သမၼတျဖစ္ခ်င္သူ

သမၼတျဖစ္ခ်င္သူ
(သီတဂူစတား စာတုိေပတုိ)

စာမိတ္ဆက္
သမၼတျဖစ္ခ်င္တယ္ဆုိတဲ့ အသံ အခုတေလာ မၾကာခဏ၊ တစ္ေယာက္မက ေျပာေနၾကသည္ကို ၾကားေနရသည္၊ စိတ္မေကာင္းစရာက ထုိအသံေအာက္မွာ တုန္႔ျပန္သံေတြက ေ၀ဖန္သံထက္ နားမခံသာေအာင္ ပုတ္ခက္ ေျပာဆုိ၊ ဆဲေရးသည့္ စကားေတြသံပဲျဖစ္သည္။ ေ၀ဖန္တာ ေကာင္းေပမဲ့၊ ကုိယ့္အဖိုး၊ ကုိယ့္အဖြား၊ ကုိယ့္အေဖ၊ ကုိယ့္အေမ အရြယ္ေလာက္ရွိတဲ့သူကုိ ဆဲတာ၊ ပုပ္ခက္တာေတာ့ ျမန္မာ့သားေကာင္း သမီးေကာင္း မပီသပါဘူး၊ ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံ အျပစ္ၾကီးလွသည္။ ထုိအျဖစ္ေတြကို မျဖစ္ေစလုိ၍ လည္းေကာင္း၊ အလားတူ သမၼတဘာ့ေၾကာင့့္ျဖစ္ခ်င္သလဲ၊ ဘယ္သူေတြ သမၼတျဖစ္ခ်င္ၾကသလဲ ဆုိတဲ့အေတြးကိုလည္းေကာင္း ျမတ္ဗုဒၶေဟာခဲ့သည့္ သုတၱန္တစ္ခုကို သတိရမိသျဖင့္ ဤစာတုိေပတုိေလး ေရးျဖစ္သြားသည္။ ႏုိင္ငံေရး ပညာတတ္၍လည္း မဟုတ္၊ ႏုိင္ငံေရး၀ါသနာပါ၍လည္း မဟုတ္၊ သုိ႔ေသာ္ သတင္းမွန္သမွ်ကုိေတာ့ အကုန္ဖတ္သည္။

ျမတ္ဗုဒၶက အာသံသသုတ္ကို ရဟႏၱာ ျဖစ္ခ်င္သူ ျဖစ္ထုိက္သူနဲ႔ ဆက္စပ္ျပီး သမၼတျဖစ္ခ်င္သူ၊ ျဖစ္ထုိက္သူမ်ားကို ႏုိင္းယွဥ္၍ေဟာထားျခင္းျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ လူေတြက သမၼတျဖစ္ခ်င္တယ္ဆုိတဲ့ အသံကို ေတာ္ေတာ္ စိတ္၀င္တစား ဖတ္ၾကသည္၊ နားေထာင္ၾကသည္၊ ေ၀ဖန္ၾကသည္၊ ေအာ္ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သမၼတျဖစ္ခ်င္သူဆုိတာေလးကိုပဲ ကြက္ျပီး ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။

 (သူကေတာ့ သမၼတျဖစ္ႏုိင္တဲ့ စြမ္းရည္မရွိလုိ႔ သမၼတ အာသာ မရွိသူ ယာစက)

လူသုံးေယာက္ႏွင့္သမၼတ
သမၼတဟူသည္ သမုတိတုိ႔မွ ဆင္းသက္ေသာ ပါဠိစကားလုံးကို သမၼတဟု၍လဲ ျမန္မာမႈျပဳထားသည္၊ ျပည္သူမ်ားက ယုံၾကည္အားကိုးထုိက္ျပီး တရားမွ်တစြာ အခက္အခဲ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးႏုိင္သူကို ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ သမုတ္ (သမုတိ-သမၼတ) ထားေသာေၾကာင့္ သမၼတဟု ေခၚသည္။ ထုိအရည္အခ်င္းႏွင့္ျပည့္စုံသူကို ျပည္သူေတြကပဲ ရွာေဖြကာ တုိင္းျပည္ ရပ္ရြာမ်ားရဲ့ အခက္အခဲမ်ားကို မွ်မွ်တတေျဖရွင္းေပးရန္ ေတာင္းပန္ၾကသည္။ ဤသုိ႔အား သမၼတ ဆုိတာ ကမၻာဦး လူသားေတြ စေပၚလာကထဲက ေပၚေပါက္လာသည္။ စာေရးသူဆုိက္ “လူသားအစ” ပုိ႔စ္တြင္ လူသားေတြ၊ သမၼတ၊ က်ား+မ စသည္တုိ႔ေပၚေပါက္လာပုံကုိ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ 

