တပည့္ေတာ္ လြန္ခဲ့ေသာ ခုႏွစ္ရက္က ထုိင္းႏုိင္ငံ ေတာင္ပုိင္း၊ ဟတ္ယုိင္ျမိဳ႕မွာ တရားေဟာပါတယ္။ ေက်ာင္းတုိက္ေတြ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ သံဃာေတာ္ေတြမရွိေတာ့ပါဘူး၊ ဆြမ္းခံထြက္ရင္ ရဲအေစာင့္နဲ႔ သြားရပါတယ္၊ ေခ်ာင္းေျမာင္း ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ Religious Terrorisms ေတြေၾကာင့္ သာသနာေတာ္ တည္တံ့ေရးအတြက္---
၁၊ Preservation of Buddha Sasana= ဗုဒၶသာသနာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔
၂၊ Protection of Buddha Sasana= ဗုဒၶသာသနာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ ဆုိတဲ့ ထိန္းသိမ္းျခင္းနဲ႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း ႏွစ္ခုဟာ အထူးပဲ အေရးၾကီးပါတယ္ဘုရား။ ဒါ့ေၾကာင့္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ၾကီးကို ပုိမုိ၍ အင္အားေကာင္းလာေအာင္ အားျဖည့္ဘုိ႔လုိပါတယ္ဘုရား။ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ၾကီးဟာ ကမၻာေအးမွာပဲ ရုံးခန္းထဲမွာပဲ အစဥ္အလာလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ပဲ အခ်ိန္ကုန္ေနၾကမွာျဖစ္ေတာ့ အထက္ပါ လူမႈေရးႏွင့္ သာသနာအႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေရးတုိ႔မွာ ေခတ္အျမင္ တတ္သိနားလည္းျခင္းရွိ၊ ကြ်မ္းက်င္မႈလည္းရွိေသာ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔က ခ်က္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းအတုိင္း ဖြဲ႔စည္းထားေသာ သံဃနာယကအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္မွသာ ထိေရာက္ ေအာင္ျမင္ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု- ေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္ ဘုရား။

ယေန႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာေတာ့ ေပၚေပါက္လာၾကတဲ့ အသင္းအဖြဲ႔ေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါ ေခတ္သစ္တစ္ခုရဲ့ ေခတ္ဆန္းခ်ိန္တစ္ခုသုိ႔ ေရာက္ျပီဟု ေျပာဆုိရေလာက္ေအာင္ပင္ အသစ္အသစ္ ေပၚေပါက္လာၾကတဲ့ အသင္းအဖြဲ႔ေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးအသင္းအဖြဲ႔ေတြ ေရာ့ပါးသြားျပီးေတာ့ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္နဲ႔ ဗုဒၶသာသနာကို ခ်စ္ျမတ္ႏုိးေသာ စိတ္ဓာတ္အေျခခံေသာ သာသနာေတာ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းမ်ား၊ ၀ိပႆနာျပန္႔ပြားေရးအသင္းမ်ား၊ လူမ်ိဳးေစာင့္အသင္းမ်ား၊ ကေလးသူငယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းမ်ား၊ ကရုဏာအသင္းမ်ား အစရွိသည္ျဖင့္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ သာသနာခ်စ္စိတ္ဓာတ္မ်ားကို အေျခခံေသာ အသင္းအဖြဲ႔မ်ား ေပၚေပါက္လာေနၾကသည္ကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္ၾကပါသည္ဘုရား။ ထုိအသင္းအဖြဲ႔မ်ား အားလုံးကို ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ၾကီးက သင့္ေလ်ာ္ေသာ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားျဖင့္ ေကာင္းစြာ အသိမွတ္ျပဳ၍ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ၾကီး၏ အင္အားတစ္ရပ္အေနျဖင့္ အသုံးျပဳသြားႏုိင္ရန္ အထူးလုိအပ္ပါသည္ အရွင္သူျမတ္တုိ႔ဘုရား။

ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္တုိ႔ဘုရား--- ေမခႏွင့္ မလိခ ျမစ္ႏွစ္စင္းတုိ႔ မေပါင္းႏုိင္လွ်င္ ဧရာ၀တီျမစ္ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘုရား၊ ေမခႏွင့္ မလိခတုိ႔ ေပါင္းစည္းမိတဲ့အတြက္ ဧရာ၀တီျဖစ္လာတာပါဘုရား။ “ဧရာ၀တီ” ဆုိတဲ့အမည္နဲ႔ ျမစ္ၾကီးျဖစ္လာေတာ့ ေမခ၊ မလိခ နာမည္ေတြ မက်န္ေတာ့ပါဘုရား။ ဗန္ေမာ္ျမိဳ႕နားေရာက္ေတာ့ ဧရာ၀တီက ေရႊလီကို တြဲေခၚသြားပါတယ္ဘုရား။ စစ္ကိုင္း အင္း၀နားေရာက္ျပန္ေတာ့ ဒု႒၀တီျမစ္ကို တြဲေခၚသြားပါတယ္၊ ပခုကၠဴေအာက္နားေရာက္ေတာ့ ခ်င္းတြင္းျမစ္ကို ေပါင္းစည္း သိမ္းသြင္း ေခၚေဆာင္ခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ ဘယ္ျမစ္ငယ္ကေလးမ်ားကမွ ျငင္းပယ္ျခင္း မရွိခဲ့ၾကပါဘုရား။ ျမစ္ငယ္ေလး တစ္စင္းႏွင့္ တခါ ေပါင္းစည္းမိတုိင္း ဧရာ၀တီရဲ့ ေရစီးအားဟာ တဆင့္ျပီး တဆင့္ အရွိန္အဟုန္ ျမင့္တက္ခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တုိ႔ဘုရား--- ဂုိဏ္းေပါင္းလည္းစုံ၊ အဖြဲ႔ေပါင္းလည္းစုံ၊ အကုန္ေပါင္းျပီး သံဃအင္အားထုၾကီး၏ အရွိန္၊ သံဃအဟုန္ကို ျမင့္တင္ဘုိ႔ ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္ဘုရား။ သုိ႔မွသာ သာသနာ့အႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေရးအတြက္ အဆင္သင့္ ျဖစ္မွာပါဘုရား။

လာအုိႏုိင္ငံမွ သံဃအဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုတည္းသာ ရွိပါသည္၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားပါသည္၊ ဗီယတ္ႏုိင္ငံမွာလည္း ထုိနည္းတူစြာပါဘုရား။ ကေမၺာဒီးယားမွာ သံဃဂုိဏ္း ၂ ဂုိဏ္းရွိပါသည္၊ သီးျခားစီ ရပ္တည္ၾကပါသည္၊ ေပါင္းစည္းႏုိင္ျခင္မရွိပါဘုရား။ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ နိကာယ ၂ ခုရွိပါသည္။ ေထရသမာဂမ သံဃမဟာနာယက- အဖြဲ႔ကုိ တစ္ဖြဲ႔တည္း ဖြဲ႔စည္းႏုိင္ပါသည္။ ဘုရင္၏ ခ်ီးေျမွာက္ ေထာက္ပံ့မႈနဲ႔ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ပါသည္။ သီရိလကၤာမွာ နိကာယ ေလးခု ရွိပါသည္။ ေပါင္းစည္းႏုိင္ျခင္း မရွိပါ၊ သီးျခားစီ ရပ္တည္ေနၾကပါသည္။ လြတ္လပ္ျခင္း အျပည့္အလွ်ံ ရွိပါသည္။ သီဟုိဠ္ သံဃာမ်ား ႏုိင္ငံေရး လုပ္ပုိင္ခြင့္ရွိပါသည္၊ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ယွဥ္ျပဳိင္ခြင့္ရွိပါသည္၊ ျပိဳင္လည္းျပိဳင္ၾကသည္၊ တခ်ိဳ႕ သံဃာေတြ ၀န္ၾကီးအဖြဲ႔မွာ ပါ၀င္ၾကပါသည္။ ခ်ဳပ္ခ်ယ္လြန္းလွ်င္လည္း မေကာင္းပါ။ လာအုိသံဃရာဇာ ပါတီႏွင့္ တုိင္မင္ျပီးမွ အလုပ္လုပ္ရပါသည္။ ေခတ္မွီလြန္းေတာ့လည္း မေကာင္းပါ။ သီဟုိဠ္မွာ ဘုန္းၾကီးအမတ္ေတြ ပါလီမန္ထဲမွာ ေရာက္ေနပါသည္။ မူရင္းအႏွစ္သာရကို မပ်က္ မေပ်ာက္ေစဘဲ တုိးတက္ျခင္း (Sustainable Development) ေကာင္းပါသည္။

