ဥေပကၡာ သေမၺာဇၥ်င္

ေနာက္ဆံုး ေဗာဇၥ်င္တရားသည္ ဥေပကၡာ သေမၺာဇၥ်င္ ျဖစ္၏။ ဥေပကၡာ သေဘာသည္ စိတ္၏ မတိမ္းမေစာင္း ညီညာသည့္ သေဘာ၊ တည္ၾကည္သည့္ သေဘာကို ဆိုလိုသည္။ အမႈခပ္သိမ္းတို႔တြင္ အဆင္ေျပ အဆင္ေခ်ာေနသည့္ အခါတြင္လည္း အရမ္း စိတ္တက္ႂကြျခင္း၊ ပလႊားျခင္းမ်ိဳးလည္း မျဖစ္၊ အမႈခပ္သိမ္း အဆင္မေျပ အဆင္မေခ်ာသည့္ အခါမွာလည္း အရမ္း စိတ္ဓါတ္က်ျခင္း မရွိ၊ ပကတိ တည္ၾကည္ခိုင္ျမဲေသာ စိတ္ျဖင့္ အမႈခပ္သိမ္းကို အညီအမွ် သေဘာထား၍ ဆက္ဆံတတ္ျခင္းသည္ ဥေပကၡာ မည္ပါသည္။ ဥေပကၡာကို ဥပမာအားျဖင့္ ကမၻာေျမႀကီးေပၚ၌ ထြန္းပလ်က္ရွိေသာ ေနႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ျပေလ့ ရွိ၏။ ေနသည္ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ သူကိုသာ ထြန္းလင္းေစၿပီး တျခားေသာ သူတို႔ အေပၚမွာမူ မထြန္းလင္းဟူေသာ သေဘာမရွိ။ ေနမင္းသည္ အရာခပ္သိမ္းတို႔ အေပၚ၀ယ္ အညီအမွ်သာလွ်င္ ထြန္းလင္းသည္။ ေနမင္းသည္ ကမၻာသူ ကမၻာသား အားလံုးတုိ႔ အေပၚတြင္ မခြဲမျခား တစ္သေဘာတည္း ထား၍သာ ဆက္ဆံသည္။ ဥေပကၡာသည္ အရာခပ္သိမ္းတို႔ အေပၚ သေဘာထား တစ္မ်ိဳးတည္းျဖင့္ လက္ခံျခင္း၊ သိမ္းဆည္းျခင္း သေဘာသာ ျဖစ္သည္။ ျငင္းဆန္သည့္ သေဘာ၊ လက္မခံဘဲ မ်က္ႏွာလႊဲသည့္ သေဘာ မဟုတ္ေခ်။

လ်စ္လ်ဴရႈသည္ ဆုိေသာ ျမန္မာစကားသည္ အရွိကို အရွိအတိုင္း၊ အျဖစ္ကို အျဖစ္အတိုင္း လက္ခံျခင္း သေဘာျဖစ္၏။ ဥေပကၡာ သေဘာကို ဆင္ျခင္၍ ဆက္ဆံရာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အလြန္ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းသာဖြယ္ အေျခအေန အခါအခြင့္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရေသာ အခါမွာလည္း ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ အသင့္အတင့္ ႏွလံုးသြင္း၍ ထိုခ်မ္းသာ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ အေျခအေနကို မွန္ကန္စြာ သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ သူတို႔သည္ သူတုိ႔ အတိတ္က စိုက္ပ်ိဳးသည့္ ကံမ်ိဳးေစ့တို႔၏ အသီး အပြင့္မ်ားကို ရိတ္သိမ္း သံုးေဆာင္ ေနၾကရျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု သေဘာထားႏိုင္သည္။ သို႔မဟုတ္မူ၍ အၾကင္သူသည္ အတိဒုကၡ ေရာက္ေနသည္ကို ၾကံဳေတြ႔ရေသာ အခါမွာလည္း ထိုသူတုိ႔အေပၚ ကရုဏာစိတ္ ပြားမ်ားျခင္းျဖင့္ ကမၼနိယာမ၏ အက်ိဳးေပးျခင္း သေဘာကို ဆင္ျခင္၍ စိတ္ႏွလံုး တုန္လွဳပ္ျခင္း ကင္းစြာ ေနႏိုင္ပါေတာ့သည္။ ဥေပကၡာသည္ ဂရုမစိုက္ အေရးမထားသည့္ သေဘာ မဟုတ္ပါ။ ဥေပကၡာသည္ အရာရာကို ညီမွ်ေသာ ခိုင္ခံ့ေသာ အင္အားေကာင္းေသာ စိတ္ျဖင့္ အသင့္အတင့္ ႏွလံုးသြင္းလ်က္ ဆက္ဆံျခင္း၊ လက္ခံျခင္းမ်ိဳးသာ ျဖစ္ပါသည္။