(က) သမၼတ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ အာသာ ရွိတယ္ဆုိကထဲက သူ႕မွာ ကုိယ့္ကိုယ္ကို ယုံၾကည္တဲ့ စြမ္းရည္ ရွိေနလုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ္ရည္ ကိုယ္ေသြး၊ အစြမ္းအစရွိျပီး သမၼတျဖစ္ခ်င္ေသာ အာသာရွိသူကို အာသံသ ပုဂၢိဳလ္ဟုေခၚသည္။ ကုိယ္ကိုယ္တုိင္ကေရာ တျခားသူကပါ ယုံၾကည္ေလာက္တဲ့ အရည္အခ်င္း ရွိသူတုိင္း၊ သုိ႔မဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ရန္ ၾကိဳးစားသူတုိင္းက သမၼတျဖစ္ခ်င္ၾကသည္၊ တုိင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ခ်င္ၾကသည္။ (အာသံသ)

(ခ) ကုိယ့္ကိုယ္ကို ယုံၾကည္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ သတၱိ ဗ်တၱိမွ မရွိတာ ဘယ္လုိလုပ္ျပီး သမၼတျဖစ္ခ်င္တယ္ဆုိတဲ့ အာသာ၊ ဆႏၵရွိမလဲ။ မုဆုိးတံငါ၊ ပညာမဲ့ လူတန္းစား၊ ရုပ္ဆုိးအက်ည္းတန္လြန္သူမ်ား၊ ေန႔မွန္ေအာင္ေတာင္ မစားႏုိင္တဲ့ ယာစက ေတြကို သြားေမးၾကည့္ပါ၊ ခင္မ်ား သမၼတျဖစ္ခ်င္တဲ့ အာသာရွိေနလားလုိ႔၊ ကုိယ့္ကိုယ္ကို ယုံၾကည္ေလာက္တဲ့ အရည္အခ်င္း သူ႕မွာ မရွိလုိ႔ သမၼတျဖစ္ခ်င္တဲ့စိတ္ အိပ္မက္ထဲေတာင္ မမက္ခဲ့ပါဘူးလုိ႔ ေျဖပါလိမ့္မည္၊ သူ႔ရဲ့အေျဖသည္ အမွန္ကို ေျဖၾကားသျဖင့္ ရုိးသားေသာ အေျဖျဖစ္ပါသည္။ ကုိယ္ရည္ ကိုယ္ေသြး၊ အစြမ္းအစ မရွိ၍ သမၼတျဖစ္ခ်င္ေသာ အာသာ မရွိသူကို နိရာသပုဂၢိဳလ္ဟုေခၚသည္။ (နိရာသ)

(ဂ) ခင္မ်ားေကာ သမၼတျဖစ္ခ်င္လားလုိ႔ “သမၼတ ျဖစ္ေနဆဲသူကို သြားေမးၾကည့္”၊ ဘယ္လုိေျဖမလဲ ထင္လဲ။ စာထဲမွာေတာ့ ဘိသိတ္ေျမွာက္ျပီး ဘုရင္ဟာ သူမ်ားႏုိင္ငံမွာ ဘယ္သူကေတာ့ ဘုရင္ ဘိသိက္သြန္းျပီး မင္းေျမွာက္ေနေလရဲ့၊ ငါလဲပဲ ဘုရင္ျဖစ္ဖုိ႔ ဘိသိက္ေျမွာက္ခံလုိတယ္ဆုိတဲ့ စိတ္၊ အာသာ၊ ဆႏၵေတြ သူ႔မွာ လုံး၀မရွိေတာ့ဘူး၊ သူဟာ ဘိသိက္ေျမွာက္ခံျပီး ဘုရင္ျဖစ္ေနျပီး ျဖစ္၍ အာသာဆႏၵ ျငိမ္းေနျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္တည္း။ လက္ရွိဘ၀မွာ သမၼတျဖစ္ေနဆဲမုိ႔ သမၼတျဖစ္ခ်င္တဲ့ အာသာ ျငိမ္းျပီး ျဖစ္ေသာ သူကို ၀ိဂတာသ ပုဂၢိဳလ္ဟု ေခၚသည္။ (၀ိဂတာသ)

