ဗဟုသုတဓမၼကထိက အကယ္ဒမီ

အမ်ိဳးသမီးစြမ္းေဆာင္ရွင္ (အပုိင္း-၁၁)

ခုဇၨဳတၱရာ ေဟာပုံ
ဘုရားလည္းၾကြခြင့္မရဘူး၊ အရွင္အာနႏၵာလည္း ၾကြခြင့္မရဘူး။ ဒီမိန္းကေလး ခါးကုန္းမေလး ခုဇၨဳတၱရာ ေန႕တုိင္းေဟာေနတာ ေ႐ႊနန္းေတာ္မွာ တရားပြဲမစဲဘူး ပရိသတ္ေရ။ ခုဇၨဳတၱရာေဟာတဲ့ တရားေတြ စစခ်င္းတည္ေဆာက္တဲ့ ဝါက်ကုိ မေမ့နဲ႕၊ 'ဣတိ ဝုတၱံ ဘဂဝတာ' အဆုံးသပ္ေတာ့လဲ ဒါပဲ၊ ဣတိ ဝုတၱံ ဘဂဝတာ - ျမတ္စြာဘုရား ဤသုိ႕ေဟာေတာ္မူပါသည္၊ စ လုိက္တာ အဆုံးလည္းဒါပဲ။

မွတ္တမ္းတင္သူ
ဒီေတာ့ ခုဇၨဳတၱရာရဲ႕ အဲဒီလုိျပန္ျပန္ေဟာတဲ့ ေဟာေျပာခ်က္ေတြ အကုန္လုံးကုိ အရွင္အာနႏၵာကမွတ္ထား၊ မွတ္ထားၿပီးေတာ့ စာရင္းလုပ္ထားတာ၊ အရွင္အာနႏၵာစာရင္းျပဳစုၿပီးေတာ့ မွတ္တမ္းတင္ထားတာ သုတၱန္ ေပါင္း(၁၁၂)သုတ္ရတယ္၊ ဘယ္ေလာက္မ်ားသလဲ၊ ခုဇၨဳတၱရာေဟာတဲ့သုတၱန္ ေပါင္းဘယ္ေလာက္လဲ။
၁၁၂ သုတ္ပါဘုရား။

ဣတိဝုတၱက သုတၱန္မ်ား
နည္းတဲ့သုတ္ေတြမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ စစခ်င္း ဘာနဲ႕စ၊ ဣတိ ဝုတၱံ ဘဂဝတာ၊ ဆုံးေတာ့လည္းပဲ ဣတိ ဝုတၱံ ဘဂဝတာ၊ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီသုတၱန္(၁၁၂)သုတ္ အကုန္လုံးကုိ ဣတိဝုတၱက သုတၱန္မ်ားလုိ႕ အရွင္အာနႏၵာကစုၿပီးေတာ့ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံၿပီးတဲ့အခါ ရာဇၿဂိဳဟ္ၿမိဳ႕မွာ ပထမသဂၤါယနာတင္ေတာ့ အရွင္အာနႏၵာက သံဃာငါးရာအစည္းအေဝးမွာ ဒါေတြကုိ ေလွ်ာက္တယ္။
ခုဇၨဳတၱရာခါးကုန္းမေလးက သာမာဝတီကုိ ဒီသုတ္ေတြေဟာသြားပါတယ္ဘုရား၊ သံဃာငါးရာတုိ႕က သေဘာတူလွ်င္အတည္ျပဳျပ႒ာန္းေပးေတာ္မူၾကပါဘုရား၊ အရွင္အာနႏၵာကေလွ်ာက္တယ္၊
အရွင္မဟာကႆပေခါင္းေဆာင္တဲ့ ရဟႏၲာႀကီးငါးရာက ခုဇၨဳတၱရာေဟာထားတာသည္ ဘုရားေဟာတာနဲ႕ တစ္ထပ္တည္းပဲရယ္လုိ႕ အကုန္လုံးအတည္ျပဳ၍ ဘာလုပ္လုိက္သလဲ သဂၤါယနာတင္ေတာ္မူလုိက္ၾကတယ္။ အႏွစ္ႏွစ္ေထာင္ငါးရာခရီးမွာ သဂၤါယနာေျခာက္တန္စလုံး ခုဇၨဳတၱရာရဲ႕သုတ္ေတြကုိ အကုန္လုံးအတည္ျပဳ သဂၤါယနာေျခာက္တန္ဝင္က်မ္းႀကီးတစ္ခု ျဖစ္သြားတယ္။
အဲဒါသူေဟာတဲ့က်မ္းကုိမွတ္ေတာ့ ဣတိဝုတၱကပါဠိေတာ္၊ ဘာလဲ။
ဣတိဝုတၱကပါဠိေတာ္ပါဘုရား။
အဲဒီေလာက္စြမ္းတဲ့မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ကုိ ဘုရားက ဘာဘြဲ႕ ေတြေပးသလဲ -