ႏုိင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ကို ျပင္ဆင္ မြမ္းမံတုိးခ်ဲ႕ရာ၌-----
(၁) ပညာေရးဌာန
(၂) လူမႈေရးဌာန
(၃) ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန မ်ားကို ေခတ္မီွပညာတတ္၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အျမင္က်ယ္ေသာ မ်က္လုံးရွိေသာ ဆရာေတာ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းသင့္ပါသည္ဘုရား။

ဖြဲ႔စည္းပုံမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္လုိ႔ ဘုရားလက္ထက္က သာဓကတစ္ရပ္ကို ေလွ်ာက္ထားလုိပါသည္ဘုရား။ အဲဒါက အရုိအေသျပဳရန္ေနရာမွ သက္ၾကီး ၀ါၾကီး ေထရ္စဥ္ ၀ါစဥ္ (Seniority) ဟာ အထူးပင္ လုိအပ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ အလုပ္သေဘာ၊ အလုပ္ခြင္မွာေတာ့ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္သူတုိ႔သာ ပဓာနပါဘုရား။ ျမတ္စြာဘုရား ဘုရားျဖစ္ျပီးေနာက္ ၉လၾကေသာအခါ တပိုတြဲလျပည့္ေန႔မွာ ယခုလုိ သံဃမဟာသႏၷိပါတ (သံဃအစည္းအေ၀းၾကီး)ကုိ ရာဇျဂိဳဟ္ ေ၀ဠဳ၀န္မွာ က်င္းပခဲ့ပါသည္။ ထုိအစည္းအေ၀းၾကီးမွာ သံဃာေတာ္ေပါင္း ၁၂၅၀ တက္ေရာက္ေတာ္မူခဲ့ၾကပါသည္ဘုရား။ ထုိအစည္းအေ၀းၾကီးမွာ ျမတ္စြာဘုရားက အရွင္သာရိပုတၱရာကို ပထမအဂၢသာ၀က ခန္႔အပ္ေတာ္မူျပီး၊ အရွင္ေမာဂၢလာန္ကုိ ဒုတိယအဂၢသာ၀က ခန္႔အပ္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္ဘုရား။ ျမတ္စြာဘုရား၏ သံဃာ့အစည္းအရုံးၾကီးကို ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ဘုိ႔ ရာထူး တာ၀န္ ခြဲေ၀ေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ ပထမႏွင့္ ဒုတိယအဂၢသာ၀ကၾကီး ႏွစ္ပါးစလုံး တပုိတြဲလဆန္း (၁)ရက္ေန႔ကမွ ရဟန္းျပဳၾကတာျဖစ္လုိ႔ ရဟန္းသိကၡာ ၁၅ ရက္မွ်သာ ရွိေတာ္မူၾကပါေသးသည္ဘုရား။ ရေသ့ ၁၀၀၀မွ ျဖစ္လာေသာ ရဟန္း ၁၀၀၀တုိ႔သည္ ျပာသုိလ္လျပည့္မွာ ရဟန္းျပဳၾကတာ ျဖစ္လုိ႔ အဂၢသာ၀ကၾကီး ႏွစ္ပါးထက္ ၁၅ ရက္ သိကၡာ ၾကီးၾကပါသည္၊ သုိ႔ေသာ္ ရာထူးမရၾကပါဘုရား။ ပဥၥ၀ဂၢီ ၅ပါး၊ ယသႏွင့္တကြ ၅၅ပါးတုိ႔မွာလည္း အဂၢသာ၀ကၾကီးႏွစ္ပါးထက္ ၆လခြဲမွ် သိကၡာၾကီးၾကေသာ္လည္း မည္သည့္ရာထူးမွ် တာ၀န္ေပးအပ္ခန္႔ထားျခင္း မရွိခဲ့ပါဘုရား။ အထင္ရွားဆုံး သာဓကကေတာ့ ရဟန္းအသက္ရွည္ဆုံး အရွင္ေကာ႑ညမေထရ္ၾကီးဟာ ျမတ္စြာဘုရားေနာက္နား(ေနာက္ေက်ာ)မွာ ေနရာယူရျခင္းျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ ၁၅ရက္မွ်သာ ရွိေတာ္မူၾကသည့္ အရွင္သာရိပုတၱရာႏွင့္ အရွင္ေမာဂၢလာန္တုိ႔မွာ ျမတ္စြာဘုရား၏ လက္်ာ လက္၀ဲမွာ ေနရာ အသီးအသီး ရယူေတာ္မူခဲ့ၾကပါသည္ဘုရား။ ပိဋကတ္ေတာ္လာ ဤသာဓကမွာ သာသနာေရးရာ လုပ္ငန္းမ်ား၌ စြမ္းႏုိင္သူတုိ႔သည္သာ ပဓာနျဖစ္ေၾကာင္း သိသာထင္ရွားပါသည္။ ထုိသံဃအစည္းအေ၀းၾကီးမွာ ကန္႔ကြက္သူ တပါးမွ်မရွိ၊ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းစြာျဖင့္ ရာထူးခန္႔အပ္ပြဲ ျပီးစီးခဲ့ပါသည္။ သည္းခံျခင္းႏွင့္ ခြင့္လႊတ္ျခင္း၊ ထ႔ုိျပင္ စြန္႔လႊတ္ဘုိ႔ဟာ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ ျဖစ္ေၾကာင္းကို “ခႏၱီ ပရမံ တေပါ တိတိကၡာ”-စေသာ ၾသ၀ါဒ-က ညႊန္ျပေနပါသည္ဘုရား။ “အေတၳ ဇာေတ စ ပ႑ိတံ”-ပါဠိေတာ္အရ အေရးကိစၥေပၚလာလည္း စြမ္းရည္ရွိေသာ ကြ်မ္းက်င္ေသာ ပညာရွိမ်ား အထူးလုိအပ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားပါသည္ အရွင္သူျမတ္တုိ႔ဘုရား။