(အဲဒီေခတ္က ဘုရင္စနစ္ျဖစ္ေနတာကိုး။ ယခုလုိ ၄ ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ ျပည္သူရဲ့ ဆႏၵမဲျဖင့္ ဘုရင္ သုိ႔မဟုတ္ သမၼတ ျဖစ္ရမည္ဆုိရင္ အဲဒီေခတ္က နံပါတ္ (ဂ) ၀ိဂတာသ ဆုိတာ ရွိမည္ မထင္။ ျဖစ္ေနခုိက္ကိုသာ ရည္ရြယ္ျပီးဆုိလုိသျဖင့္ ဒီကေန႔ေခတ္လဲ ၀ိဂတာသပုဂၢိဳလ္ ရွိပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဒီမုိကေရစီစနစ္အရ ေနာက္တစ္ၾကိမ္ သမၼတျဖစ္ဖုိ႔ကိုေတာ့ အာသာရွိေနရကား နံပါတ္ (က)အာသံသပုဂၢိဳလ္ အမ်ိဳးစားထဲလဲ ပါ၀င္မည္။

လူတုိင္း သမၼတျဖစ္ခြင့္ ေျပာဆုိႏုိင္
စာေပမွာကိုက “လူ႔ေလာကမွာ ဒီလုိပုဂၢိဳလ္သုံးေယာက္ရွိတယ္လုိ႔” ျပဆုိထားတာဆုိေတာ့ကား ေျပာႏုိင္တဲ့သူက သမၼတျဖစ္ခ်င္တယ္လုိပဲ ေျပာေျပာ၊ ေျပာရဲတဲ့ သတၱိမရွိလုိ႔ မေျပာရဲဘဲ ေနေန၊ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ေ၀ဖန္ ပုတ္ခက္စရာမလိုပါဘူးလုိ႔ ယူဆရပါသည္။ လူတုိင္းမွာ အခြင့္ေရးရွိသည္၊ ကုိယ္လဲ ေျပာႏုိင္တဲ့ သတၱိ ဗ်တၱိ၊ အစြမ္းအစရွိတယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ေနရင္ ေျပာႏုိင္ပါသည္။ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ကမွ “ခင္မ်ားက ဘယ္လုိ သူက ဘယ္ညာ” ဆိုျပီး သြားပုပ္ေလလြင့္၊ အမနာပေတြနဲ႔ ေျပာစရာ မလုိပါ။

ဒီမိုကေရစီေခတ္ လူတုိင္းမွာ အခြင့္ေရးရွိတယ္ဆုိေပမဲ့ နံပါတ္ (ခ)လုိ လူမ်ိဳးက ရူးတူးတူးေပါေတာေတာနဲ႔ သမၼတျဖစ္ခ်င္တယ္လုိ႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဆြမ္းၾကီး ၀ုိင္းေလာင္းခံရမွာ အေသခ်ာပင္ျဖစ္သည္၊ (ဆဲသံ ဆုိသံေတြ ညံလုိ႔ေနမည္)။ ကုိယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ၾကည့္လုိက္ပါ၊ အစြမ္းအစ၊ အရည္အခ်င္းရွိပါသလား၊ ကုိယ္ကို္ယ္တုိင္က မရွိဘဲ သူမ်ားကို သြားေ၀ဖန္ေနလွ်င္ အေ၀ဖန္ခံရသူမွာ လူမုိက္၊ သုိ႔မဟုတ္ စိတ္မနံ႔သူရဲ့ ခ်ီးမြမ္းခံရသလုိ ေအာင့္သက္သက္သာျဖစ္မည္၊ ကဲ့ရဲ့ခံ၊ ဆဲဆုိခံရပါကလည္း ေရႊျခေသၤ့ ခ်ီးလူး၀က္ ၀င္တုိက္ခံရသလုိျဖစ္မည္။

ေ၀ဖန္ခ်င္သူမ်ား ဆဲဆုိလုိသူမ်ား သတိျပဳရန္အတြက္ “ကုိယ့္ကိုယ္ကို ခ်ီးလူး၀က္လဲ မျဖစ္ေစၾကပါနဲ႔၊ လူမုိက္လဲ မျဖစ္ခ်င္ၾကပါနဲ႔၊ ရူးေနသူလည္း အျဖစ္မခံၾကပါနဲ႔လုိ႔” ဤအာသံသ သုတၱန္ရဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ဤကဲ့သုိ႔ ဖြင့္ဆုိလိုက္ပါသည္။