''ဧတဒဂၢံ ဘိကၡေဝ မမ သာဝိကာနံ ဗဟုႆုတာနံ ဓမၼကထိကာနံ ဥပါသိကာနံ ယဒိဒံ ခုဇၨဳတၱရာ''
ဘိကၡေဝ - ရဟန္းတုိ႕။ မမ သာသေန - ငါဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ ျမတ္ရဲ႕သာသနာေတာ္မွာ။ ယဒိဒံ ယာ ဧသာ ခုဇၨဳတၱရာ - ခုဇၨဳတၱရာဆုိတဲ့ အၾကင္အမ်ိဳးသမီးသည္။ အတၴိ - ရွိပါေပ၏။ ဧတံ ဧသာ ခုဇၨဳတၱရာ - ထုိ ခုဇၨဳတၱရာဆုိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးငယ္သည္။ မမ သာဝိကာနံ - ငါဘုရားရဲ႕အဆုံး အမစကားကုိလုိက္နာၾကေပကုန္ေသာ။ ဗဟုႆုတာနံ - သုံးပုံ ပိဋကတ္ တရားျမတ္မွာ ဗဟုသုတမ်ားၾကကုန္ေသာ။ ဘယ္မွာဗဟုသုတမ်ားသလဲ၊ သုံးပုံပိဋကတ္ တရားျမတ္မွာ အလြန္ဗဟုသုတမ်ားတယ္တဲ့၊ ဒါ ဗဟုသုတေတြကုိ ျပန္ၿပီးေတာ့ တရားေဟာတဲ့ေနရာမွာလည္းပဲ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္တယ္၊ မိန္းမငါးရာ ေသာတာပန္တည္တယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ ဓမၼကထိကာနံ - တရား စကားေတြကုိ ေဟာေျပာေတာ္မူၾကကုန္ေသာ။ ဥပါသိကာနံ - ဒါယိကာမ အေပါင္းတုိ႕တြင္။ အဂၢံ အဂၢါ - အျမတ္ဆုံး အေတာ္ဆုံး အသာဆုံးသည္။ ေဟာတိ - ျဖစ္ေပ၏လုိ။ သတၴာ - လူနတ္တုိ႕၏ဆရာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကုိယ္ေတာ္ျမတ္သည္။ ခုဇၨဳတၱရံ နာမ ဥပါသိကံ - ခုဇၨဳတၱရာေခၚတဲ့ဒါယိကာမငယ္ကုိ။ ဗဟုႆုတဓမၼကထိကဧတဒဂၢ႒ာေန - ဗဟုသုတ ဓမၼကထိက ဧတဒဂ္ရာထူး၌။ ဌေပသိ - ေကာင္းစြာမေသြ ခ်ီးေျမႇာက္ေတာ္မူခဲ့ပါေပသတည္း။
သာဓု သာဓု သာဓုပါဘုရား။

ဗဟုသုတဓမၼကထိက အကယ္ဒမီ
ပရိသတ္ေရ ဧတဒဂ္ရၿပီတဲ့၊ ဗဟုသုတဓမၼကထိကဧတဒဂ္ဘြဲ႕၊ ဘာရသလဲ။
ဗဟုသုတဓမၼကထိကဧဒတဂ္ဘြဲ႕ပါဘုရား။
သာမာဝတီရလုိက္တာက ေမတၱာဝိဟာရီဧတဒဂ္ ဟုတ္လား။
မွန္ပါ့ဘုရား။
ေဟာ ဘုရင္ႀကီးက ဟုိ မာဂ႑ီရဲ႕ရန္တုိက္မႈေတြကုိ တစ္ဘက္သတ္ အကုန္လုံးယုံၿပီးေတာ့ သာမာဝတီႏွင့္တကြေသာမိန္းမငါးရာကို တည့္တည့္ႀကီးတန္းၿပီးေတာ့ စီၿပီးေတာ့ အကုန္လုံးမတ္တတ္ရပ္ခုိင္းတာ၊ မတ္တတ္ ရပ္ခုိင္းၿပီးေတာ့ ေလးေပၚမွာျမႇားတင္ၿပီးေတာ့ ျမႇားတစ္ခ်က္ထဲနဲ႕ ငါးရာလုံးေပါက္ေအာင္အကုန္လုံး ပစ္သတ္မယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ဒီလုိလုပ္တာ။