ကမၼ႒ာန္းတရား အားထုတ္ေသာ အခါ စိတ္သည္ မရမာဏုျမဴအဆင့္ ရုပ္နာမ္ခ ပ္သိမ္းတို႔၏ ခဏမစဲ တသဲသဲ တလွဳပ္လွဳပ္ တျဖဳတ္ျဖဳတ္ႏွင့္ ရုတ္ရုတ္သဲသဲ ျဖစ္လိုက္ ပ်က္လိုက္ႏွင့္ ေျပာင္းလဲ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အျခင္းအရာကို ထိုးထြင္း သိျမင္ေသာ ကာလ ဤဥေပကၡာ သေမၺာဇၥ်င္သည္ စိတ္ကို ထုိရုပ္နာမ္တို႔၏ ျဖစ္ပ်က္ေနမႈကား ငါမဟုတ္၊ ငါ့ဟာမဟုတ္၊ သူ႔သေဘာ သူေဆာင္၍သာ ျဖစ္ပ်က္ေနၾက ကုန္သည္ဟု အသင့္အတင့္ ႏွလံုးသြင္း၍ ရႈေနႏိုင္ေအာင္ ထိန္းေက်ာင္းေပးပါသည္။

ဤကား ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါး ျမတ္တရား ျဖစ္၏။ ထုိ ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါးကို ခိုင္မာ ရင့္က်က္လာေအာင္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ တရားအားထုတ္မႈ ကမၼ႒ာန္းခြင္ထဲတြင္ ေလ့က်င့္ အားထုတ္ရပါသည္။ ေဗာဇၥ်င္ ခုနစ္ပါးတြင္ သံုးပါးေသာ ေဗာဇၥ်င္ တရားသည္ စိတ္ကို ႏိႈးဆြေသာ ေဗာဇၥ်င္တရားမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ အျခား သံုးပါးေသာ ေဗာဇၥ်င္ တရားကား စိတ္ကုိ ဆိတ္ၿငိမ္ေစေသာ ေဗာဇၥ်င္ တရားမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဓမၼ၀ိစယ (ပညာ) သေမၺာဇၥ်င္၊ ၀ီရိယ သေမၺာဇၥ်င္ႏွင့္ ပီတိ သေမၺာဇၥ်င္ တို႔သည္ စိတ္ကို ႏုိးၾကားေအာင္၊ စိတ္ကို ရွင္သန္ ဖ်တ္လတ္မႈရွိေအာင္ ႏိႈးဆြႏိုင္ေသာ သတၱိရွိသည့္ ေဗာဇၥ်င္ တရားမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ပႆဒၶိ သေမၺာဇၥ်င္၊ သမာဓိ သေမၺာဇၥ်င္ႏွင့္ ဥေပကၡာ သေမၺာဇၥ်င္ တို႔သည္ စိတ္ကို တည္ၾကည္ေအာင္၊ ၿငိမ္သက္ေအာင္၊ ခိုင္ခံ့ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးေသာ ေဗာဇၥ်င္ တရားမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။

ထို ေဗာဇၥ်င္တရား ေျခာက္ပါးတုိ႔သည္ အခ်င္းခ်င္း အညီအမွ် သဟဇာတ ျဖစ္ဖို႔ လိုပါသည္။ အကယ္၍ စိတ္ကို လႈံ႔ေဆာ္မႈဘက္က အရွိန္ ျပင္းထန္လြန္း လွ်င္လည္း စိတ္သည္ မၿငိမ္မသက္ မရပ္မနားဘဲ လႈပ္ရွားေနတတ္ ပါသည္။ စိတ္ကို ၿငိမ္သက္ တည္ၾကည္ေစေသာ ေဗာဇၥ်င္ တရားမ်ား ဘက္က အားေကာင္းသြားျပန္ လွ်င္လည္း စိတ္မွာ သုန္မႈန္ ထိုင္းမႈိင္းၿပီး အိပ္ေပ်ာ္သြားတတ္ ပါသည္။ ထိုသို႔ စိတ္တက္ႂကြလြန္းၿပီး မၿငိမ္မသက္ လႈပ္လႈပ္ရြရြ ျဖစ္ျခင္းမွ လည္းေကာင္း၊ စိတ္ထုိင္းမႈိင္း ေလးလံၿပီး အိပ္ေပ်ာ္သြားျခင္းမွ လည္းေကာင္း ကင္းေ၀းေစၿပီး ႏိုးၾကားစြာ အျခားေသာ ေဗာဇၥ်င္ တရားမ်ား ကိုလည္း အားေကာင္းေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးေသာ တရားမွာ သတိ သေမၺာဇၥ်င္ ျဖစ္၏။