“တရားမႀကိဳက္၊ လွ်ာဒုစ႐ုိက္ႏွင့္၊ လူမုိက္တစ္ေသာင္း၊ ခ်ီးမြမ္းေရွာင္းလည္း၊ သူေကာင္းတစ္ေယာက္၊ ျပစ္တင္ေၾကာက္ေလာ၊ ေရွ႕ေနာက္မဆ၊ လူ႔ဗာလတုိ႔၊ ဂုဏေဒါသ၊ ႏွစ္၀က်ဳိးျပစ္၊ စိစစ္ေျမာ္ျမင္၊ မဆင္ျခင္ဘူး၊ ဆုိခ်င္မက္ေမာ၊ ဆုိလွ်င္ေဆာျဖင့္၊ သေဘာအလုိက္၊ တုတ္ႏွင့္႐ုိက္သုိ႔၊ သူမုိက္ခ်ီးမြမ္း၊ ဂုဏ္နာႏြမ္း၏။” (မဃေဒ၀လကၤာ)

ေလာကဓံထဲက ကဲ့ရဲ့ရႈံ႕ခ်ျခင္း
ေလာကလူသားေတြက ခက္ေတာ့ ခက္သားပဲ၊ ေလာကမွာ အကဲ့ရဲ့ မခံရတဲ့သူမရွိဟု ဆုိထားသည္၊ (နတၳိ ေလာေက အနိႏၵိေတာ)။ ေနမင္းၾကီး သူ႔ဘာသာေနတာကို ေနပူလုိ႔ဆုိျပီး ကဲ့ရဲ့ၾကသည္၊ ညအခါ လမင္းၾကီး သူဘာသာ လင္းထိန္ေနသည္ကို အေမွာင္ေလာကသားေတြက “ဒီေန႔က်မွ ဒီလ သာေနလုိက္တာ”ဟု ကဲ့ရဲ့ျပန္သည္။ မေျပာဘဲ ျငိမ္ေနရင္လဲ မေျပာလုိ႔ဆုိျပီး ကဲ့ရဲ့ၾကျပန္သည္၊ ေျပာဆုိလုိ႔ အမွန္ကုိ ေျပာျပန္ေတာ့လဲ ကဲ့ရဲ့ျပန္သည္။ ကုိယ့္အိမ္ထဲ ေအးေအးလူလူ အနားယူေနသူကိုေတာင္ အလြတ္မေပး၊ ကုတ္ကျမင္းတဲ့။

ေလာကဥေသွ်ာင္ ျမတ္ဗုဒၶသည္ပင္ အကဲ့ရဲ့ခံမလြတ္၊ ထုိသုိ႔ေသာ ခ်ီးမြမ္းခံရျခင္း၊ ကဲ့ရဲ့ခံရျခင္းတုိ႔ကို ေက်ာ္လႊားႏုိင္ေသာေၾကာင့္ပင္ ပုိျပီးေပၚလြင္ခဲ့သည္။ ျမတ္ဗုဒၶကို တုိက္ခုိက္ၾကေသာ အတြင္းလူ အရွင္ေဒ၀ဒတ္၊ အျပင္လူ ၀ါဒကြဲျဖစ္ေသာ တိတၳိဆရာၾကီးမ်ားႏွင့္ သူတုိ႔၏ တပည့္မ်ားစေသာ အတုိက္ခံတုိ႔ေၾကာင့္လည္း ျမတ္ဗုဒၶဂုဏ္ေတာ္၊ ကံေတာ္၊ ဥာဏ္ေတာ္တုိ႔သည္ ပုိ၍ပုိ၍ပင္ ထင္ေပၚလာခဲ့သည္။ ျမတ္ဗုဒၶသည္ တခါတရံ သူ႔ကို ေသေၾကာင္း ၾကံစီတဲ့အထိ လုပ္ၾကံသူမ်ားႏွင့္ ၾကံဳခဲ့ဖူးသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶေသာ္မွ အကဲ့ရဲ့ခံမလြတ္ေသာ ေလာကၾကီးထဲမွာ ကဲ့ရဲ့ ရႈံ႕ခ်တာကိုလဲ မမႈနဲ႔၊ ခ်ီးမြမ္းတာကိုလဲ မေျမွာက္နဲ႔။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ထုိအရာအားလုံးသည္ ကုိယ့္ရဲ့ လုပ္ရည္၊ စြမ္းရည္၊ သတၱိ၊ ဗ်တၱိ၊ သစၥာ၊ ေမတၱာ တရားတုိ႔ေအာက္မွ ျပားျပား၀ပ္ဆင္းသြားရေတာ့သည္သာ။

မွတ္ခ်က္။ ။ အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ အာသံသသုတ္အရ ေလာကမွာ နိရာသ၊ အာသံသ၊ ၀ိဂတာသ ဆုိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ သုံးေယာက္အေၾကာင္းကို ကုိးကားဖြင့္ဆုိသည္။

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ပါေစ
သီတဂူစတား
၈-၆-၂၀၁၃

Posted in: စာတုိ ေပတုိ