ေမတၱာစြမ္းရည္
သာမာဝတီအတၴဳပၸတၱိက်မ္းမွာအျပည့္အစုံေျပာမွာ၊ အဲဒါကုိ သာမာဝတီကေနာက္မွာရွိတဲ့မိန္းမငါးရာ ခုဇၨဳတၱရာလည္း အဲဒီထဲမွာပါတယ္၊ ေဟာ သူငယ္ခ်င္းမတုိ႕ ဒီကေန႕ေတာ့ ေသေပါက္ေသဝေရာက္ၿပီ၊ အဲဒီေသဘးကုိ တုိ႕ေမတၱာနဲ႕တားျမစ္မယ္၊ ဘာနဲ႕တားျမစ္မလဲ။
ေမတၱာနဲ႕တားျမစ္မွာပါဘုရား။
တုိ႕အေပၚမွာ အႀကီးအက်ယ္ အာဃာတရွိတဲ့မာဂ႑ီ၊ တုိ႕အေပၚမွာ သတ္မယ္လုိ႕ႀကံစည္ေနတဲ့ ရွင္ဘုရင္ႀကီး ဒီႏွစ္ေယာက္သားရဲ႕အေပၚမွာ လုံးဝအမ်က္မထားဘဲနဲ႕ ေမတၱာပြားၾက၊ သာမာဝတီကၫြန္ၾကားတယ္။ တစ္ေယာက္ထဲပြားတဲ့ေမတၱာမဟုတ္ဘူး၊ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္စုလဲ။
ငါးရာအစုပါဘုရား။
ငါးရာေသာမိန္းမေတြ စုပုိ႕တဲ့ေမတၱာက ထိရွတယ္၊ ေလးေပၚမွာ တင္ထားတဲ့ျမႇား ပရိသတ္ေရ ပစ္လုိ႕မရဘူး၊ မထြက္ဘူး၊ ဘယ္လုိပဲ လက္ၫွိဳး ဆြဲေနေစကာမူ ေမာင္းမျပဳတ္ဘူး၊ အဲဒီေတာ့ ဘုရင္ႀကီး ေခြၽးတီးတီးက်ၿပီးေတာ့ ျမားကုိျပန္ျဖဳတ္၊ ျပန္ျဖဳတ္လုိ႕လည္းမရ၊ ပစ္လုိ႕လည္းမရ၊ ဒီလုိျဖစ္ေနေတာ့ မင္းတရား ပင္ပန္းေတာ္မူၿပီလား
သာမာဝတီ ပင္ပန္းေတာ္မူတယ္။

ဘုရင္ၾကီး မိန္းမေျခဖမုိးေပၚ
ေဘးကုိလႊဲၿပီးပစ္လုိက္စမ္းပါ၊ မထင္မွတ္ဘဲ ထြက္သြားတယ္၊ ေနာက္တစ္ခါ ျပန္တင္ပစ္လုိ႕မရဘူး၊ အဲဒီေတာ့ သုံးခါစီပစ္တာ ပစ္လုိ႕မရေတာ့ ဥေတနရွင္ဘုရင္က သာမာဝတီရဲ႕ေျခေထာက္ဖက္ၿပီးေတာ့ ေတာင္းပန္းတယ္၊ အသက္မရွိ စိတ္မရွိတဲ့ျမႇားကပင္လွ်င္ သာမာဝတီတုိ႕ရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးကုိသိေသးတယ္၊ အသိစိတ္ရွိတဲ့ငါလုိမင္းတစ္ပါးက မသိတာ မုိက္မဲေလ ျခင္းဆုိၿပီးေတာ့ ရွိခုိးလုိ႕ေတာင္းပန္တယ္။