ဆရာေတာ္ ဦးေသ႒ိလတုိ႔၊ ဆရာေတာ္ ဦးသီလာနႏၵတုိ႔ မရွိတဲ့ ေနာက္ပုိင္း အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဗုဒၶဘာသာ ညီလာခံမ်ားရဲ့ စင္ျမင့္ေပၚမွာ ျမန္မာသံဃာေတာ္တုိ႔ ေနရာရရွိေရးအတြက္ တပည့္ေတာ္မ်ား ယေန႔ အၾကိတ္အနယ္ ၾကိဳးစားရပါသည္ဘုရား။ ထုိင္းႏုိင္ငံ သံဃနာယကအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴးဟာ ကမၻာ့ဘာသာေရးစင္ျမင့္တုိင္းလုိလုိမွာ တက္ေရာက္ စကားေျပာေနတဲ့ Ph.D ဘြဲ႔ရ ဆရာေတာ္တစ္ပါးပါဘုရား။ သီဟုိဠ္သံဃာေတာ္ေတြက အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ စင္ျမင့္တုိင္းမွာ သူတုိ႔ ကုလားထုိင္ခ်ည္းပါဘုရား။ ေရာမ ပုပ္ရဟန္းၾကီးရဲ့ အဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းပုံမွာ ၀န္ၾကီးအဖြဲ႔ (Cabinet)ႏွင့္ ေတာ္ေတာ္တူေနပါသည္ဘုရား။ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမွာ လူမႈေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ ဟန္ခ်က္ညီညီ တြဲလုပ္မွ ထိေရာက္ေအာင္ျမင္ေၾကာင္း ရုိေသစြာ ေလွ်ာက္ထားရပါေၾကာင္း ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တုိ႔ဘုရား။

ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တုိ႔ဘုရား---
နိဂုံးခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဘုရားတပည့္ေတာ္ ေလွ်ာက္ထားလုိသည္မွာ-
သာသနာေတာ္ တည္တံ့ခုိင္ျမဲေရးအတြက္ ဖဆပလ အစုိးရလက္ထက္က လုပ္ထားခဲ့သလုိ သာသနာေရးဆုိင္ရာ ေထာက္ပံ့မႈ၊ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈ ဆုိင္ရာတုိ႔ကုိ အက္ဥပေဒမ်ား ျပဳစု၍ လြတ္ေတာ္တြင္ ျပ႒ာန္းအတည္ျပဳထားရစ္ေတာ္မူခဲ့ၾကပါရန္ ရုိေသေလးျမတ္စြာ ေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္ဘုရား။ ဘယ္ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံမွာမွ မရွိတဲ့ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာနကိုလည္း ခုိင္မာေအာင္ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာန အက္ဥပေဒတစ္ရပ္ ျပ႒ာန္း၍၎၊ ရေတာင့္ရခဲ စုစည္းရရွိခဲ့သည့္ ဂုိဏ္းေပါင္းစုံ သံဃမဟာနာယက အဖြဲ႔ၾကီးကိုလည္း အက္ဥပေဒတစ္ရပ္ ျပ႒ာန္း၍၎၊ ထုိ႔ျပင္ တိပိဋကေရြးခ်ယ္ေရး အက္ဥပေဒ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္အဖြဲ႔ အက္ဥပေဒ၊ တကၠသုိလ္မ်ား အက္ဥပေဒ၊ ဓမၼာစရိယအက္ဥပေဒႏွင့္ ပါဠိပထမျပန္အက္ဥပေဒမ်ားကို ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ အသက္သြင္း ျပင္ဆင္၍ အနာဂတ္အစုိးရအဆက္ဆက္ႏွင့္ သံဃအဖြဲ႔အစည္း အဆက္ဆက္ လက္ထက္တုိင္ ၾကာျမင့္စြာ တည္တံ့ေအာင္ အားထုတ္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ၾကပါရန္ အေၾကာင္း ေျခေတာ္ဦးခုိက္ ေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္ ဂုိဏ္းေပါင္းစုံ သံဃအစည္းအေ၀းၾကီးလာ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္တုိ႔ဘုရား။ ။

မွတ္ခ်က္။ ။ အနည္းငယ္ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြတ္ထားပါသည္။

ေမတၱာဂါရ၀ျဖင့္
သီတဂူဆရာေတာ္ အရွင္ဥာဏိႆရ
၁၃၇၆-ကဆုန္လျပည့္ေန႔
၂၀၁၄၊ ေမလ၊ ၁၃ ရက္
မဟာပါသာဏလႈိဏ္ဂူေတာ္၊ သီရိမဂၤလာ ကမၻာေအးကုန္းေျမ
ရန္ကုန္

ေလွ်ာက္ထားလႊာ၏မိတၱဴမ်ားကုိ---
၁။ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတရုံး
၂။ မႏၱေလးတုိင္း သံဃနာယကအဖြဲ႔
၃။ ရန္ကုန္တုိင္း သံဃနာယကအဖြဲ႔
၄။ သာသနာေရး၀န္ၾကီး
၅။ အင္တာနက္
၆။ ရုံးလက္ခံ
ဌာနမ်ားသုိ႔ ေပးပုိ႔ပါသည္။

www.thesitagu.org

thesitagu@gmail.com

Posted in: အစည္းအေ၀းမ်ား