ဤသို႔ စိတ္အစဥ္ ျဖစ္ေပၚ တိုးတက္မႈ ျဖစ္စဥ္သည္ ဤမဂ္လမ္းတြင္ တရားအားထုတ္သူ၏ စိတ္ကို ႏိႈးေဆာ္မႈမ်ား၊ အားေပးမႈမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေစပါသည္။ သတိ သေမၺာဇၥ်င္၊ ဓမၼ၀ိစယ သေမၺာဇၥ်င္၊ ၀ီရိယ သေမၺာဇၥ်င္၊ ပီတိ သေမၺာဇၥ်င္၊ ပႆဒၶိ သေမၺာဇၥ်င္၊ သမာဓိ သေမၺာဇၥ်င္၊ ဥေပကၡာ သေမၺာဇၥ်င္ စေသာ ေဗာဇၥ်င္ ခုနစ္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေအာင္ အားထုတ္ထားေသာ စိတ္အေျခ အေနကို စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ထိုစိတ္သည္ကား အေရာင္အ၀ါ ထြန္းပေသာ ၀မ္းေျမာက္ျခင္း မ်ားျဖင့္ ျပည့္စံုေသာစိတ္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ထိုစိတ္မ်ိဳး ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ယခု ဤေနရာမွာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ အားထုတ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ေဗာဓိဉာဏ္ကို ျဖစ္ေစေသာ ဤ ေဗာဇၥ်င္ တရားမ်ားသည္ မ်က္ေမွာက္ ခဏအတြက္သာ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ သုခကို ေပးစြမ္းႏိုင္သည္ မဟုတ္ပါ။ နိဗၺာန္သို႔ လည္းေကာင္း၊ သဗၺညဳတ ဉာဏ္သို႔ လည္းေကာင္း၊ သံသရာမွ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္း ၀ိမုတၱိသို႔ လည္းေကာင္း ေလွ်ာက် သက္၀င္ေစႏိုင္ ပါသည္။

တစ္ခါတစ္ရံ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ပင္ ခႏၶာကိုယ္မွာ နာက်င္မႈ၊ ကိုက္ခဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚၿပီး စိတ္ ေယာက္ယက္ခတ္ ေနျခင္းျဖင့္သာ ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ အတြက္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ဘာလုပ္ေနၾကသလဲ ဆိုသည္ကိုပင္ အလြယ္တကူ ေမ့သြားတတ္ၾက ပါသည္။

သို႔ေသာ မျမင္ႏိုင္ဘဲလ်က္ ခဏတိုင္း ခဏတုိင္းမွာ ေသခ်ာေပါက္ ျဖည္းျဖည္းခ်င္းသာလွ်င္ ဤ ေဗာဇၥ်င္တရား ခုနစ္ပါးသည္ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္လ်က္ ေနပါသည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႔ လုပ္ခဲ့ၿပီးသမွ် အလုပ္မ်ားသည္ ႀကီးက်ယ္ေသာ အလုပ္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါၿပီ။ ဤကား စိတ္၏ အျမင့္ျမတ္ဆံုး ဆင့္ကဲ တိုးတက္ေနမႈျဖစ္စဥ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ေဗာဇၥ်င္ (၇)ပါးတရား အျပီးတည္း

>>> ဆရာဦးဆန္းလြင္ႏွင့္ ဆရာဦးဟန္ေဌးတို႔ ဘာသာ ျပန္ဆိုေသာ ဂိုးလ္စတိန္း၏ ကိုယ္ေတြ႔ ၀ိပႆနာ စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပ မွ်ေ၀အပ္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ...။

အျဖဴေရာင္ေမတၱာဘေလာ့ဂ္ရယူပါသည္။

Posted in: တရားေတာ္