ေမတၱာအကယ္ဒမီ
အဲဒီမွာ သာမာဝတီကုိ ဘုရားက ''ဧတဒဂၢံ ဘိကၡေဝ မမသာဝိကာ နံ ေမတၱာဝိဟာရီနံ'' သူလည္းပဲ ရဟန္းမ မဟုတ္ဘူး၊ ေ႐ႊနန္းေတာ္ထဲက မိဖုရားႀကီးအျဖစ္နဲ႕ရသြားတယ္ မဟုတ္လား။ ''ဧတဒဂၢံ ဘိကၡေဝ မမ သာ ဝိကာနံ ေမတၱာဝိဟာရီနံ ဥပါသိကာနံ ယဒိဒံ သာမာဝတီ'' ဘိကၡေဝ - ရဟန္းေတာ္မ်ားအုိခ်စ္သားတုိ႕။ မမ သာသေန - ငါဘုရားရွင္ရဲ႕သာသနာေတာ္၌။ ယဒိဒံ ယာဧသာ သာမာဝတီ - သာမာဝတီဆုိတဲ့ အၾကင္အမ်ိဳးသမီးသည္။ အတၴိ - ရွိပါေပ၏။ ဧတံ ဧသာ သာမာဝတီ - ထုိသာမာဝတီ ဆုိတဲ့အမ်ိဳးသမီးသည္။ ေမတၱာဝိဟာရီနံ - ေမတၱာစ်ာန္ဝင္စားၿပီးေတာ့ေန ေလ့ရွိၾကကုန္ေသာ။ ဥပါသိကာနံ - ဒါယိကာမအေပါင္းတုိ႕တြင္။ အဂၢံ အေဂၢါ - အျမတ္ဆုံး အေတာ္ဆုံး အသာဆုံးသည္။ ေဟာတိ - ျဖစ္ပါေပ၏လုိ႕။ သတၴာ - လူနတ္တုိ႕၏ဆရာျဖစ္ေတာ္မူေသာ ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္သည္။ သာမာဝတႎ - သာမာဝတီဆုိတဲ့မိဖုရားႀကီးကုိ။ ေမတၱာဝိဟာရီဧတဒဂၢ႒ာေန - ေမတၱာဝိဟာရီဧတဒဂ္ရာထူး၌။ ဌေပသိ - ေကာင္းစြာမေသြ ခ်ီးေျမႇာက္ေတာ္မူခဲ့ပါေပသတည္း။
သာဓု သာဓု သာဓုပါဘုရား။

ပရိသတ္ေရ သာမာဝတီတဲ့၊ ဘာဘြဲ႕ရတယ္။
ေမတၱာဝိဟာရီဧတဒဂ္ဘြဲ႕ရပါတယ္ဘုရား။
ခုဇၨဳတၱရာကေရာ။
ဗဟုသုတဓမၼကထိကဧတဒဂ္ဘြဲ႕ရပါတယ္ဘုရား။
လူ႕ဘဝကတည္းကတြဲဖက္တယ္ေနာ္၊ ဟုိအရပ္သားဘဝကတည္း တြဲဖက္တယ္၊ ေ႐ႊနန္းေတာ္ႀကီးေရာက္ၿပီးေတာ့လည္းပဲ တြဲဖက္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဘြဲ႕တံဆိပ္ႏွစ္ခု တစ္ေယာက္တစ္ခုစီ အသီးသီးရလုိက္ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ပရိသတ္ေရ နိဂုံးမွာေတာ့ ဘုန္းႀကီးတုိ႕ ဘာေျပာရဆုိေတာ့ ဒီေလာက္ထူးခြၽန္ဘြဲ႕ရတဲ့ ဒီခုဇၨဳတၱရာဟာ ဘယ္ႏွယ္ေၾကာင့္ပရိသတ္ေရ အမ်ိဳးညံ့မွာျဖစ္ရသလဲ ေက်းကြၽန္ဘဝမ်ိဳးျဖစ္ခဲ့သလဲဆုိေတာ့။

(အပုိင္း-၁၂)ေမ်ာ္

သီတဂူစတား
၂၅-၂-၂၀၁၀

Posted in: တရားေတာ္